İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishaneler Komisyonu, hasta mahpusların durumuna dikkat çekmek amacıyla her hafta düzenlediği “F Oturması” eylemlerinin 678’incisini Beyoğlu’ndaki dernek binası önünde gerçekleştirdi.
Bu haftaki oturumda, İzmir Kırıklar 2 Nolu F Tipi Cezaevi'nde tutulan hasta mahpus Zerdeşt Oduncu’nun sağlık durumu gündeme getirildi. Haftanın açıklamasını Sebla Arcan okudu.
Son yıllarda hapishanelerde yaşanan en büyük sorunlardan biri, mahpusların temel ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılanmaması ve ekonomik krizle birlikte artan yoksulluktur. Mahpuslar, iaşe bedeli karşılığı verilen yemekler dışında her türlü ihtiyacını kendileri karşılamak zorunda. Ancak bu yemeklerin yetersiz ve kalitesiz olması nedeniyle mahpusların ek gıda ve temiz içme suyu ihtiyaçlarını karşılamaları zorlaşıyor.
Ayrıca, su ısıtıcısı, giysi, posta ve telefon masrafları gibi temel ihtiyaçlar için de maddi kaynak bulmakta güçlük çekiyorlar.
Mahpusların aileleri de ekonomik kriz nedeniyle yakınlarına yeterli destek sağlayamıyor. Maddi imkânsızlıklar sebebiyle yıllardır çocuklarını göremeyen anne babalar olduğu gibi, Zerdeşt Oduncu’nun annesi üç yıldır, babası ise bir yıldır görüşüne gidememiş durumda.
Ekonomik dayanışma, mahpus yoksulluğunu hafifletebilecek bir çözüm olarak görülse de, bu tür desteklerin "Terörün Finansmanının Önlenmesi Yasası" kapsamında engellenmesi ve hatta cezalandırılması, mahpusların daha da zor duruma düşmesine neden oluyor. Komisyon üyesi Hatice Onaran’ın, Zerdeşt Oduncu adına hapishane hesabına yatırdığı cüzi miktardaki para nedeniyle tutuklanması da bu durumun çarpıcı örneklerinden biri olarak gösteriliyor.
"Hayati tehlikesi var"
Zerdeşt Oduncu’nun sağlık sorunları, uzun süreli açlık grevleri ve hapishane koşulları nedeniyle giderek ağırlaştı. Akciğerlerinde hasar, bel ve boyun fıtığı, böbrek rahatsızlıkları, hafıza sorunları ve vücudunun dörtte üçünde oluşan ağır yanık yaraları, onun hayati tehlike altında olduğunu gösteriyor.
2014’te tutuklanan Zerdeşt Oduncu, birçok farklı hapishaneye sevk edildi ve en son İzmir Kırıklar 2 Nolu F Tipi Hapishanesine gönderildi. Daha önce Tekirdağ F Tipi Hapishanesi’nde kendini yakarak protesto ettiği kötü koşullar sonucu ağır yanık yaraları oluştu. Tedavi için yeterli sağlık hizmeti alamayan Oduncu, hastaneye sevk edilse bile uygun birimlerde tedavi edilmedi. Hastane yerine tekrar hapishaneye gönderildiği için yaraları enfekte oldu ve iyileşme süreci gecikti.
Ailesi, Zerdeşt Oduncu’nun sağlık durumunun giderek kötüleştiğini belirtiyor. Annesi, "Oğlumun yaraları tekrar su toplamaya başlamış. Hafıza kaybı var, boynundaki tutulma beynine vuruyor, doktorlar dahi teşhis koyamıyor," diyerek durumun vahametini dile getiriyor.
Avukatları da Zerdeşt Oduncu’nun uygun tıbbi bakım almadığını belirtiyor. Yaralarının sürekli enfekte olduğu, bel ve boyun fıtığı nedeniyle şiddetli ağrılar çektiği, uygun yatak ve yastık verilmediği için yerde yatmak zorunda kaldığı ifade ediliyor. Yetersiz beslenme ve nemli ortam, sağlık durumunu daha da kötüleştiriyor.
İHD üyeleri, 678. F Oturması kapsamında yetkililere çağrıda bulunarak, ağır hasta mahpusların serbest bırakılmasını ve sağlık haklarının korunmasını talep etti. "Hasta Mahpuslar Serbest Bırakılsın!", "Zerdeşt Oduncu Serbest Bırakılsın!", "Tedavi Haktır, Engellenemez!", "Tecrit Öldürür, Dayanışma Yaşatır!" sloganlarıyla kamuoyunu duyarlılığa çağıran insan hakları savunucuları, cezaevlerinde yaşanan insan hakları ihlallerine karşı mücadeleyi sürdüreceklerini belirtti.
(EMK)