İngiltere'deki Biobank Verileri Koronavirüs için Kullanılıyor

*Görsel: Pixabay. 

Koronavirüs semptomlarının şiddetinin kişiden kişiye neden bu kadar değiştiğini incelemek için İngiltere'de geniş bir DNA deposu kullanılıyor.

500 bin gönüllünün örneklerinin yanı sıra sağlıkları hakkında ayrıntılı bilgiler içeren İngiltere'deki Biobank, şimdi Covid-19 verilerini ekliyor.

Genetik farklılıkların, kronik sağlık problemleri olmayan bazı kişilerin neden ciddi hastalık geliştirebileceğini açıklaması umuluyor.

Dünyanın dört bir yanından 15 binden fazla bilim insanı İngiltere Biobank'a erişebiliyor.

"Araştırmacılar için altın madeni"

Projenin baş araştırmacısı Prof Rory Collins bunun "araştırmacılar için bir altın madeni" olacağını söyledi ve ekledi:

"Çok cabuk şekilde, çok önemli bazı keşifler yapmak için araştırmalarımızı sürdürmeyi umuyoruz."

Covid-19 belirtileri arasındaki farklar ne?

Koronavirüsü olan bazı kişilerin hiçbir semptomu yok - ve bilim insanları bunun ne oranda olduğunu tespit etmeye çalışıyorlar.

Diğer bir grup ise hafif ila orta derecede hastalanıyor.

Ancak yaklaşık her beş kişiden birinde çok daha ciddi ilerliyor ve tahmini olarak % 0,5-1 oranında ölümle sonuçlanıyor.

İngiltere'deki Biobank nasıl fayda sağlayabilir?

İngiltere Biobank, sağlığı son on yıldır izlenen 500 bin gönüllünün kan, idrar ve tükürük örneklerine sahip. 

Banka, şimdiye kadar kanser, inme ve bunama gibi hastalıkların nasıl geliştiği ile ilgili soruları cevaplamaya yardımcı oldu.

Şu anki durumda, bankaya pozitif koronavirüs testleri, hastane ve kişisel verileri hakkında bilgi eklenecek.

Genetik farklılıklara bakılıyor

Prof Collins şöyle açıklıyor:

"Bu kişiler arasındaki farklılıkları anlamak için İngiltere Biobank'taki verilere bakıyoruz.

"Genetik olarak farklılıklar neler? Genlerde bağışıklık tepkileriyle ilgili farklılıklar var mı?

"Bu yüzden benzersiz bir veri kümesi - ve bence hastalık hakkındaki anlayışımızı değiştireceğiz."

Bilim adamları bankada ne arayacak?

Araştırmacılar, DNA'da küçük değişiklikler arayan tüm genomu temizleyecekler.

Özellikle ilgilenilen alan, virüsün hava yollarındaki hücrelere girmesine ve enfekte olmasına izin veren bir reseptör yapılmasını sağlayan ACE2 geni.

Sağlıklı olduğu halde ciddi semptomlar gösteren kişiler ne olacak? 

Birleşik Krallık Biobank çalışmasına ek olarak, New York'taki Rockefeller Üniversitesi'nden Prof Jean-Laurent Casanova liderliğindeki bir ekip, yoğun bakım ünitelerine alınan ve altta yatan tıbbi koşulları olmayan 50 yaşın altındaki insanları incelemeyi planlıyor.

Casanova şöyle diyor:

"Tüm dünyaya dağıtılmış sıralama merkezlerimiz var.

"Numuneleri topluyorlar, bu hastaların genomlarını sıralarlar ve sonra birlikte analiz ederiz."

Profesör Casanova'nın da belirttiği gibi geçmişte yapılan araştırmalar, grip ve uçuklar da dahil olmak üzere bazı hastalıkların, genetik varyasyonları olan veya doğuştan gelen bağışıklık hatalarına neden olabileceğini gösteriyor.

Profesör şöyle konuşuyor:

"İnsanları bir mikrop için özellikle savunmasız hale getiren şaşırtıcı derecede doğuştan gelen bağışıklık hataları var.

"Ve bu doğuştan gelen bağışıklık hatası, o mikrop tarafından enfeksiyona kadar onlarca yıl boyunca sessiz ve gizli kalabilir.

"Programımızın yaptığı şey, bu fikrin Covid için de geçerli olup olmadığını test etmek."

Dünyanın her yerinden bilim insanarı, hastaların sıralı genomlarından daha fazlasını anlamayı umuyor.

Koronavirüs genetiğine başka kimler bakıyor?

Finlandiya'daki Helsinki Üniversitesi'nden Prof. Andrea Ganna, dünyanın dört bir yanından gelen koronavirüs hastaları hakkındaki genetik bilgileri bir araya getirmek için büyük bir çaba gösteriyor.

Yetkili, "Yüz binlerce insanı ve pozitif test sonucu gelen hastalar hakkında veri toplayan çalışmalar var" şeklinde konuştu ve şunları ekledi:

"Bu çok büyük bir çeşitlilik ve çok sayıda ülke var. Verileri merkezileştirmeye çalışacağız."

İzlanda'daki kitlesel testler ne işe yarıyor?

Örneğin, İzlanda'da, Decode Genetics popülasyonun yaklaşık yarısının genomlarını sıraladı.

Ülke, şu anda koronavirüs için kitle testi yapıyor.

Her bir kişi pozitif test sonucu aldığında, virüsün DNA'sını diziliyor ve yayıldıkça nasıl değiştiği görülüyor.

Decode Genetics Başkanı Dr Kari Stefansson şu bilgiyi veriyor:

"İnsanların virüse verdiği yanıttaki çeşitliliğin, virüsün kendisinin dizi çeşitliliğinden kaynaklanması olasılığı var - topluluğumuzda birçok virüs versiyonuna sahip olabiliriz ve bazıları daha fazla diğerlerinden daha agresif.

"Diğer olasılık, bunun bir hastada genetik çeşitlilikten kaynaklanabileceği. Ya da her ikisinin bir kombinasyonu olabilir."

(PT) 

*Kaynak: BBC News. 

*Çeviri: bianet.