Libya’da selin ardından salgın hastalık tehlikesi
Fotoğraf, haber: AA
Libya'nın doğusunda selden en çok etkilenen Derne kentinde enkaz altındaki cesetlerin çürümeye başlaması ve kanalizasyon suyunun içme suyuna karışması salgın hastalık tehdidini artırıyor.
Libya Hastalıklarla Mücadele Merkezi Müdürü Haydar es-Saih'in açıklamasına göre, Derne'de kanalizasyon suyunun içme suyuna karışması nedeniyle 150 zehirlenme vakası tespit edildi.
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'ne (OCHA) göre 10 binden fazla insanın hala kayıp olduğu Derne'de, yerel medya ve sahadaki aktivistler, kurtlanmış hayvan leşlerinin çokça görüldüğü kent sokaklarında çürümüş ceset kokusunun hakim olduğunu aktarıyor.
Enkaz altındaki cesetlerin ve hayvan leşlerinin çürümesiyle çevreye saçılan kötü koku, çevre kentlere 40 binin üzerinde göç veren 200 bin nüfuslu kentin geri kalanını da tehdit ediyor.
Kentin bazı bölgeleri boşaltılabilir
Ulusal Birlik Hükümeti doğuda felaketin yaşandığı kentlerde bir yıl süreyle olağanüstü hal ilan etti.
Sağlık Bakanlığına bağlı Toplum Sağlığı Acil Operasyon Odası Başkanı Cibril Abdusselam düzenlediği basın toplantısında, Derne'nin "ağır hasarlı", "hassas" ve "güvenli" olmak üzere üç bölgeye ayrıldığını duyurdu.
Bölgelerin, hasar boyutuna göre bölündüğünü kaydeden Abdusselam, ağır hasarlı bölgenin yaşanamayacak durumda olduğunu ve boşaltılması gerektiğini kaydetti.
Abdusselam, sel suları altında kalan "hassas" bölgenin halk için tehlike oluşturduğunu, güvenli bölgenin ise yaşanabilir olduğunu belirtti.
Aşılanma çağrısı
Kentin boşaltılmasına pek sıcak bakmayan Uluslararası Kızılhaç Komitesi, cesetlerin salgın hastalık riski oluşturmadığını açıkladı.
El-Beyda Belediyesi Acil Sağlık Komitesi Başkanı Abdurrahim Mazik ise selden daha kötü sonuçlar doğurabilecek bir çevre felaketi yaşanmaması için bölgedeki halk ile kurtarma ekiplerinin acilen aşılanması çağrısında bulundu.
Defin işlemleri
Hala enkaz altında çok sayıda ceset olması ülkede kefen sıkıntısı doğurdu. İçişleri Bakanlığına bağlı Er-Rada Terör ve Organize Suçlarla Mücadele Teşkilatı, Derne'ye kefen taşıyan bir konvoy gönderdi.
Libya Müftülüğü Facebook sayfasından, "zaruret halinde erkek ve kadın da olsalar birkaç cenazenin tek bir kefenle kefenlenmesi ve aynı kabre defnedilmesinin caiz olduğu" yönünde bir fetva yayımladı.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi 15 Eylül'de Bingazi Havalimanı'ndan 5 bin ceset torbası alarak Kızılay'a ve ilgili yetkililere teslim etti.
Ulusal Birlik Hükümeti de cesetlerin muhafaza edilmesi için 380 naaş kapasiteli 60 adet morg ünitesi gönderildiğini duyurdu.
Toplu mezar
Bazı cesetler çürüdüğü için toplu mezarlara gömüldü.
Ancak kimliği belirlenemeyen cenazelerin alelacele gömülmesi, Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin tepkisine yol açtı. Komite, bu durumun, selden kurtulan ve akrabalarının akıbetini öğrenmek isteyen ailelerde uzun yıllar kapanmayacak yaralar açacağını kaydetti.
Adalet Bakanı Halime İbrahim, "Hükümetimiz" sitesine yaptığı açıklamada, Bilgi ve Dökümantasyon Merkezinden bir ekibin, kayıp kişilerin aileleri tarafından tespit edilmesi için bir veri tabanı oluşturmak üzere görevlendirildiğini söyledi.
