Koca: 65 ve 70 yaş üstü aşı sistemine tanımlanacak

Fotoğraf: Aytuğ Can Sencar / AA

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Covid-19 Bilim Kurulu toplantısının ardından basın mensuplarının karşısına geçti.

Aşılama programı, yerli aşı çalışmaları ve Covid-19 virüsünün mutasyonuyla ilgili konuşan Koca, yarından itibaren (11 Şubat) 70 yaş üstünün, Cuma gününden (12 Şubat) itibaren de 65 yaş üstünün Covid-19 aşı sisteminde tanımlanacağını söyledi.

Koca'nın açıklamaları özetle şöyle:   

İl bazında vaka ortalamaları açıklanacak

“Pazartesi gününden itibaren il bazında yedi günlük vaka sayılarının ortalaması canlı olarak yayınlanacak. Böylelikle gerektiğinde İl Hıfzıssıhha Kurullarımız bölgesel olarak kararlar alabilecekler.

“Artık planlanabilir bir gelecek için bölgesel çalışmaların da yürütülebileceği bir döneme geçiyoruz. Salgın yönetiminde yeni dönemin adı 'yerinde karar' dönemidir.

İkinci doz aşılar

“Bugün itibarıyla 2 milyon 800 bini aşkın vatandaşımızın ilk doz aşılaması tamamlandı.

“Yarından itibaren ilk aşılanan grubumuzun ikinci doz aşılarına başlıyoruz. Amacımız hedef nüfusumuzun en az yüzde 60'ının aşılanmasını sağlamaktır. Bu hedefe ulaşabilmek için bütün alternatifleri zorladığımızdan emin olun.

“Nüfusumuzun yüzde 3,5'ini aşılamış olmamız birçoğunuza az bir oran gibi gelebilir. Ancak birçok Avrupa ülkesinde olduğu gibi aşı üreticisi ülkelerden biri olan Almanya'da bu oranın yüzde 3,7 olduğunu göz önünde bulundurursak, aşı konusunda ülkemizin başarısı daha iyi anlaşılacaktır.

65 ve 70 yaş üstündekilerin aşılanması

“Yarından itibaren 70 yaş üzeri ve cuma gününden itibaren 65 yaş üzeri vatandaşlar aşı olmak için sisteme tanımlanacak.

“Bilim Kurulumuzun da önerileri doğrultusunda kritik kamu hizmetlerinin aksamadan sürdürülebilmesini sağlamak ve toplumsal mobilizasyonu teşvik etmek amacıyla, haftasonundan itibaren başta kabine üyelerimiz olmak üzere devlet üst yöneticilerini aşılanmaya davet ediyorum.

“Vali, il emniyet müdürü, kaymakam ve belediye başkanlarımızın kendi bölgelerindeki sağlık tesislerimizde aşılarını yaptırarak vatandaşlarımıza önderlik etmesini bekliyorum.

Yerli aşı çalışmaları

“Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü, birkaç gün önce yaptığı açıklamada, toplam nüfusu 2,5 milyara ulaşan yaklaşık 130 ülkenin Covid-19 aşısı temin edemediğini duyurdu. Ülkemiz ise yaklaşık 15 milyon doz aşıyı temin etti ve toplamda 100 milyon dozdan fazla aşı için anlaşmalarını tamamladı.

“Yerli aşı projelerimizi gün ve gün takip ederek hayata geçmesi için gayret sarf ettik. Şu an 17 aşı adayımız var. Bugün en önde giden aşı adayımız için Faz 2 insan deneylerinin gönüllüleri aşılanmaya başlandı.

“Yerli aşı çalışmalarının başarıya ulaşmasının Türkiye açısından önemli olduğu kadar umudunu bu topraklara bağlamış ülkeler için de son derece değerli.

“Tüm dünyada aşıların devreye girişi Covid-19 mücadelesinde yeni bir umut doğmasına yol açtı. Ancak ardı sıra gelen mutasyon haberleri yeni sorular ve yeni sorunlar ortaya çıkarmaktadır.

Mutasyon

“Dünyanın üç ülkesinde görülen önemli mutasyonları ve etkilerini yakından takip ediyoruz. Bunların dışında klinik seyir bakımından farklılık göstermediğini düşündüğümüz kaynağı belli olmayan çok sayıda mutasyon, dünyada olduğu gibi ülkemizde de görülmektedir.

“Bugüne kadar mutasyon tespit edilerek halk sağlığı laboratuvarına gönderilen 3 bin 758 örnekten 416'sının tüm genom sekansı incelendi. 263 İngiltere (B.1.1.7), 23 Güney Afrika (B.1.351) varyantı, 106 kökeni belli olmayan varyant tespit edildi. 

“İngiltere'de başlayan mutasyonun, hastalığın seyrinde bir değişiklik yapmamakla birlikte bulaşıcılığını artırdığına yönelik önemli bulgular var. Güney Afrika ve Brezilya mutasyonları ise henüz bilinmezliğini koruyor.

"Mutasyonların varlığı, kısıtlamalarla ilgili takvimimizi de etkiliyor. Bilim Kurulumuzun tavsiyesi, kısıtlamaların hafifletilmesinde acele etmeden vaka seyrinin takip edilmesi yönünde.

Aşı tedariği

“Önümüzdeki süreçte giderek aşılama tedariki ile birlikte takvimi de genişleteceğimizi zaten biliyorsunuz. Bu dönemde daha önce 50 milyon doz aşı için bir sözleşme yapılmıştı. 50+50 milyon talebimiz şeklindeydi. 100 milyon doz aşının sözleşmesinin imzaladığını söyleyebilirim.

