"Kürt sorunu bölgesel ekonomiyi etkiliyor, ırkçılığı tetikliyor"

Spectrum House Araştırma Merkezi ve Beraberce Derneği’nin "Kürt Meselesi ve Barış Beklenti, Tutum ve Algılar” başlıklı araştırmasının sonucunu açıkladı.

Diyarbakır, Van, Mardin, Erzurum, Batman, Hakkâri, Urfa, Şırnak, Adıyaman, Siirt, Ağrı, Bitlis, Muş, Kars ve Dersim’de 1134 kişiyle yüz yüze yapılan araştırmada görüşmecilerin “Kürt sorununa” ilişkin algısı ölçüldü.

Yüzde 48.3’ünün kadınlardan, yüzde 51.7’sinin ise erkeklerden oluştuğu araştırmada, katılımcıların yüzde 58,2'si genç ve genç yetişkin yaş grubunda yer alıyor.

Araştırmada parti fark etmeksizin Kürt seçmenin yüzde 71.3'ü "Kürt meselesi vardır ve çözülmesi gereken bir sorundur" ifadesine katıldıklarını söyledi.

Yüzde 8.6'sı "Kürt meselesi vardı ve çözüldü", yüzde 7.5'i "Kürt meselesi yoktur" yanıtını verdi. Yüzde 5.7'si "kararsız", yüzde 4.9'u "fikrim yok", yüzde 1.9'u ise "cevap vermek istemiyorum" dedi. 

AKP'li seçmenin yüzde 31.2'si "Kürt meselesi vardır ve çözülmesi gereken bir sorundur", yüzde 25'i "Kürt meselesi vardı ve çözüldü", yüzde 22.4'ü "Kürt meselesi yoktur" dedi.

Yeşil Sol Partili katılımcıların yüzde 93.9'u "Kürt meselesi vardır ve çözülmesi gereken bir sorundur" derken, CHP'li katılımcıların yüzde 65.6'sı "Kürt meselesi vardır ve çözülmesi gereken bir sorundur" ifadesine katılmadıklarını söyledi.

En çok hangi seçmen etkileniyor?

Araştırmada görüşmecilere ilk olarak  “Kürt meselesi sizi veya ailenizin günlük yaşamlarını ne ölçüde etkiliyor?” diye soruldu. Görüşmecilerin yüzde 34.7’si  “oldukça fazla”, yüzde 20.5’i “orta düzeyde” etkilediğini belirtti.

Yüzde 19.8’i “Kürt meselesinin günlük yaşamlarını “az etkilediğini”, yüzde 9.8’i ise “hiç etkilemediğini” ifade etti.

Araştırmada, “Kürt meselesinin kendilerinin veya ailelerinin günlük yaşamlarını nasıl etkilediği” sorusuna verdikleri yanıtlar, parti tercihine göre de incelendi.  AKP’ye oy veren katılımcıların yüzde 49.2’si Kürt meselesinin günlük yaşamlarını "hiç etkilemediğini" söyledi.

AKP’ye oy veren katılımcıların 49.1’i ise Kürt meselesinden kaynaklı olarak kendi ve ailesinin, “oldukça fazla", “orta düzeyde” ve “az” etkilendiğini belirtti.

Yeşil Sol Partili görüşmecilerin yüzde 92.8’i Kürt meselesinden kaynaklı olarak kendi ve ailesinin “oldukça fazla”, orta düzeyde ve “az” etkilendiklerini söyledi.

CHP’ye oy veren katılımcıların ise, yüzde 34.4’ünün “Kürt meselesinin kendi ve ailelerinin yaşamlarını orta düzeyde etkilediğini” ifade etti. Yüzde 17.2’sinin bu meselenin hayatlarını "hiç etkilemediğini" belirtti.

Kürt sorunu toplumsal etki yaratıyor

 “Kürt Meselesinin En Önemli Toplumsal Etkisi Nedir?” sorusuna ise; katılımcıların sadece yüzde 12.5’i “herhangi bir etkisi bulunmadığını” söyledi.