İbrahim, otopsi görevlileri eşliğinde adli tıp doktorlarından oluşan ekiplerin selden etkilenen bölgelere gönderilerek numune alınacağını, numaralandırılacağını ve ardından cenazelerin defnedileceğini belirtti.
Temiz içme suyu sıkıntısı
İçme suyunun kirlenmesi sonucu özellikle çocuklarda görülen ishal vakalarında kısa sürede yaşanan artış da selin yaşandığı bölgelerdeki salgın tehlikesini gözler önüne serdi.
Libya Hastalıklarla Mücadele Merkezi de Derne'deki içme suyunun kullanıma uygun olmadığını ve başka su kaynakları bulunması gerektiğini açıkladı.
Derne halkı özellikle sel felaketinin hemen ardından kuyu ve çeşme sularının kirlenmesi nedeniyle içme suyu bulmakta zorlandı. Aktivistler sosyal medyadan bölgeye pet şişe su gönderilmesi çağrısı yaptı.
Altyapının yüzde 70'i zarar gördü
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH), ülkenin doğusunda selden etkilenen bölgelerde altyapının yüzde 70'inin hasar gördüğünü duyurdu.
Ulusal Birlik Hükümetine bağlı Ulaştırma Bakanlığı Yollar ve Köprüler İdaresi Acil Servis Başkanı Hüseyin Süveydan'ın konuya ilişkin açıklaması, "Hükümetimiz" adlı Facebook sayfasından yayımlandı.
Ülkenin doğusunda selin vurduğu bölgelerde altyapının yüzde 70'inin zarar gördüğünü belirten Süveydan, 6'sı Derne'de, 5'i de doğudaki kentlerde olmak üzere 11 köprünün yıkıldığını bildirdi.
Süveydan, doğudaki kent ve köylerdeki yer altı su borularının yüzde 80'inin tahrip olduğunu, yolların da yüzde 50'sinin zarar gördüğünü kaydetti.
Süveydan, Yollar ve Köprüler İdaresinin, ülkenin doğusunda selden etkilenen tüm bölgelerde alternatif güzergahlar açmaya yönelik tüm çalışmaları tamamladığını ifade etti.
Eğitim kurumlarının yüzde 95'i hasarlı
UBH Eğitim Bakanı Musa Mugaryif, başkent Trablus'ta düzenlediği basın toplantısında, selden etkilenen bölgelerde eğitim kurumlarının yüzde 95'inin zarar gördüğünü söyledi.
Okulların pazar gününden (24 Eylül) itibaren yeniden açılacağını kaydeden Mugaryif, sel bölgesinden gelen öğrencilerin Bingazi'deki 17 okulda eğitime devam edeceklerini belirtti.
Basın toplantısında konuşan Eğitim Kurumları Müdürü Ali el-Kuveyrih de 15 ilçede toplam 114 okulun selden zarar gördüğünü dile getirdi.
Ne olmuştu?
Orta Akdeniz'de etkili olan ve 10 Eylül'de Libya'nın doğusunu vuran "Daniel" fırtınası, Bingazi, Beyda, Merc, Suse ve Derne kentlerinde sele neden oldu.
Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, sel felaketi nedeniyle 11 Eylül'de ülke genelinde 3 günlük yas ilan etti. Libya Başkanlık Konseyi de kardeş ülkelere ve uluslararası kurumlara sel felaketinden zarar gören bölgeler için yardım çağrısında bulundu.
Libya’nın doğu bölgelerindeki yağış miktarının son "40 yılın en yüksek seviyesinde" olduğu ifade ediliyor.
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), selin etkilediği Libya'nın Derne kentinde 11 bin 300 kişinin öldüğünü, 10 binden fazla kişinin ise kayıp olduğunu açıkladı. Açıklamada, Libya’nın doğusundaki diğer bölgelerde ise sel felaketinde en az 170 kişinin hayatını kaybettiği bilgisi yer aldı. (AS)