“Filistin İçin Teknoloji” serimizin bu bölümünde, The Intercept’ten Caroline Haskins’in Google’ın Tel Aviv’deki ofislerinden birinde Kasım ayında düzenlenecek askeri teknoloji konferansı ile ilgili detayları açığa çıkarmasını anlattığı yazısını Diyar Saraçoğlu bianet için Türkçeye çevirdi. Caroline Haskins’in anlattıkları ile serimizde daha önce yayımladıklarımız arasındaki paralellikler, İsrail’in sürdürdüğü tüm yıkımlara rağmen büyük teknoloji şirketlerinin İsrail’le güçlü ilişkileri sürdürdüğünü bir kez daha gözler önüne seriyor.
İsrail ordusuyla çalışan teknoloji şirketlerinin katılımını hedefleyen İsrail Savunma Teknolojileri Konferansı’nın Kasım ayında Tel Aviv’deki “Startup’lar için Google” kampüsünde yapılması planlanıyordu.
Etkinlik yönetimi uygulaması Luma’da yayınlanan bir listeye göre, etkinlik, ağ kurmak ve savunma teknolojisi alanı hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen “kurucular, yatırımcılar ve yenilikçilere” yönelikti. Konferans; Google, Fusion Venture Capital, bir girişim hızlandırıcısı olan Genesis ve Savunma Araştırma ve Geliştirme Müdürlüğü (DDR&D veya Ma’fat) olarak bilinen İsrail ordusunun araştırma ve geliştirme kolu tarafından destekleniyordu.
Google yalnızca etkinliğin fiziksel ev sahibi ve sponsorlarından biri olarak listelenmekle kalmıyordu, aynı zamanda etkinlik listesinde katılımcıların kaydolmanın bir parçası olarak “bilgilerini düzenleyicilerle (Fusion & Google) paylaşmayı onayladıkları” yönünde bir bildirim de yer alıyordu.
The Intercept, Google ve etkinlik sayfasında yer alan diğer şirketler ve risk sermayesi firmalarıyla temasa geçtiğinde etkinlik sayfası ortadan kayboldu. Google sözcüsü Andréa Willis The Intercept’e gönderdiği e-postada “Google bu etkinlikle ilişkili değildir” diyordu. Willis, Google etkinliğe ev sahipliği ve eş sponsorluk yapıyorsa bunun nasıl mümkün olabileceği ya da etkinlik sayfasının neden kapandığı sorusuna yanıt vermedi. Etkinlik sayfasında yer alan diğer şirketlerden ya da risk sermayesi firmalarından hiçbiri yorum taleplerine yanıt vermedi.
Google’ın İsrail ile olan ilişkisine karşı aylardır devam eden protestoların ardından şirket, İsrail ordusuyla işbirliğini sürdürürken, en azından kamuoyunun gözünde bu ilişkiyi bulandırmaya çalışıyor gibi görünüyor.
Temmuz ayında Google’ın adı, İsrail Savunma Kuvvetleri ile çalışan teknoloji şirketlerini öne çıkarmayı amaçlayan ve Google’ın eş sponsor olduğu İsrail Savunma Kuvvetleri İçin Bilişim Teknolojileri başlıklı ayrı bir konferansın web sitesinden gizemli bir şekilde kaldırılmıştı. Konferansı düzenleyenler Google’ın dahil edilmesinin bir hata olduğunu iddia etti, ancak Google’ın iç belgeleri şirketin etkinliğin eş sponsoru olduğunu gösteriyor.
Etkinlik listesine göre, Kasım ayındaki İsrail Savunma Teknolojisi Konferansı, Google ile çalışan veya ortaklık kuran şirketler için kaynaklar sunan “Startup’lar İçin Google”ın Tel Aviv kampüsünde gerçekleştirilecek. Konferansın baş konuşmacısı, “İsrail savunma teknolojisindeki eğilimler” hakkında konuşma yapması planlanan DDR&D planlama, ekonomi ve BT başkanı Nir Weingold olarak listelenmişti. Weingold’u, İsrail askeri girişimlerine yatırım yapmaktan bahseden risk sermayedarlarından oluşan bir panel takip ediyordu.
