Ölümler, Elektrik Kesintileri, Eriyen Asfaltlar: İklim Krizi Ne Getirecek?

*Yunanistan'da aşırı sıcaklar nedeniyle 2018'de çıkan yangınlarda ölü sayısı 100'e yaklaştı.

ABD'nin Alabama eyaletindeki Auburn Üniversitesi'nden Profesör Chandana Mitra, iklimin hızla değiştiğini söylerken, "İnsanlar kentlere gelmeye devam ediyor ve bu da durdurulamaz" diyor ve ekliyor:

"Belki 50 ya da 60 sene içerisinde bazı şehirlerde yaşamak dayanılmaz olacak. Bundan dönüşün sağlanamacağı bir nokta olabilir."

Tüm Avrupa, Türkiye ve ABD'de bu yaz itibarıyla yaşanan rekor sıcaklık seviyeleri bir kez daha iklimin değiştiğini somut şekilde hatırlatıyor.

TIKLAYIN - "Inferno'nun Ta Kendisini Yaşıyoruz"

TIKLAYIN - Felaketler Sonucu Sadece 2017'de 11 Bin 500 Kişi Öldü

2080 senaryosu: Metropoller 5 derece daha sıcak

Maryland Üniversitesi'nin 2080 yılı için öngörüler hazırladığı rapor göre, ABD'nin Denver eyaletinin Borger ve Teksas kadar ısınacak, Philadelphia'nın daha sıcak ve kuru olacak, Tennessee ve New York gibi şehirlerde ise hissedilen sıcak 5 derece artacak.

Raporda öne çıkan başlıklar şunlar:

Tüm kentlerde ortalama sıcaklık 4.5 derece artacak. (Metropoller 5)
kentler, kendilerinden ortalama 850 kilometre güneydeki bölgelerle benzer iklime sahip olacak.
Sera gazı emisyonları hali hazırdaki oranlarda artmaya devam ederse tüm şehirler kaçınılmaz aşırı sıcakları yaşayacak.

"Aşırı sıcaklar hava kirliliğini de artırıyor"

Boston Üniversitesi'nde dünya ve çevre alanlarında çalışan Prof. Dr. Lucy Hutyra ise her yıl sadece ABD'de 658 kişinin sıcak bağlantılı sebeplerle hayatını kaybettiğini vurguluyor.

Profesör Hutyra, aşırı sıcaklarda hava kirliliğinin de en kötü seviyelere ulaştığını, insanların camları açtığında en az aşırı sıcaklar kadar sağlık sorunlarına maruz kaldıklarını da ekliyor.

"Raylar genleşecek, astfaltlar eriyecek"

Global Cool Cities Alliance (Küresel Soğuk Şehirler İttifakı), Kurt Shickman, "Enerji talebi giderek artıyor" diyor ve ekliyor:

"Önümüzdeki yıllardan en az yüzde 40 daha fazla güç gerekecek. Altyapıda çökmeler meydana gelecek. Elektrik kesintileri yaşanacak ve asfaltlar aşırı sıcaklar nedeniyle eriyecek, tren rayları genişleyecek ve havalimanları zemini de tehlikeli hala gelecek."

"Yeşil alan artırılmalı, çatılar beyaza boyanmalı"

*Gönüllüler New York'ta bir apartmanın çatısını beyaza boyuyor.

Ağaçlar, diğer bitkiler ve yeşil altyapıyı artırmanın şart olduğunu söyleyen uzmanlar, "Ağaçlar sadece gölge sağlamakla kalmıyor, suyu buharlaştırarak havayı soğutuyorlar. New York'un bir milyon ağaçlık programı gibi ağaç artırmak bir kentin sıcaklığını azaltabilir, nem oranını azaltabilir" diyor.

Global Cool Cities Alliance'tan Shickman, "Bir Milyon Soğuk Çatı Mücadelesi'ni" başlattı. Shickman,, "En azından tüm çatılar beyaz olursa ısı yansır ve kentteki genel sıcaklık düşebilir" diyor.

Bir çalışmaya göre, çatıların ve kaldırımların belirgin şekilde aydınlatılması Şikago'daki sıcaklıkları 2,7F (1,5C) azaltacak.

Türkiye ve dünyada bu yaz nasıl geçiyor?

bianet yazarlarından Can Tonbil'in "Eriyor Dünya" yazısında aktardığı veriler:

Haziran ayı sonunda Fransa'nın güney batısında bulunan Gallargues-le-Montueux komününde hissedilen 45.9 derece sıcaklık değeri ile Fransa tarihinde görülen en sıcak gün olarak kayıtlara geçti.
Almanya'nın batısındaki Bad Kreuznach şehri sakinleri 38.9 derece ile 1947'den beri görülmemiş bir sıcak dalgasına maruz kalırken, Polonya'nın Radzyn şehrinde termometreler 38.2 dereceyi, Çek Cumhuriyeti'nin Doksany bölgesinde 38.9 dereceyi gördü.
İtalya'da 41 dereceyi bulan sıcaklıklar yüzünden 16 şehirde verilen kırmızı alarm devam ediyor.
İspanya'nın özerk Katalan bölgesinde bulunan Lleida şehrinde 43.4 derecelik sıcaklığa erişen hava durumu ve ülke genelinde mevcut ortalama ile tarihte görülmüş en sıcak Haziran ayı olarak kayıtlara geçti.
Nihayetinde Avrupa merkezli Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S), geçtiğimiz Haziran ayının yeryüzünde kayıtlara geçen en sıcak Haziran ayı olduğunu tüm dünyalılara duyurdu.
Sıcaklık 1850-1900 yılları arasında aynı dönemde gerçekleşen ortalama sıcaklığın ise 3 derece üstüne çıkmış durumda.
Türkiye son 48 yılın en sıcak Haziran ayına tanık oldu. Cumhuriyet Gazetesi'nin aktardığı üzere, en yüksek sıcaklık 45,4 derece ile 27 Haziran'da Urfa Ceylanpınar'da ölçülürken, Antep, Urfa, Şırnak, Solhan, Doğanşehir, Kâhta, Siverek ve Viranşehir'de sıcaklık rekorları kırıldı. Ayrıca Trabzon'da son 30 yılın, Kocaeli, Nevşehir ve Bilecik'te ise son 40 yılın en yağışlı Haziran ayı olarak kayıtlara geçmiş durumda.

(TP)