Cumartesi oturumu, 15-23 Ekim aralığında yapılmakta olan “Gazeteciler İçin Haber Atölyesi” programının altıncı gününde gerçekleşti. Murat Utku, sunumunda yeni medya, haber-hikaye, video-habercilik ve kurgu konuları üzerinde durdu.
Bilgiye yaratıcılığı katıp nasıl üretim sağlayacağız?
Görsel üretimin televizyon ve internet ayrımına değinen Murat Utku, “Görsel habercilikte, internette görüntülü bir şey üretmeye başlayınca, üretilen şeylerin televizyondaki gibi olmadığını gördük. Bunun sebebi ilk olarak, internette görüntülü haber izleyen insanların aynı kişiler olmaması. Bu yüzden daha maharetli olmamız gerektiğini gördük. Çünkü Tv haberlerinde estetik kaygısı yok. Üretilen şeyler sıradan ve günlük şeylerdir” dedi.
“Ama bizler insanlara haber vermek durumundayız bu yüzden bilgi üretimini sağlamak zorundayız. Dolayısıyla televizyonda üretilen hikayeler gibi üretmeyeceğiz dedik. Üreteceksek, telefondan, tabletten izlenebilir, pratik şeyler olmalı dedik. Temel sorumuz da şu oldu, Bilgiyle birlikte yaratıcılığı katıp nasıl üretim sağlayacağız?"
Utku: Görüntünün kurduğu cümle ve duyguyu aktarabilmeliyiz
Görüntülü haber üretimi için ilk olarak kameraya yani görüntüye ihtiyacımız olduğunu söyleyen Utku, “Çok hızlı tüketilen, kendini güncelleyebilen bir şey üretebilmeliyiz. Önce kamera ve görüntüye ihtiyacımız var. Sonra da haberi çekmeliyiz” dedi ve devam etti:
“Hepimiz bir şeyler üretiyoruz ama artık en iyi görsel işi üreten alanında daha iyi olacaktır, öne çıkacaktır.
"Bilgiyi üretmek değil nasıl sunduğumuz çok önemli. Derdimiz de bu, ürünü birçok insana ulaştırabilmek. O yüzden görüntünün kuvvetini kullanabileceğimiz işler yapmalıyız.
“Görüntünün bir dili vardır, görüntü bir cümledir. Unsurları yerinde, estetik ve hızlı tüketilen görsel üretimler yapmalıyız.”
Atölyede atılımcılarla birlikte “Yeni medya nedir?” üzerine konuşuldu. Utku, “Yeni medya, teorize edildi ve adına yakınsallık dediler. Yeni medyada her şey bir araya gelebiliyor. Ayrı ayrı verim almayı beklemeye gerek kalmıyor. Yeni medya bize farklı üretim biçimlerini sundu. İlerleyen zamanlarda sanal gerçeklik üzerine de konuşuyor olacağız” dedi.
Murat Utku, kendi ürettiği haber-hikayeleri katılımcılarla birlikte izleyerek değerlendirmeler yaptı.
“Haber hikaye yeni olacak ve insana değecek”
Kamerayla pan ve tilt yapmayı anlatan Utku, “Kamerayla yapacağınız her türlü hareket anlam içermelidir. Görüntü, ifade etmek zorunda olduğumuz bir cümledir. Kendi hikaye üretimimizi yaparken, öncelikle hikayemizin karakterini belirlemeliyiz. Bunu karakter üzerinden anlatmazsanız bir boşluk olur”
Haber-hikaye yapacaksak;
- İlk karemize dikkat etmemiz gerekir. Bu çok önemlidir.
- Görüntülü-hikayeyi üretmeden önce ön hazırlığı çok iyi yapmak gerekiyor. Bunun içinde hikayeye çok iyi hazırlanmak, çalışmak gerekiyor.
- Hikayeyi bulun, çalışma planını yapın, güzel bir çalışma ortaya çıkacaktır zaten.