Görüşmecilerin, yüzde 80’inden fazlası “Kürt meselesinin toplumsal etkiler yarattığını” ifade etti.

Katılımcıların yüzde 30.6’sı “Kürt meselesinin en belirgin toplumsal etkisinin toplumsal ayrışma ve kutuplaşmanın artması olduğunu” belirtti.

Yüzde 26.8’i  “ülkede Kürtlere karşı ırkçı uygulama ve saldırıların yaygınlaşmasını en önemli etkisi olarak gördüklerini” ifade etti.

Katılımcıların yüzde 12.1’i “kültür ve dil haklarının sağlanmamasının toplumsal gerilimi artırdığı”, yüzde 10.8’i “demokratik süreçleri ve insan haklarını olumsuz etkilediği” yönünde tercih yaptı.

Irkçı saldırıları tetikliyor

Görüşmeciler oy verdikleri partilere göre irdelendiğinde ise; AKP’li katılımcıların yüzde 35.6’sı “Kürt meselesinin herhangi bir etkisinin olmadığını” belirtti.

Yüzde 21.7’si “toplumsal ayrışma ve kutuplaşmanın artması”, yüzde 14.6’sı ise “ülkede Kürtlere karşı ırkçı uygulamaların ve saldırıların yaygınlaşması”nda “Kürt meselesinin etkisi” olduğunu ifade ettiler.

Yeşil Sol Partili katılımcıların ise yüzde 37,1’i “toplumsal ayrışma ve kutuplaşmanın artması”nda yüzde 34, 5’i “ülkede Kürtlere karşı ırkçı uygulamaların ve saldırıların yaygınlaşması”nda  “Kürt meselesinin en önemli toplumsal neden olarak gördüğünü” vurguladı.

Yeşil Sol Partili görüşmecilerin, sadece 1,3’ü “herhangi bir etkisi bulunmuyor” yanıtı verdi.

CHP’li görüşmecilerin ise; yüzde 32,8’i  “ülkede Kürtlere karşı ırkçı uygulamaların ve saldırıların yaygınlaşması”nda “Kürt meselesinin en önemli etkisi” olarak etkisi olarak gördüğünü belirtti.

Yüzde 27’si “toplumsal ayrışma ve kutuplaşmanın artması”nda “Kürt meselesinin en önemli toplumsal etkisi” olarak gördüğünü ifade etti.

CHP seçmeninde “Kürt meselesinin herhangi bir etkisinin olmadığını” belirtenlerin oranı ise yüzde 5.7 olarak kaldı.

Bölgedeki ekonomiyi kötü etkiliyor

“Kürt meselesinin en önemli ekonomik etkisi nedir?” sorusuna ise; katılımcıların yüzde 33.1’i “Kürt meselesinin bölgedeki ekonomik yatırımlar üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğunu” söyledi.

Yüzde 19’u meseleyi “ekonomik eşitsizliklerin artması” ile ilişkilendirdiğini, yüzde 17.8’i ise “devlet kaynaklarının askeri harcamalara yönlendirilmesi ile ekonominin zayıflaması”nı  en önemli ekonomik etki olarak gördüğünü söyledi.

Katılımcıların sadece 15.9’u “Kürt meselesinin ekonomiye herhangi bir etkisi olmadığını” belirtti. Yüzde 5.9’unun “bölgesel ticareti” ve yüzde 2.1’i “turizmi” olumsuz etkilediğini ifade etti. Bu soruya AKP’li katılımcıların yüzde 41’i “herhangi bir etkisi bulunmuyor” yanıtını verdi.

AKP’li katılımcıların yüzde 17.6’sı “Kürt meselesinin en önemli ekonomik etkisi olarak bölgedeki yatırımların olumsuz etkilenmesini” işaret etti. Yeşil Sol Partili katılımcılarda bu oran yüzde 43.9, CHP’li katılımcılarda ise; yüzde 23.8 oldu.

