Hem Yerel, Hem Özgür
Türkiye'nin en eski üçüncü yerel gazetesi
Hem Yerel, Hem Özgür
30 Ağustos 1925 tarihinde kurulan Trakya'da Yeşilyurt, cumhuriyetin ilk yıllarının önemli tanığı. Kurulduğu günden beri hiç ara vermeden yayınlanan gazetenin sahibi Elmas Cankurt, "Bu gazete ben yaşadıkça yaşayacak" diyor.
İSKENDER ÖZSOY
Türkiye'deki günlük yerel gazetelerin en eskilerinden, Kırklareli'de yayınlanan Trakya'da Yeşilyurt, 77 yıldır her sabah yeniden doğuyor. 6 Ekim 1998'de, cumhuriyetin kuruluşunun 75'inci yılı nedeniyle Ankara'da dönemin basından sorumlu Devlet Bakanı Cavit Kavak tarafından ödüllendirilen Trakya'da Yeşilyurt, günlük Yeni Adana, Antalya, Yeşil Giresun, Ülker, Turan, Siirt ve on günde bir yayınlanan Bartın Gazetesi'yle cumhuriyetin ilk yıllarının tanığı olmanın onurunu taşıyor.
Kırklareli'nin ilk gazetesi Trakya'da Yeşilyurt, vilayet matbaasının kurulması üzerine 30 Ağustos 1925 tarihinde yayın hayatına başlamış. İlköğretim müfettişi Ali Rıza Dursunkaya tarafından ilk kez Kırklareli adıyla çıkarılan gazete 163. sayıdan itibaren Trakya'da Yeşilyurt adını almış. İki yıl vilayet matbaasında basılan gazete daha sonra Dursunkaya'nın 1927'de matbaa kurması üzerine yayınını kendi tesislerinde dizilip basılarak bugüne dek sürdürmüş.
Tipo tekniğiyle hazırlanan dört sayfalık Trakya'da Yeşilyurt, Türkiye'nin en kıdemli üçüncü yerel gazetesi. Pazar günleri hariç hergün yayınlanan gazetenin şimdiki sahibi Elmas Cankurt.
Cankurt, gazetenin kendi sahipliğinden önceki dönemini şöyle anlattı:
"Trakya'da Yeşilyurt, Ali Rıza Dursunkaya'dan Tagal Ailesi'ne geçmiş. Bu arada ekonomik zorluklardan dolayı 1976 yılında, Kırklareli'de yayınlanan yedi gazete, Gazete Sahipleri Limited Şirketi adıyla bir şirketleşerek Trakya'da Yeşilyurt'un çatısı altında birleşmiş. Ancak zamanla ortaklar değişmiş, hisseler alınıp satılmış. Bu nedenle gazete bir ara dönemin Kırklareli YSE müdürü Ali Rıza Altıntel'in eşi Sıdıka Altıntel ile kardeşi Bülent Altıntel'in eline geçmiş. O yıllarda ben Bülent Altıntel ile bir muhasebe bürosunda ortaklaşa çalışıyordum. Gazetenin ekonomik zorluklardan batma noktasına geldiğini ve Ali Rıza Altıntel'in gazeteyi satmak istediğinin öğrenince Sıdıka Altıntel'in yüzde 60 hissesini 16 Mart 1983 tarihinde aldım. Geri kalan hisse için Bülent Altıntel'le ortak oldum. Bir zaman gazete bu ortaklıkla yürüdü. Gazeteyle devamlı ilgilenmeye başladım. Birkaç ay sonra Bülent Altıntel'in hissesini de aldım."
"Gazetem yaşayacak"
Trakya'da Yeşilyurt'u severek ve gönlünü vererek yayınladığını belirten Elmas Cankurt, "Bu gazetenin cumhuriyet tarihindeki yerini ve önemini biliyorum. Bunun onurunu taşıyorum" dedi. Cankurt, gazetenin bugünü ve geleceğini hakkında şunları söyledi:
"Bugüne kadar kendi yağımla kavruldum, ayakta kaldım. Ben batma noktasına gelen gazeteden istikbal buldum. Gazete, benim hayatta yaptığım ilk işim, ilk gözağrım. Hayatımın büyük bir bölümü aldı. Ondan para kazanmıyorum, ama yine de severek yayınlıyorum. Diğer işlerim yüzünden bizzat ilgilenemediğim için rahatsızım. Trakya'da Yeşilyurt'un yerel basındaki yerinin farkındayım. Bu gazete ben yaşadığım sürece yaşayacak. Ondan sonrasını çocuklarım bilir. Kızım iletişim, oğlum hukuk okuyor. Teknolojiyi yenilemeyi düşünüyorum ancak şu andaki ekonomik sıkıntılar bunu engelliyor. Bilgisayar sistemi, ofset baskı tesisi kurmak için borca girmeye de hazırım. Ancak Kırklarleli'de bu borcu karşılayabilecek iş potansiyeli yok henüz. Günümüzün teknolojisine uygun yayın yapamamaktan, daha fazla personel çalıştıramamaktan, topluma daha iyi hizmet verememekten rahatsızım. Bir de hep amatör ruhla çalışıyoruz. Bir türlü profesyonel olamadık."
