İHD: İnsan Hakları Karnesi Hala Zayıf
İHD İstanbul Şubesi'nde düzenlenen basın toplantısında bilgi veren Şube Başkanı Başkan Hürriyet Şener, 2004 yılının ilk altı ayında, "gözaltı" ve özellikle "kayıt dışı gözaltı"larda da artış olduğunu söyledi.
İHD raporuna göre "gözaltı" nedeniyle Ocak ayında yapılan 460 başvuru, Haziran ayında 702'ye çıktı. İHD'ye Mart ayında 85 işkence ve kötü muamele başvurusu yapıldı. Rapor, bu alandaki hak ihlali başvurularının Nisan'da 13, Mayıs'ta 18'e düştüğünü, Haziran ayında ise yeniden yükselerek 46 kişiye çıktığını gösteriyor.
İHD'nin 6 aylık Hak İhlalleri Bilançosu'na göre işkence, kötü muamele ve şiddete maruz kalan 193 kişiden 6'sı çocuk, 59'u kadın ve 132'si erkek. Bir kişi ise gözaltında yaşamını yitirdi.
Basın açıklaması ve gösterilerde polis şiddeti
"İşkence, kötü muamele ve şiddetin boyutunda son altı ayda ciddi artış var" diyen İHD İstanbul Şubesi Başkanı Hürriyet Şener, bunun kısmen basın açıklaması ve protesto eylemlerinde polisin şiddet uygulanmasından kaynaklandığını vurguladı.
Polisin kullandığı biber gazı ve diğer kimyasal gazların astımı olmayanlarda astım, astımlı kişilerde ise hastalığı arttırıcı bir etki yaptığını anlatan Şener, işkence ve kötü muameleye ilişkin başvurular arasında kol, bacak, burun kırılması gibi olaylar bulunduğunu ve adı geçen kişilerin protesto eylemlerinde polisin şiddetine maruz kaldığını söyledi.
Çatışmalı ortama neden olan şiddet politikası
Askeri darbe ürünü Anayasa ile yönetilen iç ve dış politikaların belirlenmesinde militarist kaygıların egemen olduğunu söyleyen Hürriyet Şener, "Yaşam hakkı ihlalleri, işkence, cezaevlerinde tecrit politikası ve hak gaspları, düşünce ve örgütlenme özgürlüğü alanındaki ihlaller devam etmektedir" dedi.
"Çatışmalı ortama neden olan şiddet politikaları ve Kürt sorunundaki çözümsüzlük son derece kaygı vericidir" diye konuşan Şener, özellikle son günlerde yaşanan ve sivil insanların da yaşamlarını yitirdiği bombalı eylemlerin endişe verici olduğunu ifade etti.
Bölge'deki gelişmelerin takipçisi
Hürriyet Şener, bir soru üzerine Diyarbakır'da Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir'in daha önce Diyarbakır İnsan Hakları Derneği Başkanı olduğunu hatırlattı ve "Baydemir'in duruşu bir insan hakları savunucusunun duruşudur" dedi.
Şener, İstanbul Şubesi'nden bir heyetin gerek Baydemir'e destek olmak, gerekse yaşanan şiddet olaylarıyla ilintili olarak Diyarbakır'a gideceğini açıkladı.
"Bölge'deki gelişmelerin takipçisi olacağız" diye konuşan Şener, Baydemir ve belde Belediye Başkanlarına yönelik suçlamalarla halk tarafından seçilmiş belediye başkanlarının meşruiyetinin tartışmaya açılmaya çalışıldığını savundu.
Baydemir'e yönelik kampanyanın basın aracılığıyla yürütüldüğünü söyleyen Şener, basını ve bazı televizyon kanallarını eleştirdi.
