MMO, son zamanlarda madencilik sektöründe benzeri iş kazalarında sürekli bir artış yaşandığına dikkat çekerek, geçtiğimiz 20 ayda, sadece Aşkale, Ermenek, Küre, İskilip ve Gediz'de meydana gelen kazalarda 57 işçinin yaşamını kaybettiğini bildirdi.
Bu kazaların olduğu işletmelerde özelleştirme çalışmalarının ya tamamlanmış ya da devam etmekte olduğunun görüldüğünü belirten MMO, "Bu durum, madencilik sektöründe özelleştirme politikaları ile iş kazaları arasında doğrudan bir ilişki olduğuna işaret etmektedir" dedi.
MMO, Gediz'deki kazanın grizu patlaması sonucu oluştuğunun açık olduğunu belirterek, ancak durumun tespiti ve kazanın en doğru biçimde belirlenmesinin, ocak içerisinde inceleme ve araştırma yapacak uzman bilirkişilerin raporları ile mümkün olacağını söyledi.
Kütahya'nın Gediz İlçesi'ne bağlı Gökler Beldesi'nde işletilmekte olan yeraltı kömür ocağında, 21 Nisan 2005 tarihinde meydana gelen kaza sonucu, biri Maden Mühendisi olmak üzere toplam 18 çalışan yaşamını yitirmişti.
MMO heyetinin, kazanın olduğu merkezi Ankara'da bulunan ve 1957 yılından bu yana kömür üretimi yapan Kömür İşletmeleri Anonim Şirketi'ne (KİAŞ) ait Gediz Linyit İşletmesi'nde yaptığı incelemelerde ulaştığı bulgular ve sonuçları şöyle:
* Kazanın oluştuğu ocakta, kömür üretimi amacıyla hazırlık faaliyetleri sürdürülmektedir. Söz konusu faaliyetler, yüzeyden yaklaşık 200 metre derinde ve son derece güç doğa koşullarında çalışmayı gerektirmektedir.
* Yanıcı ve patlayıcı gazları da ihtiva eden ortam, kaza olasılığı bakımından son derece büyük riskler taşımaktadır.
* Ocak içindeki hazırlık çalışmalarında, tabakaları gevşetebilmek amacıyla zaman zaman patlatma da yapılmakta olup, bu durum riski daha da artırmaktadır.
* Ocağın, içerdiği tehlikeli gazlardan arıtılması amacıyla havalandırılması, "vantüp" denilen 60 ve 25 cm çapındaki bez borularla yapılmaktadır. "Nefeslik" denilen ve yüzeyi çalışma alanlarına bağlayacak olan, ocağın havalandırılması bakımından yaşamsal önemdeki 60 cm. çapında havalandırma bacasının ise, kazanın olduğu sırada henüz tamamlanmadığı anlaşılmıştır.
* Ocakta yürütülen faaliyetlerin, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na verilen projeden farklı olduğu, bu husustaki denetimin Bakanlık tarafından yapılmadığı tespit edilmiştir.
* Yeraltı kömür işletmeciliği yapılan ocak yüksek risk içermektedir.
* Ocakta halen yanıcı, zehirleyici gazların bulunuyor olma olasılığı yüksektir
* Kazadan sonra yapılan kurtarma çalışmaları sırasında ve yaşamlarını kaybedenler üzerinde hastanelerde yapılan araştırmalar ile elde edilen bulgular da yine, doğru değerlendirme yapabilmek bakımından yetersiz kalmaktadır.
* Söz konusu işletmede mühendis ve işçilerin düşük ücretlerle çalıştırıldığı belirlenmiştir.
* Ülkemizin en güç çalışma koşullarına sahip üretim yerlerinden biri olan söz konusu ocakta, ne Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ne de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yeterli denetimlerin yapılmadığı anlaşılmıştır.(KÖ/EÜ)