"Ben özgürüm"
Gazete sahibi olarak özgür olduğunu söyleyen Elmas Cankurt ulusal gazeteler ve basın özgürlüğü konusunda da şöyle konuştu:
"Basın özgür olmalı. Türkiye'de özgür basını göremiyorum. Ben özgürlüğü kendi kendime yaşıyorum. Hiçbir yerden, hiçbir şekilde maddî destek almıyorum. Hiçbir yere bağlı değilim. Haklı olmak kaydıyla her şeyi yazabiliyorum. Bugüne dek ekonomik tehditlere direndim, ayakta kaldım. Bundan sonra da öyle olacak. Gazeteciliği para kazanmak için yapmıyorum. Kendi yağımla kavruluyorum. Ben, devlete minnet etmemek için resmi ilân yayınlamaya da pek taraftar değilim. Yaygın basın, ulusal denilen basın millî değil onun için ben yaygın diyorum, sermaye ile içiçe. Onun için özgür değil, istese de olamaz. Bir de kamu hizmeti gördüğümüz için, teknolojik bakımdan bize yardım edilmeli. Yardımı para olarak istemiyoruz, kullanılmış da olsa bir makine almak için krediyi bize çok görüyorlar. Yaygın ve sermayenin kölesi olmuş, sermaye ve siyaset ilişkisi içindeki basının paylaşımında bize sıra bir türlü gelmiyor."
Doğru haber
Trakya'da Yeşilyurt'un yazı işleri Müdürü Savaş Eskici, mürettiplikten yetişme.
Eskici şöyle konuştu:
"Ticaret lisesi mezunuyum. Gazeteye 1989 yılında staj yapmak için girmiştim. O yıl mürettipliği de öğrendim. Bugüne kadar çeşitli kademelerde çalıştım. 1996 yılından bu yana da gazetenin sorumlu yazı işleri müdürüyüm. Sarı basın kartı taşıyorum. Yayınlarımızda tarafsız ve doğru haber verme temel ilkemiz. Bugüne kadar böyle gelmiş, bundan sonra da aynı anlayışla devam edecek. Haber peşinde koşarken her zaman doğruyu aramak zorundayız. Haber kaynaklarımız, valilik, emniyet ve jandarmanın açıklamaları, kamu kurum ve kuruluşlarının açıklamaları ve basın toplantıları. Özel haberlere de gidiyoruz. Haberleri doğrulatmadan asla kullanmıyoruz. Yerel basının en önemli sorunu ekonomik sorunlar. Ulusal basın tarafsız değil. Sermayeyle basının içiçe olması iyi değil. Gazeteler halkın sesi olarak çıkarılmalı."
Kurşun dizgi
Tipo tekniğiyle hazırlanan Trakya'da Yeşilyurt'un dizgi sorumlusu Erkan Derici. Entertip dizgi makineleri kullanan 27 yaşındaki Derici şöyle konuştu:
"Matbaacılığa 1988 yılında başladım. Dizgi yapmayı kendi kendime öğrendim.1996 yılına kadar çalıştım askere gittim, dönünce kaldığım yerden devam etmeye başladım. Gazeteyi şimdi linotipte diziyorum. Hergün dört sayfa yazı diziyorum. Hem entertip, hem linotip kullanıyorum. Mesleğimi seviyorum. Makinede çift sütunluk kurşun kalıplara dokuz ve on punto yazı diziyorum. Makinelerin tamirinden de anlıyorum. Kırklareli'de benden başka tamirci yok. Mürettiphanemizde tam kasa çalışıyoruz. Kavaletlerimizde altı puntodan 78 puntoya kadar altı yedi çeşit hurufat var. Kumpasla sadece başlık diziyoruz."
Trakya'da Yeşilyurt'un mürettiphanesinin sorumlusu Kadir Sinici. Sinici aynı zamanda baskıdan da sorumlu. Gazete kağıdı elle verilen MAN makinede basılıyor.
Sinici de şunları anlattı:
"Dört yıllık mürettibim. Ustalarımdan biri de gazetemizin yazı işleri müdürü Savaş Eskici. Askere gidene kadar bu mesleğe devam edeceğim. Sonrası ne olacak bilmiyorum. Gazetenin başlık renklerini önceden basıyoruz. Sonra siyah baskılara geçiyoruz. Gazetenin bir sayfasının bir saatte tertip edebiliyorum. Gazeteyi bağlarken çift, kadrat,altılık ve anterlin gibi malzemeler kullanıyorum. Baskı tamamlandıktan sonra gazetenin dağıtımını da ben yapıyorum." Bizim Gazete (5 Kasım 2001)
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi'nin sahibi Elmas Cankurt