İnternet Özgürlük Ödülü Hapisteki Huang Qiye
RSF, 60 ülkede Ağ üzerinde ifade özgürlüğünün durumunu ele alan Gözetim Altındaki İnternet 2004 raporunu da yayımladı.
İnternet kullanıcı ve site editörlerinin haklarının 11 Eylül 2001 Saldırılarından bu yana gerileme gösterdiğine dikkat çeken RSF, demokratik ülkelerin çoğunda yargının, ifade özgürlüğünü söz konusu olduğunda, geleneksel medyayı koruduğu kadar İnternet'i koruyamadığını savundu.
Çin'de 63 İnternet kullanıcısı hapiste
RSF'ye göre, "terörle mücadele", sadece otoriter rejimlerde değil demokratik rejimlerde de İnternet'e yönelik denetimin ağırlaştırılmasına yol açtı.
Çin, Vietnam, Maldiv Adaları ve Suriye, "Yıkıcı" konuları ele alan İnternet kullanıcılarını hapse gönderiyor.
Bu ülkelerden Çin'de 63 İnternet kullanıcısı hapiste bulunuyor. Vietnam'da 7, Maldiv Adaları'nda üç, Suriye'de ise iki Ağ kullanıcısı cezaevinde.
Ancak diktatörlükler, Ağa erişimini engellemek için gün geçtikçe daha gelişmiş mekanizmaları uygulamaya sokuyorlar. Çin ve Vietnam bu ülkelerden sadece ikisi.
Ayrıca, Suudi Arabistan, İran, Tunus ve Türkmenistan'da rejimler, pornografik yayınlardan bağımsız dergilere, yasak din sitelerinden insan hakları sitelerine kadar önlerine gelen her şeyi süpürüyorlar.
Bu ülkelere göre daha radikal yöntemlere başvuran ülkeler yok değil : Küba, Miyanmar ve Kuzey Kore gibi ülkeler, pahalı denetim sistemlerine para ayırmak yerine İnternet'i ülkelerinde sadece çok sınırlı bir azınlığın hizmetine sunmayı tercih ettiler.
Demokratik ülkeler ise, yavaş yavaş İnternet kullanıcılarının özgürlüklerinden kesme yoluna gittiler. Ağ üzerinde çocuk pornografisiyle mücadele, terör ağlarının çökertilmesi, kültürel sanayilerinin korkanlığı karşı korumak vb haklı hedefler yanında, bu ülke hükümetleri İnternet kullanıcı hakları, haberleşmenin gizliliği ve mahremiyeti gibi değerlere saygı göstermede zorluk gösteriyorlar.
Bunun sonucu olarak da, bugün demokratik ülkelerin çoğunda yargı rejimi, ifade özgürlüğünü söz konusu olduğunda, geleneksel medyayı koruduğu kadar İnternet'i koruyamıyor.
Coşkun Ak beraat etti
Raporun Türkiye paragrafında, Emniyet düzeninde bilişim birimleri bulunduğu, yargıçların İnternet içeriklerini Basın Yasası'ndaki düzenlemelerle karşılama eğilimi göstermelerine değinildi. RSF, Mayıs 2002'de Basın Kanunu'na Ek bir madde ilave edilmesini de hatırlattı.
Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 159. maddesi ile cezalandırılan "devlet kurumlarını tahkir ve tezyif" fiilinin yargıçların kanaatine göre değerlendirileceği görüşüne yer veren RSF, geçmişte yargılanan ve 24 Nisan 2003'te beraat eden Superonline İnteraktif Bölümü eski editörü Coşkun Ak'ın durumunu örnek olarak gösterdi.
Mahkeme iki site kapattı
4 Aralık 2003'de kabul edilen ve 15 Aralık'ta yürürlüğe giren "İnternet kafe ve Oyun Yerleri yönetmeliği"ne değinen RSF, İnternet kafe sahiplerinden, pornografik içeriklerin filtrelenmesinin istenmesi yanı sıra, "bölücü ve Anayasal düzen için tehdit oluşturan içeriklerin" de engellenmesinin istendiğini hatırlattı.
RSF, Türkiye'de İnternet kullanıcılarının yüzde 60'ının İnternet kafelerden bağlandıklarını, ülkede 15 bin İnternet kafe bulunduğunu bildirdi.
RSF, Ankara Sulh Ceza Mahkemesi kararıyla www.ekmekveadalet.com ve www.ozgurpolitika.org sitelerinin kapatıldığını açıkladı. Örgüt, Türk Telekom'un, İzmir'de bazı servis sağlayıcılarını uyararak İnternet'te sesli iletişime olanak sağladıkları için birkaç saatliğine bağlantılarını kestiğini duyurdu. (EÖ)
* RSF Raporunun tamamı, www.rsf.org sitesinden yüklenebilir.