.”Aşı konusunda başından beri bütün tedarik edilebilecek aşılarla ilgili devrede olduk. İnaktif aşı geleneksel ve güvenilir olduğu için özellikle devrede olduk. Ama diğer aşılarla ilgili de ilk günden itibaren hem AstraZeneca, hem Sputnik, hem Pfizer-BioNTech aşısıyla ilgili başından beri devrede olduk. Ama gönlümüz güvenilir aşıyı daha çok temin etmekten yana oldu.

"Almanya'nın satışı Pfizer tarafından değil, BioNTech tarafından yapılmış oluyor. Yani Uğur Hoca'nın bu noktada yetkisinde ilerliyor. Başından beri bu görüşmelerde bizim için önemli olanın mart, en geç nisan ayında teslim edilebilecek aşının önemli olduğunu söyledik.

“Birçok firma sizinle sözleşme yapmak istiyor ama mart ve nisan ayına kadar verebileceği aşının olmadığını biliyoruz. O nedenle biz yerli aşının daha sonraki dönemde zaten devreye gireceğini düşündüğümüz için, bizim toplumumuz için de nisan ayına kadar aşılamayı hedeflediğimiz için nisan ayına kadar kim bize aşıyı verecekse, o firmalarla hep başından beri devrede olduk.

"Miktar olarak muhtemelen 500 ile 800 bin arası gelmiş olacak. Ama şunu söyleyebiliriz, Mart sonunda 4,5 milyon, 5 milyona tamamlama ihtimali de olmak üzere gelmiş olacak. Sözleşme zaten imzalanmıştı ve bu aşıldı. 30 milyona kadar da opsiyonel olarak imzalanmıştı, o dediğim tarihte.

“İlave olarak 50+50 milyon talebimiz vardı Sinovac'tan. İkinci 50 milyon için de sözleşme imzalandı. Dolayısıyla 100+5 milyon ama o 5 milyon, 30 milyon opsiyonel olmak üzere mart sonuna kadar 5 milyon. Yani 130 milyona yakın bir aşının sözleşmesinin yapıldığını söyleyebilirim. Bize özetle mart veya nisan ayına kadar aşıyı verebilecek her firmadan alma çabası içinde olduğumuzu vatandaşımız bilmiş olsun.

Günlük doz tartışması

“(Günde 1,5 milyon aşı yapılabileceğini söylediğinin ama günde 11 bin aşıya kadar düşüldüğünün hatırlatılması üstüne) Yapılabileceğini söylemiştim dediniz, evet öyle söylemiştim. Yani Türkiye'nin aşılama potansiyelini söylemek istemiştim. Biz gerektiğinde 1,5 milyona kadar, hatta 2 milyon bile olabilir, aşı yapabilecek sağlık sistemi olarak potansiyele sahibiz. Ben sağlık sistemimizin bu noktadaki altyapısını ve güçlülüğünü ifade etmek için söyledim.

“Bir aşı odasında 50 kişinin aşılanabilmesi halinde günde 2 milyon kişi aşılanabilir. Çok rahatlıkla iki-üç katına da artırabiliriz, yeter ki aşımız olsun. Bu potansiyelimiz var, bu anlamda sorun yok. Dolayısıyla aşının tedarikiyle birlikte biz bunu zaten başlatmış oluyoruz.

“Şu döneme kadar 75 yaş ve üzeriydi, ortalama ne kadar? 2,7 milyon kişiyi biz aşmış olduk. Niye? Elimizdeki aşıyı düşünerek. İkinci dozlarını da garanti ederek biz bu aşı programını yönlendirdik. Yani gelen her aşıyı hemen yapan değil, ikinci dozlarının garanti edilerek yol alınması gerektiğini baştan itibaren düşündük ama önümüzdeki süreçte giderek bu tedarik daha yoğun bir şekilde sağlanırsa o durumda daha fazla aşı yaptığımızı vatandaşımız da görmüş olur.

Mutasyonlu iller ve yerel tedbirler

“(Mutasyonlu illere özel tedbir) Mutasyonun tipine bağlı. Yani mutasyon eğer gerçekten o bölgede çok önemli bir sorun haline geldiyse o durumda o bölge için mutasyona özel bir takım yaklaşımlar geliştirmek gerekebilir mi, Bilim Kurulu o dönemde tartışır.

“Şu dönemde, şu an bizim gördüğümüz mutasyonun Türkiye için bu anlamda bir sorun oluşturmadığı… Her geçen gün il sayısının ve mutasyon sayısının arttığını da biliyoruz. 28 ili geçti, zannediyorum 32, hatta 33 ile kadar çıkmış oldu.

“Biz haftalık vaka sayısını, 100 binde görülen vaka sayısını pazartesiden itibaren açıklamak istiyoruz. Burada bazı illerimizde vaka sayılarının az olduğunu, bazı illerimizde de yer yer fazla olduğunu biliyoruz. Hatta ilçe bazında bazı yerlerde daha düşük olduğunu biliyoruz.

“O durumda Bilim Kurulu bununla ilgili bir esas belirleyecek. Bu esas doğrultusunda gerektiğinde il, hatta ilçe bazında birtakım kararları almak mümkün olacak ve bunu da şeffaf bir şekilde pazartesiden itibaren vaka ile birlikte, alınan kararla birlikte açıklamak istiyoruz.

“Yani vatandaşımızın bölgesinde olaya daha bilinçli katılarak, niye yasak geldiğini görerek, bunun düşürülmesi için ne yapabileceğini düşünerek mülki amirlerle birlikte hareket etmesinin daha doğru olacağı kanaatini taşıyoruz Bilim Kurulu olarak." 

(EKN)