New Yorktan Kabile 11 Eylül ve Sonrası
ABD Başkanı George W. Bush, 13 Eylül'de 1996'dan beri Afganistan'a yerleşmiş bulunan Usame Bin Ladin'i saldırıların arkasındaki isim olarak ilan ediyordu. Aynı konuşmasında, mumaileyhin kendilerine verilmesini Taliban rejiminden talep ediyor ve islamcı örgüt El Kaide'ye savaş açarak "dünyayı zafere kavuşturacağına" söz veriyordu.
George W. Bush 15 Eylül'de de "Savaştayız" dedi. O tarihe kadar Taliban'ı destekleyen Pakistan, ABD baskısı üzerine Washington'un yanına geçti . 16 Eylül'de bu defa ingiltere Başkanı Tony Blair "terörizme karşı savaş" ilan etti. Ertesi gün ise George W. Bush, Bin Ladin'i "ölü ya da diri" istediğini duyurdu.
BM, 28 Eylül'de teröristlerin mali ve lojistik destekten yoksun bırakılmalarını öngören bir karar aldı: ABD bankalardaki 34 milyon doları aşan bir mevduatı dondurdu. NATO, 4 Ekim'de bir dizi önlem kararlaştırdı. İttifakın kurucu antlaşmasında yer alan karşılıklı savunma kaydı harekete geçirilerek "ABD'ye yardım edilecekti". Aynı gün ABD'de ilk şarbon hastalığı vak'asına rastlandı. Şarbon mikrobu kriptogamlarının sporları bulaştırılmış mektuplar ABD'de 5 kişinin ölümüne yol açacaktır.
7 Ekim'de ABD ve İngiltere uçakları "Sürekli Özgürlük" operasyonu çerçevesinde hava akınlarına başladılar. Bin Ladin, "Filistin güvenlik içinde olmadıkça ABD'nin de rahat görmeyeceğine" söz verdi. 11 Kasım'da Takhar Eyaleti'nde Taliban'ın kurduğu tuzağa düşen üç Batılı gazeteci, içinde bulundukları Kuzey İttifakı'na ait zırhlı aracın havaya uçması üzerine öldüler. 19 Kasım'da dört gazeteci daha öldü. 13 Kasım'da Kuzey ittifakı birlikleri sevinç içindeki Kabil'e girdiler. Taliban'ın son kalesi Kandehar 7 Aralık 2001'de düşecektir.
25 Kasım'da Mezar-ı Şerif yakınındaki Kale-i Cengi'de bulunan yüzlerce Taliban esir ayaklandı. Aralarından en az 450'sini Kuzey İttifakı ve ABD hava kuvvetleri öldürdü. 4 Aralık'ta Pakistan sınırı yakınındaki Tora Bora dağlarında bulunan EI-Kaide kuvvetlerine karşı ABD'liler yoğun saldırıya geçtiler.
Almanya'nın eski başkenti Bonn'da 5 Aralık'ta toplanan Afgan hizipleri, "Postun" Hamid Karzai başkanlığında "Uluslararası Güvenlik Gücü" desteğinde geçici bir hükümet kurulması üzerinde anlaştılar. Toplantıyı BM düzenlemişti. 11 Aralık'ta Fas asıllı Fransız vatandaşı Zacarias Moussaoui, ABD'de saldırılarla ilgili olarak hakkında suç isnadı yapılan ilk kişi oldu. Moussaoui saldırılardan bir ay kadar önce 16 Ağustos'ta Minnesota'da yakalanmıştı. Taliban lideri Molla Ömer'in yakalanması için 10 milyon dolar ödül koyan ABD, 13 Aralık'ta Bin Ladin'in saldırıları üstlendiğini ifade ettiği bir görüntü bandını (video) medyaya verdi.
20 Aralık 2001 'de, BM altı ay boyunca Kabil ve civarında görev görmek üzere bir Güvenlik için Yardım Gücü (İSAF) oluşturulmasını kabul etti. 22 Aralık'ta Karzai hükümeti Kabil'de göreve başladı. Aynı gün Paris-Miami uçak seferinde ayakkabıları içine sakladığı patlayıcı maddeleri ateşlemeye çalışan Richard Reid isminde bir İngiliz yurttaşı yakalandı. Reid'ın EI-Kaide tarafından yetiştirilmiş bir terörist olduğu kuşkusu dile getirildi.
11 Ocak 20.02'de Küba'daki Guantanamo Amerikan Üssü'ne ilk Taliban esir kafilesi getirildi. Sayıları 2002 Ağustos'unda 600 civarında olan bu kişilere ABD, savaş esiri muamelesi yapmıyor. ABD'de muhakeme edecek olsa, Anayasasi'na göre bazı haklar tanıması gerek. O yüzden onları böyle iki arada bir derede tutuyor. 15 Ocak'ta, John Walker Lind "Amerikalıları öldürme gayesiyle komplo düzenlemekten" suçlandı. 2001 Kasım ayında Afganistan'da yakalanan "Amerikalı Taliban", ABD yurttaşı olduğu için insan yerine konuyor .
ABD Başkanı George W. Bush dünyayı içlerinde Irak, İran ve Kuzey Kore'nin bulunduğu "şer ekseni" ülkelere karşı blok oluşturmaya çağırdı. 31 Ocak'taki bu çağrıdan iki ay sonra 2 Nisan'da Amerikalılar Bin Ladin'in yardımcılarından Ebu Zubeyda'yı Pakistan'da yakaladıklarını açıkladılar. Hamid Karzai, 13 Haziran'da geleneksel Afgan Meclisi Loya Jirga tarafından Afganistan'ı önümüzdeki iki yıl boyunca yönetecek geçiş hükümetinin başına getirildi.
Haziran sonunda Uluslararası Güvenlik Gücü'nün komutası altı ay için Türkiye'ye geçti. 1 Temmuz'da Amerikalılar Kandehar'ın kuzeyinde bir düğün konvoyunu bombalayarak 48 kişinin ölümüne, 117'sinin yaralanmasına yol açtılar. 6 Temmuz'da Başbakan Yardımcısı Hacı Abdulkadir Kabil'de öldürüldü. "Newsweek" 18 Ağustos'ta Kuzey İttifakı'nın sandıklar içinde naklettiği 1000 kadar Taliban esirinin boğularak öldüğünü açıkladı. Daha sonra Karzai suikastten kurtuldu. Bu kronoloji burada bitse ne iyi olacak... (NA/NH)