İş Yasası:Esnek Üretim, Gece Çalışan Kadınlar
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu, Hükümet Programı'nda Yeni İş Yasası'nın çağdaş gelişmeler ve Avrupa Birliği (AB) normları dikkate alınarak güncelleştirileceğini, Acil Eylem Planı'nda ise esnek çalışma biçimlerini düzenleyen mevzuat değişikliğinin yapılmasının yer aldığını" söyledi.
"Esnek çalışma metodu Avrupa'da da var"
Bakan Başesgioğlu, "yeni İş Yasası Taslağı ile özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde uygulanan esnek çalışma biçimlerinin Türk çalışma mevzuatına kazandırıldığını" belirtti.
"Esnek çalışma usulleri işletmelerin rekabet gücünü korumayı ve artırmayı hedeflemektedir" diyen Başesgioğlu, işverenlerin atıl işgücünden de kurtulacağını" söyledi.
Başesgioğlu, "yeni İş Yasası Taslağı ile taşeron işçi çalıştırmanın belli kurallara bağlandığını, ödünç iş ilişkisi, iş sözleşmesinin devri, belirli ve belirsiz iş sözleşmelerinin kesin olarak tanımının yapılması, çağrı üzerine çalıştırma gibi hükümler getirildiğini" belirtti.
"İş yasası, İş Güvencesi ile birlikte ele alınmamalı"
Ankara Sanayi Odası Başkanı Zafer Çağlayan, "İş Yasası ile getirilen esnek çalışma usullerinin olumlu olmasına karşın, İş Güvencesi ile birlikte sunulmasının yanlış olacağını" söyledi.
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Salih Esen de, "İş Yasası'nda yapılan düzenlemelerin, İş Güvencesi Yasası'nın sakıncalarını ortadan kaldırmadığını" belirtti.
Esen, "Yasa yürürlüğe girerse birçok işyeri kapanacak. Çünkü işçilik maliyetleri çok büyük bir artış gösterecek" dedi.
Yasada öngörülen yenilikler
* Ücret alacaklarındaki 5 yıllık zamanaşımı süresi 10 yıla çıkarılacak.
* Yüzde 3 oranındaki özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu yüzde 2'ye indirilecek.
* Ücretleri 10 gün içinde ödenmeyen işçilere "haklı nedenle" tazminatını alarak sözleşmeyi fesih hakkı tanındığı gibi, bu işçilerin topluca işi bırakmaları hali "yasadışı grev" tanımı sayılmayacak.
* Asgari ücretten tarım işçileri dahil tüm işçilerin yararlanması sağlanacak.
Fazla çalıştırmak için izin almak gerekmiyor
* Haftalık 45 saatlik çalışma süresi işverence istenildiği gibi hafta içi günlere dağıtılabilecek. Ancak günlük çalışma net 11 saatten fazla olamayacak.
* Haftalık 48 saatlik işgününü aşan sürelerdeki çalışmalar "fazla çalışma" sayılacak.
* Günlük çalışma süresini aşan süreler, haftalık 48 saatin içinde kaldığı sürece fazla çalışma sayılmayacak
* Fazla çalışma yerine işçi yüzde 50 artırımlı ücret almak yerine yüzde 50 artırımlı dinlenme süresi alabilecek. Ancak bu süreyi 6 ay içinde kullanması gerekecek.
* Fazla çalışma yaptırabilmek için Bölge Çalışma Müdürlüğü'nden izin alma şartı kaldırılacak.
* Yıllık izinler ikişer gün artırılacak. İşverene yıllık izinleri kullandırma zorunluluğu getiriliyor. Aksi halde hizmet sözleşmesinin yürürlük süresi içinde kullandırılmayan izinler zamanaşımına uğramayacak. Sözleşmenin feshi halinde yıllık izin ücretlerinin tamamı (20 yıl da olsa) en son ödenen ücret üzerinden ödenecek
Kriz zamanlarında işverenlerin çözümü
* Yoğunlaştırılmış iş haftaları öngörülüyor. Buna göre haftada 6 gün çalışılan işyerlerinde 6x11=66 saat; 5 gün çalışılan işyerlerinde 5x11=55 saatlik haftalık çalışma süreleri uygulanabilecek. Bu haftalar, iki aylık süre içinde denkleştirilebilecek. (Sözgelimi 35 saatlik iş haftaları uygulanmak sureti ile daha önceki haftalarda yapılan yoğunlaştırılmış iş süreleri denkleştirilebilecek. Böylelikle yoğunlaştırılmış iş haftalarında 48 saati aşan çalışma süreleri için ayrıca fazla ücret ödenmeyecek.)
* Ekonomik kriz dönemlerinde işverenler "kısa çalışmalar" yaptırabilecek. İşveren, hafta çalışmasını 30 saate indirebilecek. Ve ücretleri 30 saat üzerinden ödeyecek.
* İşverenlere kriz döneminde en az 4 hafta en çok 3 ay süre ile ücretsiz izne çıkarma tanınacak. Ancak yasaya göre, kısa sürelerle sınırlı olacak, bu dönemde işçilere işsizlik sigortasınca "kısa çalışma ödeneği" verilecek.
* Kadınlar için gece çalışma yasağı kaldırılacak ve doğum öncesi kullanılmayan izinlerin doğum sonrasına aktarılabilmesi olanağı tanınacak. (NK/BB)