Sayıştay, “2023 Yılı Denetim Raporu”nda mesleki ve teknik liselerde örgün eğitime devam eden öğrenciler için işletmelere yapılan devlet katkısı ödemelerinde usulsüzlük tespit etti.
Sayıştay raporda, işletmelere öğrencilere ödenen ücretlere yönelik yapılan devlet katkısında sorun olduğunu; işletme personel sayılarının gerçeği yansıtmadığını ve yirmi personele sahip işletmelere hatalı oranda ödeme yapıldığını belirtti.
Stajını okulda yapan ortaöğretim öğrencileri için ise bazı özel okullara devlet katkısı ödendiği, staj yapmayan beklemeli durumundaki bazı öğrenciler için de devlet katkısı ödendiği ifade edildi.
SAYIŞTAY 2023 YILI MEB DENETİM RAPORU:
Sayıştay, MEB bünyesinde takip edilmeyen iki banka hesabı tespit etti
Mesleki Eğitim Kanunu’nun ilgili maddesine yer verilen raporda, devlet katkısı ödemelerinin “3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’ndaki “Usul ve Esaslar”a göre yapıldığı vurgulandı. Ancak mesleki eğitim, staj veya tamamlayıcı eğitimlerini kamu kurum ve kuruluşlarında yapan öğrenciler ile staj yapacak işletme bulunamaması nedeniyle stajını okulda yapan öğrencilerinin yaptıkları stajların devlet katkısı uygulaması kapsamı dışında olduğu belirtildi.
Usul ve Esaslar’ın “Devlet katkısı uygulama esasları” başlıklı 4’üncü maddesine atıf yapan Sayıştay, MEB’in aylık olarak ödeyeceği devlet katkısı tutarlarını İŞKUR’dan yazılı olarak talep ettiğini, İŞKUR’un da istenilen tutarı MEB Merkez Saymanlık Müdürlüğü adına açılan banka hesabına aktarması gerektiğini ifade etti. Raporda, MEB’in ise aktarılan bütçeyi okulların muhasebe birimleri adına açılan banka hesaplarına gönderdiği, buradan işletmelere ödeme yapıldığı belirtildi.
SAYIŞTAY 2019 YILI MEB DENETİM RAPORU:
"Atamalar liyakatsız, taşımalı eğitimde planlama yok"
Raporda, MEB’e iletilen bilgilerin doğruluğundan ve belirlenen süreler içerisinde bildirilmesinden okul müdürlüklerinin, özel okullarda öğrenim gören öğrenciler için yapılacak devlet katkısı ödemelerinin işletme hesaplarına gönderilmesinden ise il-ilçe milli eğitim müdürlükleri sorumlu olduğu hatırlatıldı.
Öğrencilerin staj yaptığı işletmelerin personel sayıları ile gerekli bilgilerin ise okullar tarafından e-Okul sistemine girildiği belirtildi.
İşletmelere ödenen tutarın, işletmede staj gören öğrenci sayısına ve ilgili işletmenin personel sayısına bağlı olarak belirlendiği vurgulanan raporda, “e-Okul sisteminde yer alan işletmelerin personel sayılarının gerçeği yansıtmadığı” ifade edildi.
Raporda, MEB’in 2023’te İŞKUR’dan devlet katkısı ödemeleri için 1 milyar 800 milyon civarında para talep ettiği ve İŞKUR’un söz konusu tutarı Bakanlığa gönderdiği vurgulandı.
Bakan Tekin'den "MESEM'de iş cinayetleri" önergelerine çelişkili yanıtlar
Usulsüzlüğe ilişkin şu ifadelere yer verildi:
"Yapılan incelemelerde e-Okul sisteminde yer alan işletmelerin personel sayıları ile ilgili olarak; personel sayısı sıfır veya 1 olarak görünen çok sayıda işletme olduğu, bu işletmeler arasında çok sayıda limited ve anonim şirketin bulunduğu ve farklı okullar nezdinde destek ödemesi alan işletmelerin personel sayılarının okullar itibarıyla sisteme farklı girilebildiği tespit edilmiştir.
Örneğin, e-Okul sisteminde personel sayısı sıfır görünmesine rağmen 62 öğrenci, personel sayısı 1 görünmesine rağmen 87 öğrenci için katkı ödemesi yapılan işletmeler bulunmaktadır. Bunun yanı sıra sistemde; bir işletmenin okullardan birinin girdiği verilere göre sıfır, farklı bir okulun girdiği verilere göre 450 personele, yine bir başka işletmenin okullardan birinin girdiği verilere göre 1, farklı bir okulun girdiği verilere göre 1250 personele sahip göründüğü örnekler mevcuttur.
Söz konusu örnekler işletme personel sayılarının okullar tarafından sisteme hatalı girildiğini göstermektedir. E-Okul sisteminde yer alan işletme personel sayıları yapılacak olan devlet katkısı ödemelerini doğrudan etkilemektedir. İşletme personel sayılarının gerçekte yirminin altında olması durumunda ödenecek devlet katkısı tutarı değişmemektedir.
Personel sayısının gerçekte yirmi ve üzerinde olması durumunda ödenecek katkı oranı üçte iki yerine üçte bir olarak hesaplanacağından işletmeler olması gerekenden daha fazla katkı ödemesi almış olmaktadır.
Okul sisteminde beklemeli öğrenci durumunda olan dolayısıyla fiilen staj yapmayan bazı öğrenciler için devlet katkısı ödendiği görülmüştür. Yapılan incelemelerde, 12’nci sınıfı bitirmesine rağmen sorumluluk sınavlarını veremediği için mezun olamayan öğrenciler, fiili olarak staj yapmamasına rağmen önceki dönemlerde e-Okul sistemine bir işletmenin staj öğrencisi olarak kaydedildiğinden işletmelere bu öğrenciler için devlet katkısı ödenmeye devam edildiği tespit edilmiştir. İşletmelerde staj yapan ancak mezun olamayıp ertesi yıl sorumluluk sınavlarına girmek durumunda olan öğrenciler e-Okul sisteminde “beklemeli öğrenci” olarak görünmektedir. Okullar tarafından Devlet katkısı talep edilirken beklemeli öğrenciler sistemden çıkarılmadığı sürece bu öğrenciler için işletmelere katkı ödenmeye devam edilmektedir.
OSB’lere yapılan ödemelerde de usulsüzlük
Sayıştay, “Organize Sanayi Bölgelerine verilen “eğitim ve öğretim desteği” ödemelerinde düzenlenen faturalarda da usulsüzlük yapıldığını tespit etti.
Faturaların KDV hesaplanmasının sorunlu olduğu ifade edilen raporda, “Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) tarafından açılan özel mesleki ve teknik eğitim okullarında öğrenim gören öğrenciler için sağlanan eğitim ve öğretim desteği ödemelerine ilişkin olarak; bazı OSB’lerce fatura düzenlenmediği, OSB’lerce ilgili milli eğitim müdürlükleri adına düzenlenen faturalardaki KDV oranlarının farklılık arz ettiği, bazı faturalarda KDV tevkifatı yapılırken bazılarında tevkifat yapılmadığı dolayısıyla bu hususlarda uygulama birliğinin olmadığı görülmüştür” denildi.
(RT)