“İyi çocukların” beraatı onandı

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde Umut Kitabevi’ni bombaladıktan sonra kaçarken suçüstü yakalanan astsubaylar Ali Kaya, Özcan İldeniz ile itirafçı Veysel Ateş hakkında verilen beraat kararı Yargıtayca onandı.

MA’nın haberine göre, “insan öldürmek”, “örgüt kurmak” ve “insan öldürmeye teşebbüs” suçlarından yargılanan üç sanık hakkında Van 1. Ağır Mahkemesi’nde verilen kararı onaylayan Yargıtay 3. Ceza Dairesi, “sanıkların atılı suçu işlediklerine ilişkin her türlü şüpheden uzak, kesin, somut ve inandırıcı delil bulunmadığına” hükmetti.

Şemdinli davası sürerken dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı, eski Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, failler için “Tanırım iyi çocuklardır” demişti. Sanıklardan Ali Kaya, 8.5 yıl cezaevinde kaldıktan sonra tahliye edilmesinin ardından “Yaşar Büyükanıt Paşa’nın ellerinden öpmeye gideceğim” açıklamasını yapmıştı.

“Olay öncesi husumetleri yoktu”

Yargıtay, kararında, Kaya, İldeniz ve Ateş’in olay günü istihbari bilgi toplama amacıyla bölgede olduklarını ileri sürdü:

“Şemdinli ilçesinde maktul ve katılanlara yönelik öldürme, öldürmeye teşebbüs ve yaralama eylemlerini gerçekleştirmelerini gerektirecek, olay öncesine dayalı ayrıca kişisel bir husumetlerinin de bulunmaması, soruşturma ve kovuşturma aşamasında dinlenen tanıkların bombanın atıldığı ana ve kişiye ilişkin doğrudan bir görgülerinin olmaması, iletişimin tespiti kayıtlarının içeriğinden görüleceği üzere, örgüte yakın olan şahısların sanıkların kullanımında olan araç üzerinde fiili hakimiyet kurdukları ancak saat 21.10 sıralarında adli makamlar tarafından güvenli bir şekilde aracın bulunduğu yerde keşif yapılabilmesi karşısında; Türk Silahlı Kuvvetlerinin envanterine kayıtlı olmayan, örgüt kullanılan Alman yapımı el bombalarının sonradan aracın bagajına konulduğuna ilişkin terörle mücadelede görevli olan sanıkların savunmalarına itibar edilmesi gerektiği…”

Yargıtay, “kanıt bulunmadığına” hükmetti

Kitabevinin sahibi Seferi Yılmaz'ın beyanları dışında sanıkların atılı suçu işlediklerine ilişkin her türlü şüpheden uzak, kesin, somut ve inandırıcı delil bulunmadığını ileri süren Yargıtay, mahkemenin verdiği beraat kararının hukuka uygun olduğunu savundu:

“Yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulü üzerine duruşmalı olarak gerçekleştirilen yargılama sürecindeki işlemlerin usûl ve kanuna uygun olarak yapıldığı, aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların toplanan tüm delillerle birlikte gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, eylemin sanıklar tarafından gerçekleştirilmediğinin saptandığı, vicdanî kanının dosya içindeki belge ve bilgilerle uyumlu olarak kesin verilere dayandırıldığı anlaşıldığından, katılanlar vekillerinin yerinde görülmeyen diğer temyiz sebepleri reddedilmiştir.”

Ne olmuştu?

9 Kasım 2005'te Hakkari Şemdinli’deki Umut Kitapevi'ne bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıda Ali Yılmaz ve Mehmet Zahir Korkmaz yaşamını yitirdi. Saldırıyı gerçekleştiren astsubaylar Ali Kaya, Özcan İldeniz ve ile itirafçı Veysel Ateş kaçarken halk tarafından yakalandı.

Patlamanın faillerine ait otomobilde belgeler arasında 105 kişinin adının yazılı olduğu üç liste ile içinde krokiler, haritalar, kimlik kartları ve izin kâğıtları olan 300 sayfalık dört klasör bulundu. Demokratik Toplum Partisi'nin 18 delege aday adayının fotoğraflarının bulunduğu bir başka belge ortaya çıktı.

