Pozitif Yaşam Derneği: Sağlık çalışanlarına HIV eğitimi verilmeli

Gilead Zeroing In Ending HIV Epidemic Programı tarafından desteklenen, Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı’nın (TAPV) düzenlediği “HIV Çalışmalarında Yerel İşbirliği: HIV Farkındalığı, Tanı ve Tedavi Hizmetlerinin Geliştirilmesi ve Ayrımcılıkla Mücadele Çalıştayı” 26 Ekim Çarşamba günü İstanbul Nippon Hotel’de düzenlendi. 

Çalıştayda Sağlık İşleri Müdürlüğü, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi, Pozitif Yaşam Derneği, SGDD-ASAM, Kadıköy Belediyesi, İstanbul Barosu’ndan katılımcılar ve basın yer aldı. Gençler üzerinde HIV farkındalığını arttırmak için İstanbul, Marmara, Acıbadem Üniversiteleri öğretim üyeleri çalıştaya dahil oldu.

Daha önce İzmir, Gaziantep, Adana ve Eskişehir'de de düzenlenen çalıştay; HIV’i önleme ve ayrımcılığa karşı HIV farkındalığını artırmayı, teşhis ve tedavisinde yerel sağlık hizmetlerinin geliştirilmesini amaçlıyor. Yerel yönetimleri ve sağlık çalışanlarını bir araya getirerek HIV konusundaki hizmetlerin iyileştirilmesi için yerel inisiyatif ağları kurmayı hedefliyor.

Eylem planı oluşturuldu

Çalıştay sabah ve öğle olmak üzere iki oturumda, Nezih Orhon moderatörlüğünde gerçekleşti. Sabah oturumu TAP Vakfı Genel Koordinatörü Nurcan Müftüoğlu’nun açılış konuşmasıyla başladı.

Nurcan Müftüoğlu organizasyon amacının ortak akıl üretebilmek, kaynakları ve gücü bir araya getirerek neler yapılabileceğini konuşmak olduğunu söyledi.

 Sırasıyla UNFPA Üreme Sağlığı Programı Koordinatörü Gökhan Yıldırımkaya “UNAIDS’in 2022 Raporunun Düşündürdükleri”, Şişli Belediyesi GDTM temsilcisi İrfan Yılmaz “Dünden Bugüne Boysan Yakar Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezi”, İstanbul Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof.Dr Selma Karabey “HIV'le Yaşayanlara Yönelik Damgalama ve Ayrımcılığı Önleme Amaçlı Uygulama Örnekleri”, Pozitif Yaşam Derneği koordinatörü Yağmur Şenoğuz “Sağlık Çalışanları HIV Stigma Tespit Araştırması Raporu” başlıklarında sunum yaptı. 

Öğle oturumunda HIV/AIDS Kontrol programı kapsamında HIV tanı sayısını artırmak, sağlık hizmetlerinin kapasitesini geliştirmek ve HIV ile yaşayan kişilerin maruz bırakıldığı ayrımcılıklarla mücadele etmek için İstanbul özelinde çalışma yapılabilmesi adına tartışmalar yürütüldü ve katılımcılarla birlikte eylem planı oluşturuldu.

Kırmızı alarm

UNFPA Üreme Sağlığı Programı Koordinatörü Gökhan Yıldırımkaya, kırmızı rapor olarak nitelendirilen UNAIDS 2022 raporuna dikkat çekti.

Rapora göre:

• Her gün 1100’ü 15-24 yaş arasında olmak üzere 4000 kişi HIV enfeksiyonu ile tanışıyor. Devam ettiği takdirde 2025’te dünya genelinde 1.2 milyon insan virüs ile birlikte yaşayacak.
• Genç (15-24) yaştaki kadınlar aynı yaş grubundaki erkeklere göre 3 kat fazla enfekte olma riski taşıyor.
• Dünya genelinde HIV+ bireylerin yüzde 15’i HIV statüleri hakkında bilgi sahibi değil.

Riski azaltmak için gerek duyulan adımlar şöyle sıralandı:

• Gönüllü test ve danışmanlık hizmetlerine kesintisiz erişim.
• Temas öncesi ve sonrası dahil tedavinin yerleşik ve kesintisiz kılınması.
• Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin güçlendirilmesi.
• STK’ların desteklenmesi ve etkin rol üstlenmeleri.

Sağlık sektöründe HIV ile yaşayan kişilere karşı stigma

Pozitif Yaşam Derneği Proje Koordinatörü Yağmur Şenoğuz, sağlık sektörü çalışanlarının HIV farkındalık seviyelerini ve HIV ile yaşayan bireylere karşı ayrımcılık seviyelerinin belirlenmesini amaçlayan Sağlık Çalışanları HIV Stigma Tespit Araştırması Raporu’nu sundu.

İstanbul, Ankara ve İzmir’den 408 sağlık sektörü çalışanıyla yapılan araştırma; cerrahlar, diş hekimleri, aile hekimleri, iş yeri hekimleri, hasta hakları birimini kapsıyor. Rapor, araştırmaya katılan birimlerdeki tüm sağlık çalışanlarında HIV ile yaşayan kişilere karşı bir stigma olduğunu ortaya koyuyor.

Rapor sonucuna göre en yüksek stigma seviyesine iş yeri hekimleri ve diş hekimleri, en düşük stigma seviyesine sahip grup ise hasta hakları ve aile hekimleri.

Yağmur Şenoğuz, HIV ile yaşayan kişilerin yaşadığı hak ihlallerinin ve ayrımcılığın önüne geçilmesi için tüm sağlık çalışanlarına kapsamlı bir HIV eğitimi verilmesi gerektiğine dikkat çekti.

(EO/EMK)