NATOnun İstanbul Gündemi

Appathurai, NATO'nun "terörizmi önleme aktivitelerini" daha hızlı ve etkili gerçekleştirebilmek için yeniden yapılandığını söyledi.

Sözcü, bu çerçevede yeni kurulan askeri birliklerin ve sekiz maddeden oluşan, terörizme karşı alınacak tedbirler paketinin İstanbul'da açıklanacağını söyledi.

Appathurai, Afganistan, Balkanlar ve Irak'ın toplantı gündeminde olduğunu belirtti.

NATO'nun 2004 sonunda Bosna'dan çekilebileceğini söyleyen Appathurai, Afganistan'ın "bölgesel ve uluslararası anlamda bir tehdit olmaktan çıkması için İttifakın üzerine düşeni yapacağını" belirtti.

Avrupa Birliği (AB) ordusu, Rusya ve Ukrayna ile ilişkilerin de tartışılacağını söyleyen Appathurai, özellikle "terörizme karşı işbirliği" çalışmalarının önümüzdeki dönemde artacağını vurguladı.

Appathurai, bu işbirliği çerçevesinin yedi güney Akdeniz ülkesini ve Ortadoğu'yu da kapsayacak şekilde genişleyebileceğini belirtti.

"Afganistan güvenlik tehdidi olmamalı"

Appathurai, 27 Mayıs'ta yaptığı açıklamada şunları söyledi:

* Afganistan NATO'nun birinci önceliği. NATO, Başkent Kabil'in yeniden yapılandırılmasına, seçim sürecinin sağlıklı yürümesine, merkezi hükümetin ülke çapında kontrolü sağlaması ve Afganistan'a barış ve istikrarın gelmesine yardımcı olacak.

* Afganistan, bölgesel ve uluslararası güvenliğe tehdit olmak yerine, katkı sunacak bir ülke haline gelmeli ve NATO üyesi ülkelerde bu konuda üstlerine düşen sorumluluğa sahip çıkmalı.

* Afganistan, NATO'nun önümüzdeki dönemde başa çıkması gereken yeni bir operasyon şeklini gösteriyor. Bu yüzden, İstanbul'da, üye devlet ve hükümet başkanlarının önüne NATO'nun askeri gücünü tahmin edilebilir hale getirecek bazı öneriler koyulacak. Bu sayede, NATO bundan sonra siyasi bir karar aldığında bu kararın gereğini yapabilecek hazır askeri güce sahip olacak.

"NATO, Bosna'da başarılı oldu"

* Bosna'daki "barış gücünün" (SFOR) 2004'ün sonunda çekilmesi kararı çıkabilir. NATO'nun oradaki neredeyse 10 yıldır süren operasyonları amacına ulaştı ve bölgenin kendiliğinden gelişebilmesi için gerekli barış ve istikrar ortamı sağlandı.

* Kosova'daki siyasi süreç şimdiye kadar olduğundan daha hızlı ilerlemeli. NATO, Kosova'da bundan sonra yalnızca güvenlikle ilgili konulara değil siyasi süreçlere de müdahil olmalı.

"Ukrayna ve Rusya ile işbirliği artacak"

* NATO - Ukrayna Konseyi'nde, Ukrayna'ya demokratik ve askeri reformların daha hızlı ilerlemesi konusunda baskı yapılacak. Ukrayna'nın Avro-Atlantik bölgesinin güvenliği için önemi ve Avro-Atlantik demokratik standartlara ulaşması konusunda yapılacak yardımlar da vurgulanacak.

* NATO-Rusya Konseyi de ilişkileri ve işbirliğini ilerletmek üzere toplanacak.

NATO'nun işbirliği alanı genişliyor

* NATO'nun, ittifaka üye olmayan ülkelerle giriştiği ortaklıklar da önem kazanıyor. "Barış İçin Ortaklık" ve "Avro-Atlantik Ortaklık Konseyi"nde yer alan 20 ülke de İstanbul'da temsil ediliyor olacaklar. NATO'nun, Kafkaslar ve Orta Asya'da da bölgesel işbirlikleri konusunda ve özellikle terörizme karşı faaliyette nasıl bir yardımı olabileceği üzerine yoğunlaşacak.