İstanbul İHD İnsan Hakları İhlal Raporu Ocak-Haziran 2004)
İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi'nin, gözaltılar, cezaevleri, işkence, kötü muamele ve şiddet, kayıplar, yaşama hakkı, bilgi edinme, haberleşme, düşünce ve örgütlenme özgürlüğü, bombalamalar, sınırdışı-iadeler-seyahat özgürlüğü, ekonomik ve sosyal haklar başlıkları altında topladığı hak ihlalleri bilançosu şöyle:
Gözaltılar
* Toplam: 3 bin 635 kişi
* Gözaltına alınan kadın: bin 23
* Gözaltına alınan erkek: 2 bin 429
* Gözaltına alınan çocuk: 183
Cezaevleri
* Cezaevinde protesto amaçlı eylem sonucu ölüm 5
* Cezaevinde yaşamını yitirenler 13
* Tutuklananlar 167
* İHD İstanbul Şubesine başvuruda bulunanlar 77
İşkence, kötü muamele ve şiddet
* İHD İstanbul Şubesine başvuruda bulunanlar: 193
* İşkence gören kadın 59
* İşkence gören erkek 132
* İşkence gören çocuk 6
* Gözaltında ölüm 1
* Basın aracılığıyla işkence gördüğünü açıklayan 7
Kayıplar
* İHD İstanbul Şubesine yapılan kayıp başvuruları 4
Yaşama hakkı
* Polisin açtığı ateş sonucu yaşamını yitirenler 3
* Polisin açtığı ateş sonucu yaralananlar 4
* Uğradıkları saldırılarda yaralananlar 9
* Faili meçhul saldırılarda yaşamını yitirenler 31
* İş kazası sonucu yaşamını yitiren 8
* Namus ve töre gerekçesiyle öldürülen kadın 3
* Bombalı saldırıda yaşamını yitiren 6
* İhmal sonucu yaşamını yitiren 1
* Seçim çalışması sırasında saldırı sonucu yaşamını yitiren 1
* Seçim çalışması sırasında saldırı sonucu yarananlar 9
* Siyasi amaçla yapılan saldırıda yaşamını yitirenler 2
* Siyasi amaçla yapılan saldırıda yaralananlar 7
Bilgi edinme, haberleşme, düşünce ve örgütlenme özgürlüğü
* RTÜK tarafından yayını durdurulan radyo ve televizyon 15
* Radyo ve televizyonların kapalı kalacağı gün sayısı 135
* Toplatılan kitap sayısı. 3
* Toplatılan gazete, dergi 12
* Yayını durdurulan gazete, dergi 22
* Yayınların kapalı kalacağı gün sayısı 5
* Düşüncelerinden görevden alınan bilim insanları 2
* Düşünceye verilen hapis cezası 42 yıl 6 ay
* Düşünceye verilen para cezası 15 trilyon.696 milyar.847.bin TL.
* Düşünceye istenen hapis cezası 245 yıl 4 ay
* Basılan dernek, gazete, kültür merkezi vb 36
* NATO güvenliği gerekçesiyle engellenen ve müdahale edilen etkinlik 19
* NATO eylemlerini izlerken dövülen gazeteci 1
* Tutuklanan gazeteci 3
* Tutuklanan öğretmen 1
* Hakkında soruşturma açılan öğrenci sayısı 20
* Mühürlenen seçim bürosu 1
* Mühürlenen dernek 1
* Ertelenen grev 1
* Okuldan uzaklaştırılan öğrenci 42
* Gösterime sokulmayan film 1
Bombalamalar
* İstanbul'da meydana gelen bombalama olayları 20
* Bomba patlaması sonucu yaşamını yitirenler 6
* Bomba patlaması sonucu yaralananlar 29
Sınırdışı-İadeler-Seyahat Özgürlüğü
* İHD İstanbul Şubesine yapılan başvurular. 37
* Sınırdışı olduğu açıklanan 16
Ekonomik ve sosyal haklar
* Ekonomik ve sosyal hakların ihlali gerekçesiyle İHD İstanbul Şubesine başvuruda bulunanlar 35 (YS/BB)