Irak'ta 232 erkek, 97 kadın parlamento yolunda

*Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA)

*Bu haberde AA'dan, Mezopotamya Ajansı'ndan (MA) ve BBC Türkçe'den faydalanıldı.

Irak'ta 10 Ekim'de yapılan erken genel seçimlerde seçmenin sadece yüzde 41'i oy kullandı. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, 20 gün sonra kesin sonuçların açıklanacağını duyurdu. 

Irak Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği'nin ilk belirlemesine göre, 97 kadın parlamentoya girme hakkı kazandı. Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği tarafından yapılan açıklamada, "Iraklı kadınlar, azınlıklardan iki kazanan da dahil olmak üzere, belirlenen kadın kotasından 14 sandalye artışla 97 sandalye kazanmayı başardı" ifadeleri kullanıldı.

İlk sonuçlara göre Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'nden 24; Hewlêr, Süleymaniye ve Duhok'ta Kürt partilerinden 17; Musul, Kerkük ve Xanekin'de ise yedi kadın parlamentoya girecek. 

Kürt partileri 61 sandalye kazandı

Kürt partilerin toplamda 61 sandalye kazandığı seçimlerde, Kürdistan Demokrat Partisi'nin (KDP) 32 parlamenterinden 10'u, Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (YNK) 15 parlamenterinden dokuzu, Yeni Nesil Hareketi'nin dokuz parlamenterinden beşi kadınlardan seçildi. Ayrıca Kürdistan İslami Parti dört ve Adalet Partisi de bir sandalye elde etti.

Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'ndeki kentlerden seçilen kadınların 12'si kota olmadan parlamenter seçilirken, beş kadın da kotadan yaralanarak parlamentoya girmeye hak kazandı.

Kadınlar parlamentoda

Irak parlamento seçimlerinde ilk kez ikisi de kadın olan Kürt Kakailer parlamenter olmaya hak kazandı. KDP'nin adayı Necwe Hamid Kakeyi, Kerkük 2. bölgede 10 bin 19 oy, Kürdistan İttifakı (YNK-Goran) adayı Ehlam Remezan da Ninova'dan 4 bin 910 oy alarak parlamenter seçildi.

Selahaddin'de yapılan parlamento seçimlerinde Saddam Hüseyin'in 2003'te devrilmesinden bu yana Kürtlerin gösterdiği aday ilk kez kazandı. Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) Eşbaşkanı Bafil Talabani öncülüğünde Goran Hareketi'nin oluşturduğu Kürdistan İttifakı adayı Kerim Şükur, Selahaddin'in 4. seçim bölgesi Xurmatu'da dört sandalyeden birini kazanmak için yeterli oyu aldı. YNK'nin Hemrin Ofisi, açıklanan sonuçlara göre Kerim Şükur'un 11 binden fazla oy aldığını açıkladı.

Arap listelerinin önde olduğu ve adayların kazandığı Diyala'da YNK'nin aday gösterdiği Sozan Husên Mensûr, en yüksek oyu aldı parlamentoya gitmeye hak kazandı.

En fazla oy Sadr'ın

Irak'ta 10 Ekim'de yapılan erken genel seçimlerin resmi olmayan sonuçlarına göre, Şii lider Mukteda es-Sadr'a bağlı Sadr Grubu 73 sandalye elde ederek 329 sandalyeli parlamentonun birinci partisi oldu.

Eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi'nin Takadddüm Partisi ikinci, eski başbakanlardan Nuri el-Maliki'nin Kanun Devleti Koalisyonu ise üçüncü parti konumunda.

Üç günlük itiraz süreci

Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, 10 Ekim'de yapılan erken genel seçimin sonuçlarına ilişkin itiraz sürecinin başladığını dün (12 Ekim) duyurdu.

Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu Sözcüsü Cumane Gulayi, Irak resmi haber ajansı INA'ya yaptığı açıklamada, açıklanan ilk seçim sonuçlarına yönelik itirazların üç gün içerisinde yapılabileceğini belirtti.

Irak'ta İran'a yakınlığıyla bilinen Şii Fetih Koalisyonu lideri Hadi el-Amiri de dün yaptığı açıklamada, seçim sonuçlarında oynandığını ileri sürerek bunu kabul etmediklerini söylemişti.Şii "Direniş Grubu" da seçim sonuçlarını kabul etmediklerini duyurmuştu.

Sadr: Bağımsız milliyetçi hükümet

Sadr ise yaptığı ilk zafer konuşmasında "yabancı devletlerin müdahalesinden bağımsız milliyetçi bir hükümet kurma" sözü verdi ve "Irak'ın içişlerine karışmayan her türlü büyükelçiliğe kapımız açıktır. Kutlamalar sokaklarda silahsız şekilde yapılacaktır" ifadelerini kullandı.

Etkisini ilk olarak 2018 seçimlerinde artıran ve o dönem en fazla oyu alarak parlamentoda 54 sandalye kazanan Sadr, ülkedeki İran etkisine karşı çıkıyor ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) dahil yabancı ülkelerin Irak'ın karar alma mekanizmalarına karışmayacağını savunuyor.

Ancak bazı yetkililer, Sadr'ın zaman zaman İran'daki yetkililere ziyaretlerde bulunduğunu söylüyor. Sadr, ABD askerlerinin ülkeden çekilmesi çağrısını da sık sık yineliyor.

Seçimi boykot eden birçok Iraklılar, ülkedeki zengin petrol yataklarına rağmen ekonomideki kötü duruma, işsizliğe, yolsuzluğa ve temel ihtiyaç maddelerine erişim için siyasilere olan güveni kaybettiklerini söylüyor.

(DŞ)