“Ukrayna ve Rusyalı çiftçiler iki ülke savaşta olmasına rağmen Türkiyeli çiftçilerden daha çok kazanıyor.”
Bu sözler ekonomik krizin etkilediği Diyarbakır’da bir mısır üreticilerinden. Çiftçiler artan maliyetler ve düşük fiyatlara tepkili.
15 yıldır yaşamını Yenişehir Güvendere Mahallesi’nde deden kalma arazilerinde çiftçilik yaparak sürdüren Hamza Kaya (45) dünyanın hiçbir yerinde çiftçilerin Türkiye'de olduğu kadar yoksulluk çekmediğini söyledi.
“Eskiden çiftçi dedin mi kazancı, zararı ortada belliydi ama şuan ne olacağını bilmiyoruz. Geçen yıl daha iyiydi, her yıl bir önceki yılı aratıyor” diye konuştu.
Ekonomik kriz öncesinde Ziraat Bankası'ndan düşük faizle kredi kullanıp idare edebildiklerini söyleyen Kaya artık bu fırsatları da olmadığını anlatıp “Borcumuzu ödeyemiyoruz. Seneye traktörleri satıp faize yatıracağız” dedi. Hükümetin tarım politikasını eleştirip şunları ekledi:
"Ekonomi bakanı 'enflasyonu düşüreceğiz’ diyor. Enflasyonu çiftçiyi yoksullaştırsak mı düşürecekler? Mazot bugün 45 liranın üstünde. Mazotun fiyatı her gün artıyor ama destek artmıyor. Domates tarlada 5 TL pazarda markette 20 TL. Üretici değil sadece aracılar kazanıyor.
Hükümet bir an önce bu yanlış politikadan dönsün, ilk önce çiftçiyi desteklesin. Çiftçi ayakta kalırsa, ülke ayakta kalabilir. Gidip yurtdışından ithal edeceklerine, kendi çiftçilerine katkıları olsun. Yoksa çoğu çiftçi iflas edecek. Seneye hepimiz tarlaları boş bırakacağız."
"Çiftçi bu ekonomik şartlarda nasıl üretim yapsın"
Diyarbakır Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu ise ekonomik krizin tarım sektörünü çok ağır bir şekilde etkilediğini söyledi.
Girdi maliyetlerinin yüksekliğinden yakınan İskenderoğlu, "Çiftçi maliyetlerin altında ezilmiş bir durumda, koyduğu parayı alamıyor" dedi. Hükümetin ithalatı çiftçilere karşı bir koz olarak kullandığını anlattı:
"Mazot, gübre, tohum, ilaçlama maliyetleri hepsini art arda koyduğumuz zaman mısırın çiftçiye maliyeti kilo başına 9 TL civarı. Şu an piyasada mısır 7 ile 7,5 TL arasında. Şaka gibi, dalga geçer gibi ama değil. Mısırın fiyatının bugün en az 10,5 TL olması gerekirdi.
Ancak hükümet, ithalat silahını çiftçiye karşı kullanıyor. Hiçbir şekilde mısırı desteklemiyor. Mısıra o kadar komik bir destekleme veriliyor ki devlet, ton başına 30 TL… Hiç mi insaf, merhamet, vicdan yok? Biz ürün satamıyoruz veya ucuza satıyoruz, tüketici de ürüne ulaşamıyor veya pahalıya alıyor.
Çiftçi, bu şartlar altında Türkiye’de nasıl üretim yapsın? Çiftçi artık ziraat odalarından kaydını sildiriyor, çiftçiliği bıraktığını söylüyor. Hükümetin acil destekleme, plan ve programını değiştirmesi lazım. Yoksa üreticiler önümüzdeki sene artık mısır, pamuk ve buğday gibi ürünleri ekmeyecek."
(HA)