İşçi eylemleri: Kazanımlar - devam edenler

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Türkiye 2018’den beri bir ekonomik krizin içinde. Kötü yönetim nedeniyle gün geçtikçe değersizleşen TL en çok çalışanları-emekçileri etkiliyor.

Öyle ki açlık sınırına daha ilk aydan 4 bin 253 TL olarak açıklanan asgari ücret seviyesine geldi. Yoksulluk sınırı ise 14 bin TL’ye yaklaştı.

Hal böyle olunca emeklerinin karşılığı ucuz olan işçiler tek tek baş kaldırmaya, hak arayışına girdi.

Trendyol'daki yüzde 11'lik zam yüzde 39'a çıktı

Fitili de esnaf kurye olarak çalışan Trendyol emekçileri yaktı.  24 Ocak’ta yüzde 11’lik zammı kabul etmeyen Trendyol çalışanları kontak kapattı. Bunu protesto etmek için de şirketin İstanbul Maslak'taki binası önünde toplandı.

Aylık gelirinin önerilen zamla 10 bin TL’ye çıktığını anlatan çalışanlar, araç yakıtı, sigorta, bakım masrafı ve vergi gibi masraflar çıkarıldığında kendi ellerine 3 bin 500 TL ile 4 bin TL dolaylarında para kaldığını söylediler.

TIKLAYIN - Trendyol kuryeleri: "Yüzde 600 büyüme açıkladın, işçine yüzde 11 zam nedir?"

Çalışanların protestoları aynı gün ülke geneline yayıldı. İstanbul’un ardından Eskişehir, Diyarbakır, İzmir, Mersin gibi şehirlerde de çalışanlar iş durdurdu.

25 Ocak’taysa şirketin genel merkezi önünde daha kalabalık bir grup vardı. Trendyol ülke geneline yayılan protestolardan sonra yüzde 9’luk zammı yüzde 39’a çıkardı.

Böylelikle çalışanların hak edişleri aylık en az 12 bin 500 TL+KDV’ye çıktı. Bu orana rağmen ay sonunda emekçilerin eline masrafları çıktıktan sonra 6 bin TL gibi bir rakam geçecek.

Trendyol için çalışan yaklaşık 6 bin esnaf kurye var.

TIKLAYIN - Mücadele sonuç verdi: Trendyol kuryelerine yüzde 38,8 zam

Trendyol eylemi HepsiBurada ve Scotty'e sıçradı

Trendyol’da kazanımla sonuçlanan eylemlerden sonra HepsiBurada’nın iştiraki HepsiJet ve yine HepsiBurada’ya çalışan Scotty emekçileri iş bıraktı.

HepsiJet çalışanları Mecidiyeköy’deki Trump AVM binasındaki HepsiBurada Genel Merkezi önünde eylem yaptı. Scotty kuryeleri de “Yüzde 22’lik sefalet zammını kabul etmiyoruz” diyerek kontak kapattı. 

HepsiJet çalışanları HepsiBurada’nın paket başına sadece 1 TL’lik zam (3,75’ten 4,75 TL’ye) önerdiğini aktardı.

1 TL’lik zamla kazançlarının asgari ücret altına düşeceğini söyleyen işçiler Trendyol işçileri gibi 12 bin 500 TL + KDV ücret talep etti. Scotty işçilerinin istediği yüzde 40’lık zam da benzer bir ücrete denk geliyor.

HepsiJet ve Skotty emekçilerin eylemi sürüyor. Sadece HepsiJet’te çalışan 2 binden fazla esnaf kurye var.

HepsiJet ve Scotty işçileri düşük zamlara karşı eylemde

YemekSepeti ve Banabi işçilerine esnaf kurye dayatması

Protestoların yayıldığı bir diğer şirket de YemekSepeti ve iştiraki Banabi. İşçiler yüzde 32,7 zam teklifini kabul etmedi. 31 Ocak’ta kısa süreli kontak kapattı. 1 Ocak’ta da şirketin Şişli’deki Genel Müdürlüğü önünde eylem yaptı.

Eyleme Tüm Taşıma İşçileri Sendikası (TÜMTİS) destek verdi. YemekSepeti, TÜMTİS’te örgütlenen işçilerini engellemek için işkolu değişikliğine gitmiş ve işçi çıkarımı yapmıştı.