Saldırıyla ilgili 22 Kasım 2005'te Van'da soruşturma başlatıldı. Ali Kaya, Özcan İldeniz ve itirafçı Veysel Ateş 28 Kasım'da tutuklandı. Astsubaylar Kaya ile İldeniz Askeri Cezaevi'ne konuldu.

19 Haziran 2006'da, Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi Kaya ve İldeniz'e "İnsan öldürmek, çete kurmak ve insan öldürmeye teşebbüs etmek" suçundan 39 yıl 10 ay 27'şer gün hapis cezası verdi.

Savcı meslekten ihraç edildi

Karar duruşmasının hemen öncesinde iddianameyi hazırlayan Ferhat Sarıkaya meslekten ihraç edildi.Sarıkaya olaya karışan askeri personelin, EMASYA (Emniyet Asayiş Yardımlaşma) kapsamında görevlendirildiğini ve bu görevlendirilmenin, emir komuta zinciri çerçevesinde Genelkurmay’a kadar bir sorumluluk ağı oluşturduğunu belirtmişti.

Sarıkaya, iddianamede delil olarak, sanık astsubaylarda bulunan, dönemin İl Jandarma Alay Komutanı Erhan Kubat'ın imzasını taşıyan görevlendirme emrini göstermişti. Erhan Kubat ile dönemin 2. Ordu komutanı ve Kara Kuvvetleri komutanı hakkında dosya hazırlayarak soruşturulmaları için Genelkurmay'a iletmişti.

Bunun üzerine Sarıkaya, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nca (HSYK) meslekten ihraç edildi. İhraç kararının, dönemin üst düzey komutanlarının baskısı nedeniyle verildiği dile getirilen iddialar arasındaydı.

İlk duruşmada tahliye

Daha sonra Yargıtay sanıkların beraat kararını bozdu. 27 Kasım 2007 tarihli karara uyan yeni heyet de davayı Van Merkez Komutanlığı'nda bulunan Van Jandarma Asayiş Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderdi. Tutuklu sanıklar ilk duruşmada (14 Aralık 2007) tahliye edildi.

Askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasının önünü açan yasal düzenlemenin onaylanmasının ardından müdahil avukatlar, Ağır Ceza Mahkemesi'ne başvuruda bulunarak, Askeri Mahkeme'de devam eden (22 Aralık 2010'a kadar) dosyaya görevsizlik kararı verilerek dosyanın yeniden Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmesini talep etti.

Yeniden tutuklama

Uyuşmazlık Mahkemesi, Mayıs 2011'de dosyanın tekrar Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi'ne görülmesine karar verdi. Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi tensip tutanağıyla Şemdinli davası sanıkları astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz ile itirafçı Veysel Ateş hakkında yeniden tutuklama kararı çıkarttı.

Sanıklar 9 Haziran 2011'de yeniden tutuklandı. 10 Ocak 2012'de görülen duruşmada, sanık astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz ile itirafçı Veysel Ateş'e “insan öldürmek”, “örgüt kurmak” ve “insan öldürmeye teşebbüs etmek” suçlarından 39 yıl 5 ay 10'ar gün hapis cezası verildi.

Tekrar tahliye

Darbe girişimi sonrası mahkum edilen sanıkların avukatları, dönemin Van Cumhuriyet Savcısı Ferhat Sarıkaya'nın davaya dönük itiraflarının ardından yargılamanın yenilenmesi amacıyla Van 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvurdu.

11 Ekim 2017’de yeniden yargılama talebini kabul eden mahkeme, sanıkların tahliyesine karar verdi. Van 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen son duruşmada ise, mahkeme önce tutuklu bulunan 3 sanığa "örgüt kurmak" suçundan beraat, ardından ise 3 sanığın "insan öldürmek ve yaralamak" suçundan dosyanın tekrar görülmesine karar verdi ve üç sanığı da tahliye etti.

(AS)

UMUT KİTABEVİNİN BOMBALANMASI