Etkinlik sayfasında ayrıca “İsrail savunma teknolojisine liderlik eden” şirketlerin yöneticilerinin katıldığı bir panel de vardı. Bu şirketlerden biri, İsrail ordusu tarafından gözetleme ve patlayıcı dronları kullanılan SpearUAV’ydi. Bir diğeri ise sensörler, dronlar ve diğer askeri sınıf teknolojiler üreten Spectralx (eski adıyla Polaris) şirketiydi. Spectralx’in web sitesine göre teknolojileri, DDR&D ve önde gelen İsrailli silah üreticisi Elbit Systems’in yanı sıra ABD Donanması ve ABD Özel Operasyonlar Komutanlığı tarafından da kullanılıyor. Üçüncü şirket AIR, tüketici sınıfı, tek yolcu kapasiteli elektrikli uçaklar üretiyor. Şirket bugüne kadar İsrail ordusuyla bir ilişkisi olduğunu kamuoyuna açıklamadı.
Konferansın gerçekleşmesi halinde, ABD ordusuyla alenen çalışan ancak İsrail kuvvetleriyle herhangi bir sözleşme yaptığını henüz açıklamayan şirketlere fon sağlayan birkaç risk sermayesi şirketi de yer alacak. Bu firmalardan biri, ABD Savunma Bakanlığı yarışmasını kazanan Magnus Metal’e fon sağlayan Tal Ventures. Tal Ventures ayrıca ABD İç Güvenlik Bakanlığı ile bir sözleşme imzalayan Scribe’ı da finanse ediyor.
Konferansa katılması planlanan bir diğer şirket de büyük çip üreticisi Intel’in yatırım kanadı olan Intel Capital. Firma, insansız araçlara yönelik hedefleme sistemleri için kısa süre önce ABD Savunma Yenilik Birimi ile bir sözleşme imzalayan Syntiant Corp’u finanse ediyor. Firma ayrıca kendi şirket blogunda, askeri kurumlar ve savunma kurumlarıyla çalışmanın önemi hakkında iki yazı yayımlamıştı.
Girişim sermayesi şirketi 10D’nin de konferansa katılması planlanıyordu. Bu şirket, herhangi bir askeri sözleşmeyi açıklamayan ancak İsrail ordusuyla çalışmanın önemi hakkında kamuoyu önünde konuşan bir yeraltı haritalama şirketi olan Exodigo’yu finanse ediyor. Benzer şekilde, girişim sermayesi şirketi TLV Partners’ın da konferansta olması planlanıyordu ve şirket blogunda İsrail ordusu ile özel sektör işbirliğinin önemi hakkında yazıyordu.
Geçtiğimiz yıl Google sponsorluğunda düzenlenen konferanslar, Google’ın Amazon ile paylaştığı ve İsrail hükümetine bulut hizmetleri ve diğer araçları sağlamayı içeren 1,2 milyar dolarlık sözleşme olan Nimbus Projesi’ni protesto eden insanların hedefi oldu.
Nimbus Projesi ile ilgili haberlerin 2021 yılında kamuoyuna yansımasından kısa bir süre sonra, yüzlerce Google ve Amazon çalışanı projeyi kınayan bir açık mektup imzalayarak yayımladı ve No Tech for Apartheid adlı aktivist grup kuruldu. Teknoloji çalışanları ile MPower Change ve Jewish Voice for Peace düzenleyicilerinden oluşan grup, 2022’den bu yana Nimbus Projesi’ni protesto ediyor.
Google yıllardır Nimbus Projesi’nin “silah veya istihbarat servisleriyle ilgili son derece hassas, gizli veya askeri iş yüklerine yönelik olmadığı” konusunda ısrar ediyordu. Ancak o zamandan bu yana yapılan haberlerde Nimbus Projesi ile İsrail Savunma Kuvvetleri arasında kapsamlı bir ilişki olduğu ve bu ilişkinin kamuya açık belgelerle desteklendiği ortaya çıktı.
Mart ayında Google Cloud’da çalışan mühendis Eddie Hatfield, New York’ta düzenlenen ve Google’ın da sponsor olduğu bir İsrail teknoloji endüstrisi konferansı olan Mind the Tech’te Google İsrail genel müdürünün sözünü keserek Nimbus Projesi’ni protesto etti. Hatfield günler sonra kovuldu.
Haftalar sonra Google çalışanları Sunnyvale, Kaliforniya ve New York’taki şirket ofislerinde Nimbus Projesi’ni protesto etmek için oturma eylemleri düzenlediler ve dışarıda da eş zamanlı protestolar yapıldı. Şirket ofislerini işgal eden dokuz kişi tutuklandı ve kısa bir süre sonra elli kişi işten çıkarıldı. İşten çıkarılanlar daha sonra olayla ilgili olarak Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu’na şikâyette bulundular.
(DS/AS)