- Amaç herkesin yaptığı haberi yapmak değildir. Mesele hikayeyi anlatmaktır. Bunun için de en güzel araç görüntüdür.
Hikaye oluşturma aşamaları;
- Anonstakini metin içine yazmayın, tekrara düşmeyin.
- Görüntüyü başka bir kaynaktan aldıysak, kaynak belirtmeliyiz.
- Arşivse arşiv yazmalıyız, tarihi de eklemeliyiz.
- Videoyu başladığı görüntüyle bitirmek önemli, kurgu da bunu ihmal etmemeliyiz.
Alanda haber çalışması yaparken;
- Görüntü yoksa haber yoktur. Arşiv görüntüsünde ses yoktur, kullanılmaz.
- Müzik kullanımını minimum düzeyde tutmalıyız.
- Her haber, tv haberi değildir, olmak zorunda da değildir.
- Rutinden çıkmak gerekir.
- Görsel malzemeyi çeşitlendirmeliyiz, infografik gibi şeyler kullanabiliriz.
- Maliyeti de planlamak, finanse etmek gerekir.
- Sonra hikayeyi görüntü etrafında kurgulamalıyız, bir haber hikayesi üretmeliyiz.
Haberi görüntüye yazma yani çekim aşamasını anlatan Utku, sekanslar, detaylar (cut away), anons ve alan prodüktörlüğünden bahsetti.
“Sekans yapmak yetmez, detayları da kullanmak lazım yoksa kurguda zorlanırız.”
“Detayları geçiş için kullanmalıyız.”
“Görüntüyü tanımlayın, görüntüye metin yazın.”
“Haberi bir odak noktasına oturtmalıyız. Odaklandığımız yerden kopmamalıyız.”
Utku, son olarak kurgu tekniklerinden ve kurgu yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğinden de bahsetti. (SO)
Murat Utku hakkında
Deniz Harp Okulu’ndan ayrıldı. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nden mezun. Radikal gazetesi, Nokta ve Aktüel dergilerinde muhabir, CNN Türk, Doğan Haber Ajansı ve Al Jazeera Türk’de TV habercisi olarak çalıştı. Ortadoğu olmak üzere dünyanın pek çok bölgesinde krizleri, depremleri, seçimleri, çatışmaları, savaşları ve 2006’da İsrail’in Lübnan’a saldırmasıyla başlayan savaşı başından sonuna izledi. Ara sıra bianet’te yazıyor.
Atölye BİA hakkında |
IPS İletişim Vakfı/bianet'in AtölyeBia adıyla düzenlediği habercilik seminerleri medyanın farklı birimlerinden gazetecilere, işsiz bırakılmış gazetecilere, iletişim fakülteleri gazetecilik, radyo ve televizyon bölümlerinin öğrencilerine ve gazetecilik yapmak isteyen herkese açık. Atölye programları "Gazeteciliğe Giriş, Haber Fotoğrafçılığı, Hak Odaklı Habercilik, Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik, Barış Gazeteciliği, Yargı Haberciliği, Araştırmacı Gazetecilik, Habercilikte Yeni Medya, Gazeteciler için Görselleştirme Araçları, Dijital Güvenlik, Haber Fotoğrafçılığı, Çevre Haberciliği, Çocuk Odaklı Habercilik " gibi konuları kapsayacak. Haziran ayında başlayan program kapsamında Gazeteciler için Yeni Medya Atölyesi, Gazeteciler için Haber Atölyesi, Haber Fotoğrafçılığı Atölyesi, Kürtçe Habercilik ve Çeviri Yapmak Atölyesi, Çevre ve Kent Haberciliği Atölyesi ve Yargı Haberciliği Atölyeleri gerçekleştirildi. 15 Ekim'de Gazeteciler İçin Haber Atölyesi başladı. Atölye 23 Ekim'e kadar devam edecek. Bu proje İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) desteğiyle gerçekleştiriliyor. |
* Atölye BİA haberleri için tıklayın.