İskoçya’da Transların Lehine Reformlar Ertelendi
Haberi, Ekin Eylem Yıldız independent.com'dan derledi.
İskoç hükümeti, İngiltere’de halen uygulanmakta olan 2004 Cinsiyet Tanıma Yasası’nı (Gender Recognition Act) güncellemeyi planlıyordu. Bu güncellemeler, transların cinsiyetlerini değiştirmelerini kolaylaştıracaktı. Ancak yeterli görüş birliği sağlanamadığından reformların tekrar oylanmasına karar verildi.
Özellikle, mecliste çoğunluğu oluşturan İskoç Ulusal Partisi (SNP) içerisinde oluşan görüş ayrılıkları, yeterli sayının sağlanmamasına neden olurken hükümet, ikinci kez çağrı yaptı.
Tartışmalar devam ediyor
Yasa üzerinde önerilen reformlar, Meclis'te tartışmalara neden oldu. Bazı kadın grupları ve siyasetçilere göre, planlanan reformlar, 2010 Eşitlik Yasası (Equality Act) kapsamında, kadınlara verilen tek cinsiyet alanı (single-sex spaces) hakkını tehlikeye sokabilir.
Reform yanlısı siyasetçiler, tek cinsiyet alanlarının, tuvaletler ve kabinler gibi pek çok halka açık alanlar, kullanımının sadece ikili cinsiyet sistemine (ya kadın ya erkek) göre düzenlendiğini ve transların günlük hayattan dışlanmasına neden olduğunu vurguluyor.
Ancak, tartışmalara katılan bazı feminist gruplar, erkeklerin kendilerini kolayca kadın olarak tanımlamasına izin vermenin sonuçlarından korktuklarını belirtiyor.
2004 Cinsiyet Tanıma Yasası ne içeriyor?
Yasanın güncel halinde, yasal olarak tanınmış cinsiyet değiştirmeleri için transların, cinsel kimlik disfori sendromu (gender dysphoria) yaşıyor olduğunu veya yaşadığını kanıtlaması gerekiyor.
Yasa, resmi olarak cinsiyet değiştirmeden önce bireylerin en az iki yıl boyunca olmak istedikleri cinsiyette yaşamalarını gerektiriyordu. Cinsiyet tanıma süreci, herhangi bir tıbbi teşhis veya doktor onayı gerekliliğini ortadan kaldırıyordu.
Reformlar neler getiriyor?
2004 Cinsiyet Tanıma Yasası’nda yapılacak reformlar, translardan bu süreç boyunca, sadece kanıt niteliği taşıyan medikal kayıtlar bekliyor. İskoç hükümeti planladıkları yasa değişikliğinde, iki yıllık bürokratik süreci ve kanıt gerekliliğini ortadan kaldırmayı planlıyor.
Reformlar aynı zamanda, ikili cinsiyetçi yapıyı reddeden non-binary bireyleri de kapsıyor. Yasal olarak tanınmış cinsiyet değiştirme yaş sınırı olan 16’da da değişiklik öngörüyor.
İskoçya reformları gerekli görüyor
İskoçya başbakanı Nicola Sturgeon reform yasasının ertelenmesinin ardından, şunları söyledi:
“Kadın haklarına ve trans haklarına olan desteğim arasında bir çelişki hissetmiyorum, ama çoğu insanın bunu yaptığını biliyorum ve anlıyorum.”
Sosyal Güvenlik ve Yaşlı İnsanlar Kabinesi Sekreteri Shirley-Anne Somerville ise yasadaki değişikliğinin kadın haklarına herhangi bir zarar vermeyeceğini belirtirken, cinsiyet tanıma sürecinin translar için “çok travmatik ve stresli” olduğunun altını çizdi. Somerville, Eşitlik Yasası’nın bazı durumlarda transların dışlanmasına izin verdiğini ve bunun önüne geçmek için reformun gerekli olduğunu savunuyor.
İkinci halk müzakeresinin tarihi açıklanmadı
LGBT+ hakları savunucusu Colin Macfarlane de şöyle dedi:
“Başka bir gecikme, daha fazla korku ve yanlış bilgi yayılmasına izin verecek ve bu da Trans insanların İskoçya'daki yaşam kalitesini derinden etkileyecek. Trans insanlar, kolayca giderilebilecek eşitsizliklerden dolayı uzun bir süre boyunca acı çekti.”
Parlamento üyeleri ertelemenin süresi ile ilgili endişelerini dile getiriyor. Liberal demokrat Alex-Cole Hamilton da şunları söyledi:
"Liberal Demokratlar, son mecliste Cinsiyet Tanıma Yasası’nın reformunu istedi, çünkü yasa trans insanlara zarar veriyordu, tıpkı şimdi de onlara zarar verdiği gibi.”
Hükümetin yaptığı çağrıda, ikinci halk müzakeresinin tarihini açıklamadı. İskoç Yeşil Partisi Eşbaşkanı Patrick Havie zamanlamanın önemini şu sözlerle vurguladı:
“Her üyenin bu reformu gerçekleştirme sözü verdiği bir mecliste, mevzuatın zamanında yürürlüğe girmesi hayati öneme sahiptir, bu yüzden meclis sona ermeden tamamlanması gerekmektedir.”
İskoçya, 2014'te İskoçya evlilik eşitliğini kabul eden 17. ülke oldu. (EEY/EMK)
*Fotoğraflar: independent.com