Güney Amerikada Kürtaj, Kilise ve Ara Yollar
Brezilya'da hükümet kürtajdan yana
Brezilya'da Lula başkanlığındaki İşçi Partisi (PT) hükümeti, gebeliğin isteğe bağlı sonlandırılması hakkını tanımak istiyor. Ancak 'Kürtaj Yanlısı Katolikler' hareketinin varlığına karşın, kilisenin çoğunluğu bu fikre hiç de sıcak bakmıyor. Buysa, hiç de hafife alınacak bir durum değil. Toplumun dinsel bağlarının hayli güçlü olduğu bu ülkede, PT'nin kuruluşundan bu yana yaşamakta olduğu serüvende kilisenin sol kanadının payı hiç de azımsanacak düzeyde değil.
Kurtuluş İlahiyatı okulunun İsa'yı elinde AK-47 tutarken resmeden komünist rahiplerinin günümüzde fazla örneği kalmadıysa da, kilise, Brezilya solu için önemli bir müttefik hâlâ.
Bulunan bir çare, prezervatif kullanımını yaygınlaştırmak suretiyle istenmeyen gebelik vakalarının sayısını azaltmak. Hükümetin bulduğu bir diğer yol ise, istem dışı cinsel ilişki sonucu hamile kalan kadınlara gebelik sonlandırma hakkı tanımak ve cinsel şiddet eylemine dair yasal soruşturmaları mağdurun şikayetine bağlı kılmak.
Bu durumda, hakkında dava açılmayacağını bildiğiniz partnerinize iftira atarak, tecavüze uğramış kadınlara tanınan haklardan, tecavüze uğramamışsanız dahi yararlanabiliyorsunuz. Sizin bu devlet destekli 'ahlaksızlığınıza' ortak olmak istemeyen hekimlerinse vicdani ret hakkından yararlanabileceklerini belirtelim.
Serbest, ücretsiz gebelik sonlandırma hakkı kampanyaları
Brezilya'nın aksine, kıtanın en muhafazakar kilise örgütüne sahip olan Arjantin'deyse, devletin resmi dininin temsilcisi olan bu kurum, halkın dinsel itikadıyla oransız bir siyasal ağırlığa sahip.
Kendini devletin üzerine kurulduğu Romalı-Katolik-Avrupalı kimliğinin muhafızı olarak gören kiliseye karşı iş yapmak o kadar da kolay değil. Ancak şu da var ki, kilisenin toplumun geniş kesimlerinin ihtiyaç duyduğu bir sağlık hizmetinin yasal ve güvenilir kurumlar eliyle sunulmasının, ölümcül sonuçlara yol açmak pahasına kanun zoruyla engellenmesi konusundaki inadı, nüfusun önemli bir kesiminin sessiz kalamayacağı denli vahim bir tablo doğurmuş durumda.
Tüm yaşlardan ve cinsiyetlerden toplam nüfusu kırk milyonu dahi bulmayan Arjantin'de, Anne ve Çocuk Sağlığı Ulusal Yönetimi verilerine göre günümüzde her yıl, yarıya yakını yirmi yaşın altında olmak üzere, 450 bin ila 500 bin arasında kadın, gebeliğini yeraltı koşullarında gerçekleştirilen operasyonlarla sonlandırıyor. Yine her yıl farklı kesim ve kaynakların tahminlerine göre 100 ila 400 arasında kadın bu operasyonlara bağlı sebeplerden dolayı veda ediyor hayata.
Bu trajik durumun sonlandırılmasından yana olanların sayısı ve toplumsal etkisiyse, hiç de küçümsenebilecek düzeyde değil. Serbest ve ücretsiz gebelik sonlandırma hakkı, yalnızca kadın örgütlerinin değil, özellikle 2002'den bu yana, sol çevreler ve farklı toplumsal hareketlerin de üzerine pek çok kampanya düzenledikleri bir başlık.
Bu kampanyalardan en önemlisi ve en çok ses getireni ise, farklı yaşlardan ve sosyal konumlardan kadınların, tıpkı 1971 yılında dönemin en önde gelen kadın düşünürleri, yazarları ve sanatçılarının Fransa'da yaptığı gibi, kürtaj yaptırdıklarını ilan ederek hikayelerini kamuoyu ile paylaşmalarına dayanan, Yo Aborte
25 milyon ücretsiz prezervatif
Brezilya'da olduğu gibi Arjantin'de de, hükümetin ilk adımı kürtaj gerekliliğini azaltmaya dönük çalışmalar başlatmak oldu. Nitekim son bir yıl içinde ilk önce, kadınların ve gençlerin doğum kontrol yöntemleri konusunda bilgilendirilmesini ve bunlardan ücretsiz olarak yararlanabilmelerini sağlayacak servisler kuruldu , ardındansa, gebelikten ve cinsel ilişki yoluyla bulaşan hastalıklardan nasıl korunulacağına dair bilgilerin lise müfredatı kapsamına alınmasını kararlaştırdı.
Kent duvarlarını prezervatif kullanımını teşvik eden afişlerle donatan Sağlık Bakanlığı ise, kilisenin tepkisini üzerine çekmek pahasına, 25 milyon prezervatifi halka ücretsiz olarak dağıtma kararı aldı. Birisinde bir kadın ile erkeğin, diğerindeyse iki erkeğin gösterildiği iki ayrı afiş serisi ile tanıtılan bu ulusal kampanyanın konusu olan prezervatiflerin bir kısmı tıp merkezlerinde, diğer kısmı ise konser tarzı etkinliklerde dağıtılırken, bir bölümü de bar tuvaletlerindeki kutulara bırakılıyor.
Sağlık bakanlığının önlenememiş gebeliklerin isteğe bağlı sonlandırılması çalışmalarına dair bu hafta itibarıyla attığı yeni adım ise, hastanelere, kürtaja bağlı ölümlerin önlenmesi konusunda bir genelge göndermek oldu.
Evet, kürtaj yasallaştırılmış değil hâlâ: Ancak, yasadışına itilmiş operasyon sonrasında bir devlet hastanesine giderek muayene olmak ve gerekiyorsa tedavi görmek gibi bir hakkınız var artık. Kuşkusuz ki yetersiz ve hayli 'ilginç' bir adım. Ama, ne de olsa, bir adım en azından. (GÇ/TK)
Arjantin'de Kürtaj Hakkı Üzerindeki Yasağın Kaldırılmasına Dönük Kampanyalara Dair Kimi Haberler:
http://www.pagina12web.com.ar/diario/sociedad/3-49667-2005-04-13.html
http://www.pagina12web.com.ar/diario/sociedad/3-47532-2005-02-20.html
http://www.mujereshoy.com/secciones/2931.shtml
http://www.terrelibere.it/terrediconfine/index.php?x=completa&riga=0713
Arjantin'de Cinsel Sağlık ve Korunma ile İlgili Yasal Düzenlemeler