Seçmen tercihini nasıl etkiledi?

Katılımcılara, "Kürt meselesinin son seçimlerde kararınızı ne ölçüde etkilediği" de soruldu.

Görüşmecilerin, yüzde 22.8’i “hiç etkilemediği” yanıtını verdi. “Oldukça etkiledi” ve “biraz etkiledi” cevabını verenlerin toplamı ise; yüzde 69 oldu. Katılımcıların yüzde 6.6’sı soruya "ya kararsız ya da bir fikri olmadığını" yanıtını verdi.  Yüzde 1.7 kesim ise; "cevap vermek istemiyorum" dedi.

"Kürt meselesinin seçim kararınızı ne ölçüde etkilediği" sorusuna verilen yanıtlar partiler üzerinden de incelendi.

AKP seçmeni katılımcıların yüzde 49.2’si "Kürt meselesinin seçim kararlarını hiç etkilemediğini" belirtti. Yüzde 39.4’ü “biraz”, “oldukça” ve “tamamen” olmak üzere doğrudan ya da dolaylı bir şekilde etkilediğini söyledi.

Yeşil Sol Partili katılımcıların yüzde 41.7’si "Kürt meselesinin seçim kararlarını oldukça etkilediği" yanıtını verdi. Yüzde 27.5’lik bir kesim "tamamen etkilediğini" söyledi. Yeşil Sol Partili katılımcıların yüzde 88.3’ü “oldukça”, “tamamen” ve “biraz” etkilediğini vurguladı.

CHP’li katılımcıların yüzde 68.8’ini Kürt meselesinin seçim kararlarını “biraz”, “oldukça ve “tamamen” etkilediğini ifade etti. 

Yüzde 18.9’u ise "hiç etkilemediğini" belirtti, "oy kullanmadım" yanıtı veren katılımcıların yüzde 36.1 ise; "Kürt meselesinin seçim kararlarını hiç etkilemediğini" söyledi. 

Yüzde 18'i "oldukça ve tamamen etkilediğini" ifade etti. Cevap vermek istemeyen görüşmecilerin, yüzde 45.3'ü "Kürt meselesinin seçim kararlarını biraz etkilediğini" vurgulaldı.

Hükümetin politikalarına nasıl bakılıyor?

“Hükümetin Kürt Meselesinin Çözümüne Yönelik Politikalarını Nasıl Değerlendiriyorsunuz?" sorusuna ise; görüşmecilerin 16.8’i  politikaları “olumlu” bulduğunu belirtti. 

Katılımcıların yüzde 57’si hükümetin Kürt meselesinin çözümüne yönelik politikalarını “olumsuz” bulduğunu ifade etti.

Yüzde 16.8’i “ne olumlu ne olumsuz”, yüzde 9.3’ü ise (kararsızlar, fikri olmayanlar ve cevap vermek istemeyenler) bu konuda "görüş belirtmek" istemediklerini söyledi.

“Hükümetin Kürt Meselesinin Çözümüne Yönelik Politikalarını Nasıl Değerlendiriyorsunuz” sorusuna  AKP seçmeninin yüzde 49.2’si "olumlu buluyorum" yanıtını verdi. "Ne olumlu ne olumsuz” bulanların oranı yüzde 26.4, “olumsuz” bulanların oranı ise; yüzde 13.6 oldu.

Yeşil Sol Partili katılımcıların yüzde 82’si "hükümetin Kürt meselesinin çözümüne yönelik politikalarını olumsuz bulduğunu" söyledi.  Yeşil Sol seçmeninin sadece yüzde 5.1’i “olumlu” olarak algıladığını ifade etti.

CHP’li katılımcıların sadece yüzde 4.9’u hükümetin Kürt meselesinin çözümüne yönelik politikalarını “olumlu” bulduğunu, yüzde 68’i olumsuz bulduğu belirtti. Oy kullanmayan katılımcılarda “olumsuz” bulanların oranı yüzde 54.1, “ne olumlu ne olumsuz” bulanların oranı yüzde 27.9 oldu.

