22 PARTİ VE 27 BAĞIMSIZ ADAY YARIŞACAK
İstanbul'un yerel seçim oy pusulası 97 cm uzunluğunda
Yerel seçimde en uzun oy pusulası 97 santimetre, en kısa oy pusulası 4,5 santimetre olacak
AKP Yüksek Seçim Kurulu Temsilcisi Recep Özel'in, AA muhabirine yaptığı açıklamaya göre, 34 siyasi partinin ve her seçim bölgesi için değişen sayıda bağımsız adayın katılacağı 31 Mart yerel yönetim seçimlerinde aday sayısı arttıkça oy pusulaları üzerinde işlem yapılmasını güçleştirecek boyutlara ulaşıyor.
En uzunu İstanbul'un pusulası
Özel'in verdiği bilgiye göre, 22 siyasi partinin ve 27 bağımsız adayın yarışacağı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi için bastırılan oy pusulasının uzunluğu 97 santimetreye ulaştı.
Özel'in örnekleyerek verdiği bilgiye göre, İstanbul'da kullanılacak oy pusulasında bağımsız adaylar siyasi partilerin bittiği yerden başlamayacak ve siyasi partilerin altındaki bölümde sıralanacak.
"Ayrım yapılmasa 1,5 metre olabilirdi"
Özel bu değişikliği zorunlu kılanın "27 bağımsız adayın [varlığı]" olduğunu söyledi: "Yan tarafında yerleştirme imkanı olsa oy pusulasının uzunluğu 97 santimetre değil, 1,5 metreyi aşacağı için alta getirildi." dedi.
Özel 2019 seçimlerinde de bağımsız aday ve katılan siyasi parti sayısının çok olduğunu hatırlattı. O seçimlerde arada bir ayrım olmadığından "Siyasi partinin oylarının alttaki bağımsız adaya verildiği[nin] de gözlemlen[diğini]", seçmenlerin istemedikleri halde yanılarak bağımsızlara oy verdiklerini, daha sonra fikir değiştirerek yukarıdaki partilere oy verdiklerini söyledi.
Özel, "Geçersiz oyların en fazla olduğu seçim 2019 seçimi[ydi]." dedi.
AKP temsilcisi "İstanbul oy pusulasının yeniden dizayn edilmesi için kurulda temsilcisi olan bütün siyasi partilere müracaat ettik[lerini]" söyledi.
Böylece, "kalın çizgilerle bağımsız adayların üzerinde 'bağımsız adaylar' yazan şekilde çok daha ayrıştırıcı, belirgin bir pusula düzenlendi[ğini]" açıkladı. İstanbul pusulası "bağımsız adayların altta yer aldığı tek pusula" olacak. Özel, "diğer bütün seçim yerlerinde [bağımsızların] siyasi partilerin devamında [yer alacağını]" da ekledi.
En kısası Hilal Beldesi'nin pusulası
Recep Özel, en kısa oy pusulasınınsa tek siyasi partinin seçime katıldığı Şırnak'ın Uludere İlçesi Hilal Beldesi için bastırılan 4,5 santimetre enindeki pusula olduğunu söyledi.
Nerede, ne için ve nasıl oy kullanılacak?
Anadolu Ajansı'nın yerel seçim süreci başladığında yayımladığı habere göre oy kullanma sürecinde yaşam alanlarına bağlı olarak seçmenleri bekleyen sorular şunlar:
▶ Büyükşehir belediyesi sınırlarında yaşayan seçmen neler için oy kullanacak?
Her seçmen, kanunda sayılan istisnalar dışında, hangi sandık seçmen listesinde kayıtlı ise ancak o sandıkta oy kullanabilecek. Bir seçmen, hangi seçim çevresinin seçmeni ise ancak o seçim çevresinde yapılan seçimler için oy kullanabilecek.
Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon ve Van'daki seçmenler şu seçimler için oy kullanacak:
▶ "Büyükşehir belediye başkanı"
▶ "Belediye başkanı"
▶ "Belediye meclis üyeliği"
▶ "Muhtarlık ve ihtiyar heyeti"
▶ Büyükşehir olmayan illerde neler için oy verilecek?
Büyükşehir olmayan illerde şu seçimler için oy kullanılacak:
▶ "İl genel meclisi üyeliği"
▶ "Belediye başkanı"
▶ "Belediye meclis üyeliği"
▶ "Muhtarlık ve ihtiyar heyeti"
▶ Köyde yaşayan seçmen neler için oy kullanacak?
Köylerde "İl genel meclisi üyeliği" ve "Muhtarlık ve ihtiyar meclisi" için oy atılacak.
▶ Oy pusulaları ne renk?
Büyükşehir belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası "beyaz", il genel meclisi üyeliklerine ilişkin pusula "turuncu", belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası "mavi", belediye meclisi üyeliğine ilişkin oy pusulası ise "sarı" renkli olacak.
▶ Tüm pusulalar kaç zarfa koyulacak?
Seçmenler tüm oy pusulalarını tek zarfa koyacak.
▶ Oy verme işlemi hangi saatler arasında yapılacak?
YSK, seçimin Mart ayında olması nedeniyle mevsim şartları ve güneşin batış saatini dikkate alarak, doğudaki 32 ilde oy verme saatini bir saat erkene aldı. Bu nedenle, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır, Kilis illerinde ve bu illerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak.
Bu illerin dışında kalan diğer illerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.
▶ Oylar saat kaçta sayılmaya başlayacak?
Oy verme saatlerinin 07.00-16.00 olduğu illerde saat 16.00'dan önce, diğer illerde saat 17.00'den önce oylar sayılmaya başlanamayacak. Sandık seçmen listesindeki bütün seçmenler oylarını kullanmış olsalar bile oy vermenin bitim saatinden önce sandıklar kesinlikle açılmayacak.
▶ Önce hangi oylar sayılacak?
Büyükşehirlerde, sırasıyla büyükşehir belediye başkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve muhtarlık, diğer illerde, sırasıyla belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, il genel meclisi üyeliği ve muhtarlık, seçimlerine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.
▶ Yurt dışındaki seçmen oy kullanacak mı?
Yurt dışındaki seçmenler yerel seçimde oy kullanamıyor.
▶ Cezaevindeki seçmenler oy kullanabilecek mi?
Anayasaya göre, taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler oy kullanamıyor. Ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklular ile taksirli suçlardan hükümlüler için bu seçimde de cezaevlerinde sandık kurulacak.
(AEK)