* NATO, Akdeniz'in diğer kıyısındaki yedi ülkeyle ilişkilerini de geliştirmeyi planlıyor. NATO üyesi devlet ve hükümet başkanlarının bu ülkelerle olan diyalogu ilerletmek üzere hareket edeceğini söyleyebiliriz. Özellikle, terörizme karşı birlikte hareket etme olanaklarının bulunması ve ortak tatbikatlar düzenlenmesi gündeme gelecektir.

* İstanbul'da, NATO üyelerinin, bir adım daha ileri giderek, Ortadoğu'da bulunan ülkelerle de diyaloga geçme kararı alması beklenebilir. NATO'yla işbirliği yapmak isteyen tarafların karşılıklı çıkarları doğrultusunda ortaklaşmasını sağlayacak "İstanbul İşbirliği Girişimi" (ICI) de önümüzdeki ay yapılacak toplantıda oluşacak.

AB ile stratejik ilişkiler

* NATO'nun diğer uluslararası kuruluşlar ve özellikle de AB ile olan ilişkileri de İstanbul'da gündeme gelecek. AB ile NATO arasında hali hazırda temel ve stratejik bir ortaklık ilişkisi var. AB'nin Balkanlarda NATO'dan devralacağı operasyonlar -Bosna gibi- konusunda tartışmalar yapılacak.

* Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı da (OSCE) önemli bir ortağı NATO'nun; bu da İstanbul'da vurgulanacaktır.

* Devlet ve hükümet başkanları, NATO'nun Avrupa Birliği ordusuna Berlin Plus anlaşmaları çerçevesinde nasıl bir katkısı olacağını da İstanbul'da tartışacaklar.

NATO "terörizme karşı" yapılanıyor

* Bütün bu işbirliği girişimleri ve ortaklıkların ötesinde NATO'nun askeri operasyon olanakları ve bu alanda yapılması planlanan önemli değişiklikler de İstanbul'da konuşulacak.

* Askeri operasyon kabiliyetinin geliştirilmesi için değişimler zaten başladı ve devam ediyor. İstanbul'da, NATO Tepki Gücü'nün (NRF) komuta kadrosundaki değişiklikler yapılacak.

* Bütün bu değişim sürecini yöneten İttifak Kumanda Değişimi programı da İstanbul'da tanıtılacak. Ayrıca yeni kurulan Hızlı Müdahale Gücü de (HRF) İstanbul'da tanıtılacak. NATO şu an geçmişte hiç olmadığı kadar HRF Komuta Merkezi'ne sahip.

* Akdeniz'de terörizme karşı operasyonlar yürüten Sabit Deniz Kuvvetleri'nin gemileri İstanbul'da olacak; filoya bir ziyaret gerçekleştirilecek.

* NATO üyesi ülkelerin terörizme karşı koyma yeteneklerini geliştirecek bir paket de İstanbul'da tartışılacak. Terörizm şüphesiz hepimizi etkileyen bir olay ve tehdit hala duruyor. NATO, dünyanın en önemli güvenlik organizasyonlarından biri olarak, terörizme karşı sekiz maddeden oluşan bir paketi İstanbul'da açıklayacak.

Irak "gayri resmi" gündem

* Son olarak, İstanbul Buluşması Irak'ta "egemenlik devrinin" yapılmasından birkaç gün önce gerçekleşecek. NATO üyesi 16 ülke şu an Irak'ta bulunuyor ve NATO Polonya'ya destek veriyor. Dolayısıyla devlet ve hükümet başkanlarının Irak'ın durumu ve geleceği konusunda gayri resmi tartışmalar yapması beklenebilir. (EÜ/BB)

* Bu yazıyı Erhan Üstündağ NATO'nun web sitesinden derledi ve Türkçeleştirdi.