"İki buçuk yılda 300 bin esnaf kepenk kapattı"

Fotoğraf: AA

Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) Ekonomi Komisyonu’nda yer alan milletvekilleri Garo Paylan, Erol Katırcıoğlu, Serpil Kemalbay ve Necdet İpekyüz, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçildiği günden bugüne yapılan zamlarla ilgili hazırladığı raporu açıkladı. 

Meclis'te düzenlenen basın toplantısıyla hazırladıkları raporu sunan vekiller Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin zam ve sefalet sistemi olduğu söyledi.

Vekiller sistem değişikliğine gidilen Temmuz 2018’den sonra enflasyon, işsizlik, döviz kuru, cari açık ve yoksulluğun tarihi rekorlar kırdığını söyledi.

Raporda da “Her ne kadar TÜİK en son enflasyon rakamını yüzde 14,60 olarak açıklasa da piyasa fiyatları gerçek enflasyonun yüzde 30-40 aralığında olduğunu bize göstermektedir” denildi.

Raporda Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçildiğinden beri buğday ununun yüzde 214, mercimeğin yüzde 184, fasulyenin yüzde 149, tuzun yüzde 104, makarna ve sütün yüzde 100, elektriğin yüzde 71,7 ve doğalgazın yüzde 64,1 oranında zamlandığı bilgisi yer aldı.

Pandemi döneminde de AKP iktidarının sadece borç vererek yoksulluğu derinleştirdiği ifade edilen raporda “Hane halkı borcu, kredi miktarları ve haciz dosyaları rekor artışlar gösterdi” denildi.

Vergi zamları

Rapordan öne çıkanlar şöyle:

"Vergi kanunlarında belirlenen had ve tutarlar ile sınırlar, her yılın sonunda Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Tebliği ile yeniden değerleme oranına göre güncellenmektedir. Yeniden değerleme oranının hesaplanmasında baz alınan kriter, TÜİK tarafından açıklanan üretici fiyat endeksidir. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yılsonu itibariyle uygulanmak üzere ilan edilen 2021 yılı Yeniden Değerleme Oranı yüzde 9,11 olarak belirlenmiştir. Buna göre:

• 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren Türkiye’ye getirilen cep telefonu kayıt ücreti, vergi ve harçların toplamı, yüzde 9,11 oranında arttırılarak 2.000 TL’nin üzerine çıktı
• 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren sözleşmeler, mazbatalar, ticari senetler, beyanname, bildirge ve makbuzlardan alınan damga vergileri yüzde 9,11 oranında artırıldı.
• 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren Türkiye’deki tüm araç sahiplerinin MTV vergisi yüzde 9,11 oranında artırıld
• 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren bina, arazi ve arsalar için ödenen vergi yüzde 4,55 oranında artırıldı
• 2 Şubat 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararında 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun ekli (II) sayılı listede yer alan ve aşağıda tabloda isimleri belirtilen malların özel tüketim vergisi oranları karşılarında gösterildiği şekilde yeniden belirlenmiştir denildi. Karara göre ÖTV artışı yüzde 10’dan yüzde 60 oranında değişerek bazı otomobillere uygulandı.
• Deprem Vergisi olarak alınmaya başlanan Özel İletişim Vergisi de yüzde 7,5 oranından yüzde 10’a yükseltildi.

Kamusal katılımı sağlayan harçlara yapılan zamlar ile yurttaşlıktan müşteriliğe giden yol döşendi. Bu kapsamda, mahkeme, icra ve iflas, ehliyet, işyeri açma ve ruhsat, tapu, noter, pasaport ve konsolosluk, ticaret sicili harçlarına yeniden değerleme oranı baz alınarak yüzde 9,11 oranında zam yapıldı.

Dolayısıyla iktidarın soygun düzeni yeniden değerleme adı altında bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Çünkü tüketici enflasyonu yüzde 14,6 olmasına rağmen yeniden değerleme oranı, üretici enflasyonu olan yüzde 25,15 üzerinden yapılmıştır. Oysa emekli maaşlarına yapılan zam tüketici enflasyonu (yüzde 8,46) ve memur maaşlarına yapılan zam ise tüketici enflasyonu farkı (yüzde 7,36) üzerinden hesaplanmıştır. Yani yurttaşların kamuya ödedikleri yüzde 25,15 üzerinden, emekliler ve memurların aldığı zam ise yüzde 14,6 üzerinden hesaplanarak iktidarın yasal hale getirdiği bir soygun gerçekleştirilmiştir.

300 bin esnaf kepenk kapattı

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘Bazı dostlar geldi, ‘Dükkânlar kapanıyor’ dedi, işte rakamlar ortada, kapanan filan yok’ demişti. Oysa Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi verilerine göre 2020 yılında yaklaşık 100 bin esnaf (99 bin 588) esnaf meslekten ve sicilden terkini gerçekleştirerek kepenk kapattı.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilen Temmuz 2018 ila Aralık 2018 tarihleri arasında ise 45 bin 11 esnaf sicil terkini gerçekleştirirken 8 bin 199 esnaf ise meslekten terkinini gerçekleştirdi. Yani yeni sistemin henüz ilk altı ayında 50 binin üzerinde esnaf (53 bin 210) kepenk kapattı.

"Temmuz 2018’den Şubat 2021’e kadar toplamda yaklaşık 300 bin esnaf (278 bin 947) kepenk kapattı. Yani Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişle birlikte günde yaklaşık 300 (290), ayda yaklaşık 9 bin (8 bin 717) esnaf kepenk kapattı."