Fotoğraf: Türkiye Ermenileri Patrikliği
İnanç Özgürlüğü Girişimi, Haziran 2022’de yürürlüğe giren Cemaat Vakıfları Seçim Yönetmeliği’ni insan hakları standartlarına göre değerlendiren politika metnini yayımlandı.
Norveç Helsinki Komitesi İnanç Özgürlüğü Girişimi’nin 'Dar Seçim - İnsan Hakları İlkeleri Işığında Azınlık Vakıfları Seçim Yönetmeliği' başlıklı politika metninde, Haziran 2022’de yürürlüğe giren Cemaat Vakıfları Seçim Yönetmeliği ve yönetmeliğin hazırlık süreci uluslararası insan hakları standartları temel alınarak inceleniyor.
Türkiye’deki gayrimüslim azınlıklar için hayati öneme sahip azınlık vakıflarının yönetim kurulu seçimleri idare tarafından yaklaşık 10 yıl boyunca engellendi ve azınlıkların örgütlenme özgürlüğüne müdahale edildi.
Politika metnine göre, “uzun süren engellemeler ardından 18 Haziran 2022’de yürürlüğe giren yeni yönetmelik etkili bir çözüm sunmak yerine süregelen sorunları bugüne taşıdı ve azınlıkları yeni müdahale, sorun ve dayatmalarla karşı karşıya bıraktı.”
Arno Kalaycı’nın kaleme aldığıpolitika metninde,örgütlenme, din veya inanç özgürlüklerinin özellikle kolektif boyutu merkeze alınarak Türkiye’nin azınlık vakıflarına ilişkin ulusal ve uluslararası yükümlülükleri inceleniyor.
Politika metni, uluslararası insan hakları standartları ışığında ele aldığı sorun ve hak ihlallerini tespit edip, gündeme taşımayı amaçlıyor.
Ayrıca, azınlık vakıflarıyla ilişkili hak ihlallerinin sona ermesi için yetkilileri gerekli tedbirleri almaya ve siyasi parti, sivil toplum örgütleri ve medyayı toplumsal farkındalığın oluşmasına katkı sunmaya çağırıyor.
Politika metni,
Politika metninde, toplumlarının iç organizasyonunun temelini oluşturan azınlık vakıflarının işlevinin yalnızca taşınmazların idaresi ile sınırlı olmadığı aktarılıyor.
Politika metnine göre, “Bu vakıflar, azınlıklara ait ibadet yeri, mezarlık ve diğer dinî kurumlar ile okul, hastane, huzurevi, yetimhane ve sosyal yardım amaçlı diğer kurumları yönetiyor. Dolayısıyla geçmişten bu yana bir yandan toplumlarının iç işlerinin organizasyonunu sağlarken diğer yandan da seçimler aracılığıyla azınlıkların toplumsal yaşama aktif katılımını mümkün kılıyor.”
Bu bağlamda, politika metninde, 10 yıllık idari engellemenin vakıfların demokratik işleyişine, sundukları hizmetlere, azınlıkların toplumların iç işlerine aktif bir şekilde katılmasına ve dolayısıyla iç dinamiklerine büyük zararlar verdiği vurgulanıyor.
Politika metni azınlıkların örgütlenme ve din veya inanç özgürlüklerine yönelik müdahaleler ile ilgili önemli bulgular ortaya koyuyor. İnanç Özgürlüğü Girişimi öncelikle, yeni yönetmeliğin hazırlık sürecinde önemli eksiklikler olduğunu aktarıyor.
Politika metninde yer alan tespitlerden bazıları:
Politika metninde, azınlıkların örgütlenme ve din veya inanç özgürlüklerinin kolektif boyutuna yönelik kritik müdahaleleri ve bunların etkisini ortadan kaldırmak için acil olarak atılması gereken birçok adım bulunduğu aktarılıyor.
Bu adımlardan öne çıkanlar:
Politika metninin tamamı için tıklayın
Azınlık Vakıfları Seçim YönetmeliğiVakıflar Genel Müdürlüğü, Azınlık Vakıfları Seçim Yönetmeliği'ni 2013'te daha iyisinin yapılacağı bahane edilerek iptal etti. Yeni yönetmeliğin hazırlanması 9 yıl sürdü. Vakıflar 9 yıldır yönetim kurullarını seçemiyordu. Yeni yönetmelik 18 Haziran 2022'de Resmi Gazete'de yayımlandı. İstanbul için milletvekilleri seçimlerindeki gibi "bölgesel" seçim sistemini getirildi ve seçimlerin 5 yılda bir olmasını öngörüldü. Ardından yönetmelikte Eylül 2022'de 5 maddelik bir değişiklik yapılarak 15'ten az vakfı olan toplumlara il genelinde seçim yapma imkanı getirildi. Ayrıca vakıfların, seçmen listelerini bulundukları seçim çevresindeki tüm seçmenleri kapsayacak şekilde Vakıflar Genel Müdürlüğüne iletmesi şart koşuldu. |
TIKLAYIN - Azınlık vakıflarının seçim yönetmeliği 9 yıldır neden yok?
TIKLAYIN - "On sene daha seçim yapmayalım tamam, ama nedenini bilelim"
TIKLAYIN - Azınlık Vakıfları Seçim Yönetmeliği | "Eskisinden daha kısıtlayıcı"
(HA)