Eylemde işçiler, işverenin resmi enflasyonun altında yüzde zam önerdiğini, bunu kabul etmediklerini, en az yüzde 50 zam talep ettiklerini söyledi. Talepleri karşılık bulmazsa eylemlerinin süreceğini duyurdular.

Trendyol, HepsiJet ve Scotty’den farklı olarak YemekSepeti ve Banabi’de çalışanların hepsi esnaf kurye değil. Birçoğu kadrolu olarak çalışan. Ancak işverenin kadrolu çalışanların istifasını isteyip esnaf kurye olmaya zorluyor.

Yurtiçi Kargo da yüzde 17'lik zamma karşı eylem yapıyor

Trendyol kazanımından sonra, HepsiJet, Scotty, YemekSepeti ve Banabi’ye sıçrayan isyana son olarak Yurtiçi Kargo çalışanları da dahil oldu.

Çalışanlar, şirketin kendilerine yüzde 17 zam yaptığını belirterek bu oranı kabul etmediğini açıkladı.

Çalışanları, şirketin ilk Samandıra Bölge Müdürlüğü’nde daha sonra da Sarıyer’deki Genel Merkezi önünde toplandı. Düşük zammı protesto etti, yüzde 40 zam istedi.

Ancak şirket 1 Aralık ve 1 Şubat’ta iki farklı zam yapıldığını toplam zam oranının yüzde 46 olduğu duyurdu.

Buna karşılık “Geçinemiyoruz, yaşayamıyoruz, asgari ücretin altında çalışmaya zorlanıyoruz” diyen işçiler ‘iş ortağı (esnaf kurye)’ adı altında hiçbir güvence olmadan çalıştırıldıklarını söylediler.

Yüzde 17’lik zamma ses çıkartan İstanbul Yasemin DDN Şubesi’nden de 20 kişinin sözleşmesinin feshedildiği duyurdular.

Kuryelere medya çalışanları eklendi

Enflasyon altında zam aldıkları belirten beIN Sports çalışanları da kuryelerin peşine takıldı. Dün çalışanlar bina önüne çıkarak eylem yaptı. İşverenin yüzde 17 zam yaptığını belirten işçiler, bunun açlığa mahkum olmaları anlamına geldiğini belirtti.

2017’de zam almadıklarını, 2018’de yüzde 8, 2019’da yüzde 10 ve 2020’de yüzde 7 zam aldıklarını belirten işçiler eylemlerini sürdürme kararı aldı.

#haklarıverdigitürk Hakkımız olanı alana kadar pic.twitter.com/NDpD5yqM7M

— Digitürk Çalışanları (@Digiturkcalisan) February 1, 2022

Alpin Çorap’ta direniş sonuç getirdi

İstanbul Beylikdüzü’nde Adidas, Decathlon, Carrefour, H&M gibi markalara üretim yapan Alpin Çorap'ta da işverenin düşük zam dayatmasını kabul etmeyen işçiler üretimi durdurdu.

3 vardiyada toplam 300-400 civarında olduğunu tahmin edilen işçiler işbaşı yapmadı.

İşveren temsilcisiyle yapılan görüşmeden tüm işçilere 2500 lira zam çıktı. Ayrıca, eyleme katılan işçilerin işten atılmayacaklarına dair garanti de alındı. Sabah itibariyle şartlarının kabul edildiği bildiren işçiler yeniden iş başı yaptı.

Farplas’ta işçilere gözaltı

Kocaeli Gebze’deki plastik otomotiv parçaları üreten Farplas’ta da işçiler, ücretlerinin ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için geçen haftalarda iş durdurdu.

2 bin 500 kişinin çalıştığı fabrikada işçiler, ücret seviyelerine tepki gösterdi. Fabrika yönetimi de işçilerden bir hafta süre istedi.

Ancak eylemin ardından fabrikada 150'ye yakın işçi işten atıldı. Fabrikada kalan işçiler, arkadaşlarının geri alınması için fabrikaya kapanarak eylem başlattı.  Fabrikaya polisi çağıran işveren yaklaşık 200 işçiyi gözaltına aldırdı.

Buna ek olarak Birleşik Metal-İş’te örgütlenen işçiler çoğunluğu sağladı ve yetki tespiti için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurdu.

İşçiler, taleplerinin karşılanmasını, işten atılan arkadaşlarının işe geri alınmasını, işverenin sendikayı tanıyıp masaya oturmasını istiyor. (HA)