Türk Psikologlar Derneği (TPD) LGBTİ bireylerde yaşanan intihar düşüncesi riskinin LGBTİ olmayan bireylere göre daha yüksek olduğunu hatırlatarak bu kişilerin intiharlarının her zaman toplumsal birer olgu olduğuna dikkat çekti.
TPD 4 Ocak’ta intihar eden trans seks işçisi Eylül Cansın ile ilgili yaptığı açıklamasında, LGBTİ bireylerin yaşamı boyunca doğrudan veya dolaylı şekilde kültürel, yasal, fiziksel ve sosyal boyutlarda ayrımcılık ve şiddete maruz kaldığını vurguladı.
“Bir LGBTİ bireyin yaşadığı umutsuzluk ve çaresizlik, maruz bırakıldığı ayrımcılık ve şiddetin sonucudur.”
İntihar riski
TPD’nin verdiği bilgilere göre, araştırmalar ayrımcılığa maruz kalmanın, hak ihlaline uğramanın ve aileden dışlanmanın depresyon, kaygı, travma sonrası stres bozukluğu gibi psikolojik sağlık bozulmalarına yol açtığını, bireylerin bağışıklık sistemlerini zayıflattığını ve iyileşmeyi geciktirdiğini ortaya koyuyor.
“Özellikle ergenlik ve genç yetişkinlik dönemlerinde LGBTİ bireylerin yaşayabileceği yalnızlık duyguları ve intihar düşüncesine yatkınlık riskinin, LGBTİ olmayan bireylerden daha yüksek olduğu yine araştırmaların ortak bulgusudur.”
Medyanın sorumluluğu
TPD kültürel, yasal, fiziksel ve sosyal ayrımcılık ve şiddet karşısında LGBTİ bireylerle dayanışmanın, toplumdaki homofobik ve transfobik tutum ve eylemlerin karşısında durmanın herkesin sorumluluğu olduğunu da hatırlattı.
Bu çerçevede medyanın sorumluluğuna da değindi.
İntiharı özendirici yayınlardan kaçınılmasının önemine değinen TPD, Cansın’ın intiharındaki intihar notu videosunun paylaşılmaması ve yayımlamaması gerektiğini belirtti.
“Bu yolla daha da yaygınlaşmasına katkıda bulunmamak önemlidir. Zira intihar sürecinin ve yöntemin detaylı tarifi, özellikle ergenler ve genç yetişkinler ile depresyona ve intihara eğilimli kişiler için tetikleyici ve alevlendirici bir rol model olabilir, taklit edilme olasılığını arttırır.
“Herhangi bir intihar olayı ana başlık ya da flaş haber olarak verilmemeli, mümkün olduğunca görselleştirilmeden ve dramatize edilmeden verilmelidir.
“Yayımlanan haberlerde, intiharın yöntemiyle ilgili detaylı tariflerden mümkün olduğu kadar kaçınılmalı; intiharın ardında bıraktığı izleri içeren görüntüler yayımlanmamalıdır.
Destek imkanları
LGBTİ bireylerin intiharlarında TPD’nin özellikle üzerinde durduğu noktalardan biri de bu tip haberlerde LGBTİ bireylerin erişebilecekleri hukuki, psikolojik, sosyal destek imkânlarına yer verilmesi oldu.
“İntihar davranışının altında yatan depresyon için destek ve tedavi imkanlarının bulunduğu ve bu imkanların ne kadar hayat kurtarıcı olabileceği vurgulanmalıdır.
“LGBTİ bireylerin erişebilecekleri hukuki, psikolojik, sosyal destek imkânlarına, parçası olabilecekleri örgütlere ve ruh sağlığı alanında yapılan psikososyal destek çalışmalarına yer verilmeli, bu örgüt ve kuruluşlara erişim bilgileri yaygınlaştırılmalıdır.” (YY)