HDP'nin çözüm politikası nasıl görülüyor?

“Kürtlerden En Fazla Oy Alan HDP’nin Kürt Meselesinin Çözümüne Yönelik Politikalarını Nasıl Değerlendiriyorsunuz” diye de soruldu.

Görüşmecilerin yüzde 36.7’si bu politikaları “olumlu bulduğunu" vurguladı. Yüzde 27.9’u HDP’nin politikalarını “olumsuz” bulduğunu, yüzde 24.2, "ne olumlu ne olumsuz" bulduğunu,  yüzde 4.7'si "kararsızım", yüzde 4,5'i  "fikrim yok",  yüzde 2,1 ise; “cevap vermek istemiyorum” dedi. 

Seçmenlere göre değerlendirildiğinde ise; AKP seçmeninin yüzde 51,5'i HDP'nin çözüm politikalarını “olumsuz”, yüzde 27.8’i “ne olumlu ne olumsuz”, yüzde 7.5’i “kararsız”, yüzde 4.7’si “fikrim yok”, yüzde 4.4’ü “olumlu”, yüzde 4.1’i ise cevap vermek istemediği söyledi. 

Katılımcıların yüzde 61.7’si  HDP’nin Kürt meselesinin çözümüne yönelik politikalarını “olumlu” gördüğünü söyledi.

Yüzde 18.9’u “ne olumlu ne olumsuz”, yüzde 12.5’i “olumsuz”, yüzde 3.3’ü ise "kararsız ve cevap vermek istemediğini" belirtti. 

CHP’li katılımcıların sadece yüzde 33.6’sı HDP’nin Kürt meselesinin çözümüne yönelik politikalarını “olumsuz” olarak değerlendirdi. 

Yüzde 32’si “ne olumlu ne olumsuz”, yüzde 26.2’sı “olumlu”, yüzde 3.3’ü “fikrim yok”, yüzde 2.5’i ise "cevap vermek istemediğini" söyledi. 

Oy kullanmayan katılımcıların yüzde 32.8’inin HDP’nin politikalarını “ne olumlu ne olumsuz”, yüzde 11.5’i olumlu gördüğünü ifade etti. Cevap vermek istemeyen katılımcıların yüzde 32.8’i “olumsuz”, yüzde 15.6’sı ise olumlu bulduğunu söyledi. 

• NOT: Araştırmanın bütününde sorular Yeşil Sol diye sorulurken; araştırmada bu soru HDP üzerinden yöneltiliyor.

Muhalefetin çözüm politikalarına destek az

“Muhalefetin Kürt Meselesinin Çözümüne Yönelik Politikalarını Nasıl Değerlendiriyorsunuz?” sorusuna görüşmecilerin yüzde 58.6’sı “olumsuz”, yüzde 19.8’i “ne olumlu ne olumsuz”, yüzde 9.2’si “olumlu”, yüzde 6.2’si “fikrim yok”, yüzde 5.4’ü ise; "kararsızım" olduğunu belirtti.

Bu soruya CHP’li katılımcıların sadece yüzde 9’u “olumlu” olarak değerlendirdi. Yüzde  50’si bu politikaları “olumsuz”, yüzde 26.2’si “ne olumlu ne olumsuz” olarak gördüğünü söyledi.

AKP'lilerin yüzde 52.5’i muhalefetin politikalarını “olumsuz”, yüzde 23.1’i “ne olumlu ne olumsuz” yüzde 11.2’si ise “olumlu” olarak gördüğünü ifade etti. 

Yeşil Sol Partili katılımcıların yüzde 67.3’ü muhalefetin politikalarını “olumsuz”, yüzde 16’sı “ne olumlu ne olumsuz”, yüzde 9’u ise “olumlu” gördüğünü söyledi.

(RT)