Jeoloji Mühendislerinden “Fay Yasası” Teklifi

Fotoğraf: Abdulhamit Topal / AA

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO), TBMM’ye açık çağrı yapılarak başlatılan “Fay Yasası Çıkarılsın” kampanyası çerçevesinde bir yasa tasarısı hazırladı. Tasarı Cumhurbaşkanlığı’na ve Meclis’te bulunan siyasi partilere gönderdi.

TIKLAYIN - JMO: Fay Yasası Çıkartılarak, Fay Zonları Üzerindeki Yerleşimler Boşaltılmalı

JMO’dan konuyla ilgili yapılan açıklamada yasa tasarısı ile başta içinden aktif fay hattı veya zonu geçen kentlerde, insanların can ve mal güvenliğinin sağlanması amaçlandığı ifade edilerek acilen adım atılması gerektiği belirtildi. 

Aktif fay zonları

Son aylarda Denizli, Manisa, Balıkesir, Elazığ, Malatya ve Van’da meydana gelen depremlerde 50’den fazla kişinin öldüğü, bin 700’den fazla kişinin de yaralandığı hatırlatılan açıklamada, can ve mal kayıplarının çoğunun “Aktif Fay Zonları veya Hatları” üzerine olduğu ifade edildi.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nün (MTA) 2012’de hazırladığı haritaya göre Sakarya, Yalova, Manisa, Eskişehir, Maraş, Erzurum, Hakkari ve Bingöl gibi 18 kent merkezinin, 80’ni aşkın ilçenin ve 502’yi aşkın köyün “Aktif fay zonları” üzerinde oturduğu ifade edildi. Haritaya göre büyüklüğü 5.5 ve üzeri deprem üretebilecek 486 diri fay veya fay segmenti olduğu vurgulandı.

"Yasal düzenlemeye ihtiyaç var"

Açıklamada özetle şöyle denildi:

“Kanunda acilen değişiklik yapılarak “Aktif Fay Zonları veya Hatlarının Tehlike Kuşağı Bandı”  içinde yapı yapılması yasaklanmalı, mevcut yapılar ise kentsel dönüşüme tabi tutularak yıkılması ve başka alanlara taşınarak vatandaşımızın can güvenliği sağlanmalıdır.

“Yine 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunda düzenleme yapılarak zemin araştırmalarının fenni mesul yapı denetim kuruluşları tarafından ciddiye alınarak yerinde denetimi esas alacak şekilde kontrol ve denetimin gerçekleştirilmesi ile 3194 sayılı İmar Kanununda düzenleme yapılarak, kamu tüzel kişiliğine haiz meslek örgütlerinin, kamusal yarar çerçevesinde yapı üretim ve denetim süreçlerine entegre edilmesi, ilgili meslek disiplinleri tarafından üretilen “etüt ve projelerin”  mesleki denetimini sağlayarak, ülkemiz mühendislik hizmetlerinin geliştirilmesine katkı vermesi çerçevesinde yeniden düzenlenmesi gerektiği düşünülmektedir.

"Risk havuzu" 

“Gerek Avrupa Birliği Yapı Standartları, gerekse ABD, fay hatları ve zonları üzerine yapı yapılmasını yasaklanmış olup, toplumu güvence altına alınmıştır.

"Ancak ülkemizde, deprem yönetmeliklerimiz ne yazık ki, ‘beton lobisinin etkisiyle’ bugüne kadar bu tür düzenlemelerin yapılmasına engel olmuş, bunun yerine ‘sorun fayda değil, sorun beton kalitesinde’ denilerek, her yönetmelikte buna ilişkin düzenlemelerin yapılması ve gerekli tedbirlerin zamanında alınması engellenmiştir.

“Ülke insanımızın can ve mal güvenliğinin sağlanması için aciliyetinde zaruret gördüğümüz 7269 sayılı Kanunda gerekli değişiklikler yapılarak kentlerimizin risk havuzu olmaktan çıkarılması gerektiği düşünülmektedir.”

Daha sonra hazırlanan “7296 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı Teklifi” JMO Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Alan tarafından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na, İYİ Parti Genel Başkanı Merak Akşener’e, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’ye, HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan’a, partilerin grup başkan vekillerine ve ilgili bakanlara gönderildi.

İlgili kanun teklifine ulaşmak için TIKLAYIN

(HA)