Sakarya Hendek’te Pazar günü 1 kişinin öldüğü, 6’sı ağır 30 kişinin de yaralandığı Oba Makarna fabrikasındaki patlamanın yankısı sürüyor. Basında ve sosyal medyada birçok iddia var.
Soruşturma halen sürüyor. Şu ana kadar bir gözaltı işlemi yok. Ancak patlamanın nedeni ve tam yeri henüz belli değil. Resmi açıklamalardaki bilgiler sadece yaralıların durumuna ilişkin.
Yine patlama, yine Hendek, yine işçi ölümleri
bianet, bir Oba Makarna çalışanına ulaştı. Patlamayı, çalışma şartlarını, iddiaları sordu. İş kaybı tehlikesi nedeniyle işçinin ismini gizli tutuyoruz:
"Bize de hiçbir açıklama yapılmadı hâlâ"
Patlama silolar da mı yaşandı yoksa başka bir yerde mi? Net bir bilginiz var mı?
Hayır. Ama silo patlaması değil. Biz dün fabrikaya uğradık, silo patlaması olmadığını söylüyorlar.
Kimse patlama olduğunu anlamamış ilk etapta. Herkes deprem olduğunu düşünmüş.
Havadan çekilen fotoğraflarda patlama siloların yanında yaşanmış gibi…
Siloların yanında değirmen bölümü var. Bize anlatılan da patlamanın buranın alt kısmında olduğu.
Orada ne vardı?
Silodan pres bölümüne yani makarna bölümüne giden helezonlar (sarmal taşıyıcı) var. İrmik ve unun gittiği alan var. Silodaki gibi burada da toz birikebilir ve helezondan çıkan bir kıvılcım patlamaya neden olabilir.
Helezon dediğiniz nedir?
Un ve irmiğin borular yardımıyla makarna bölümüne taşındığı alet.
Fabrikaya gittiğinizi söylediniz. Neden gittiğinizi sorabilir miyim? Çağırdılar mı?
Hayır çağırmadılar, patlamada hayatını kaybeden arkadaşımızın cenazesine gitmiştik. Oradan dönüşte bilgi almak için fabrikaya gittik. Çünkü ne olduğunu merak ediyoruz. Bir yerde bir hatamı oldu öğrenmek istiyoruz. Bize de hiçbir açıklama yapılmadı hâlâ.
Sanırım hafta sonu, Pazar günü olması daha büyük bir felaketi önlemiş…
Evet, çünkü ben dahil herkes pazartesi sabahı mesaiye başlamış olacaktı.
Pazar günü mesai olmamasına rağmen üretim var mıydı?
Fabrika 7/24 çalışıyor. Yani üretim olmasa bile değirmende buğray kırılmaya devam ediyor.
Kaç kişi çalışıyordu?
Net bir bilgim yok ama 500’den fazla olduğunu söyleyebilirim.
"Her şey olması gerektiği gibiydi"
Ocak ayında aynı yerde yangın çıktığına yönelik bir iddia var…
Hayır aynı bölge değil. Değirmen kısmında çıkmıştı. O kısmı baştan yaptılar. Yanan kısmı açtıktan sonra bizi de gezdirip bilgi verdiler. Gittik gördük ne yaptıklarını. Hatta bir yangın durumunda otomatik olarak kapanacaktı hat.
Ayrıca yangın sonrası bir grup kuruldu. O grup tüm değirmen, paketleme ve pres bölümündeki tüm eksikleri tamamladı.
Açıkçası ben bir işçiyim. Patronun tarafını tutmuyorum ama haklarını da yiyemem. İhmal diyorlar. Tabii ki olabilir. Yapmak zorunda olduklarını yapmamış olabilirler ama son dönemde bir denetleme de oldu. Her şey olması gerektiği gibiydi.
Hendek’teki Büyük Çoşkunlar Havai Fişek Fabrikası patlamasında denetimlerin önceden haber verildiğini gördük. Benzer bir durum olabilir mi?
Bu denetim haber verildi mi bilmiyorum tabii ki ama uzun sürdü. Bir haftayı geçti, iki haftaya yakın sürdü. Denetmenler sürekli bir şeyler istediler, ne istedilerse yaptılar. ‘Burada kapı istiyoruz’ dediler, kapı yaptılar. ‘Burada havalandırma istiyoruz’ dediler, havalandırma yaptılar.
Yine bir iddiayı sormak istiyorum. İş sağlığı güvenliği uzmanlarının sık sık değiştiği, bu fabrikada çalışmak istemediği söyleniyor…
İş güvenliği kadrosu değişti ama bunun nedenini bilmiyorum. Uzun zamandır orada çalışıyorum. Ancak ben girdiğimden beri sadece bir kere değişti.
Çalıştığınız süre zarfında iş güvenliğine ilişkin, işçilerin çalışma sağlığını tehlikeye atacak bir ihlal gördünüz mü?
O konuda sadece eleştirim şöyle olabilir. Mesela ‘Şu yapılması gerekiyor’ diyorduk, o süreç biraz uzun sürüyordu. Ama eninde sonunda yapılıyordu. Bu ay yapılmıyorsa üç ay sonra yapılıyordu. Ama eklemeliyim, eğer söylediğimiz şey üretimi etkileyecek bir şeyse o hemen yapılıyordu.
Eğitimleriniz veriliyor muydu?
Evet, evet veriliyordu. Ekipmanımız da tamdı. Kulaklık, gözlük, bone, maske, ayakkabı her şey mevcuttu.
Son olarak bundan sonraki sürece ilişkin bir duyumunuz var mı?
Yok, zaten ilerleyen süreçte bilirkişi raporu çıkacaktır. Patlamanın nedenlerini ancak o zaman öğrenebiliriz. İş konusunda da belirsizlik var. İşten çıkartacaklar mı yoksa fabrikayı tamir edip işe mi döndürecekler bilmiyoruz. Sadece bekliyoruz.
(HA)