Hükümetler Soykırıma Kayıtsız Kalamamalı

Eylül ortasında yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) New York Zirvesi yaklaşırken, zirvede onaylanması beklenen soykırım anlaşmasının askeri müdahaleyi ilgilendiren maddeleri üzerinde müzakereler sürüyor.

Anlaşma tasarısının "Sivilleri Koruma Sorumluluğu" bölümü, "Uluslararası toplumun BM aracılığıyla diplomatik, insancıl yardım, ya da diğer barışçıl yöntemlerle soykırım, savaş suçları, etnik temizlik ve insanlık suçlarına müdahale etmesini ve mağdurları korumasını" zorunlu kılıyor.

Oxfam destek çağrısında bulundu

Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam, bütün hükümetleri tasarının tamamına destek vermeye çağırdı, tasarıya karşı çıkan ülkelere baskı yapılmasını talep etti. 22 Ağustos tarihli Oxfam basın bülteninde , örgütün New York şube başkanı Nicole Reindorp, hükümetlerin "gelecekteki soykırımlar ve diğer toplu katliamları önlemeyi sağlayacak tarihi bir anlaşmanın eşiğinde" olduğunu belirtti.

Hükümetlerin seyirci kalmasını önleyecek

Tasarının şu anki hali, toplu katliam durumlarında bütün ülkelerin "zamanında ve kararlı bir şekilde toplu eyleme geçilmesi" mecburiyetini getiriyor. Basın bildirisinde "Halihazırdaki şekliyle kabul edildiği takdirde, bu anlaşma, Ruanda'da olduğu gibi ülke yönetiminin katliamı durdurmada isteksiz ya da yetersiz kaldığı durumlarda uluslararası toplumun harekete geçmesini zorunlu kılacak" sözleri yer aldı.

Reindorp, bununla beraber tasarıyı destekleyen ülkelerin muhalefete hazır olması gerektiğini vurguladı. Pakistan, Mısır, Cezayir, Küba gibi sürekli muhalefetin yanı sıra Rusya, Hindistan ve Brezilya hükümetlerinin de tasarıya karşı çıkabileceği uyarısında bulundu.

14 Ağustos'ta tarihli Oxfam basın bildirisinde de Amerikan yönetiminin prensipte tasarıya sahip çıkmasına rağmen, Bush hükümetinin müzakerelerde tasarıyı sulandırmaya çalıştığını ifade edilmişti.

"Tasarı olduğu gibi geçmeli"

Oxfam muhalif devletlere insan hakları gibi önemli bir meselede taviz verilemeyeceği teziyle karşı çıkıyor ve tasarının olduğu gibi geçmesi gerektiğine işaret ediyor.

Oxfam bir yandan da İngiltere Başbakanı Tony Blair'e, ABD Başkanı George Bush'la olan kişisel yakınlığını da kullanarak, ABD hükümetini ikna etmesi çağrısında bulundu.

"Geç kalınmamalı"

Reindorp tasarının gecikmemesi gerektiğini vurguladı; "Dünya kamuoyunun dikkati eylülde yapılacak New York zirvesi üzerinde yoğunlaşana kadar mesele çoktan kapanmış olacak; çok geç kalmış olacağız" diyerek uyardı.

Tasarı, Ruanda, Nijerya, Kenya, Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda, Japonya, AB üyeleri ve Güney Afrika'nın da aralarında bulunduğu geniş bir uluslararası desteğe sahip. (CŞ/TK)

* Bu haberi Cem Şimşek derledi ve Türkçeleştirdi.