Gizli Şerhi Bilgi Edinme Hakkına Aykırı

Eski İzmir Barosu Başkanı, avukat Noyan Özkan, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in onayından sonra bugün (Cuma) Resmi Gazete’de yayımlanan Bilgi Edinme Kanunu’nun bazı maddelerinin “bilgi edinme hakkının ihlaline” neden olabileceğini açıkladı.

Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun çıkarılmasını “bir demokratik hukuk devleti reformu” olarak nitelendiren Özkan, yasanın uygulanmasında “yurttaşı devlete tercih eden, hak ve hukukunu koruyan bir anlayışın hayata geçirilmesini” savundu.

Özkan, “Yasanın uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin, uygar bir hukuk devletine yakışan biçimde hazırlanmasını, öncelikle sivil toplum kurumlarından görüş alınmasını” istedi.

Başbakanlığa bir dilekçe ile başvuran Özkan, “kişilerin bilgi edinme haklarının kullanımlarına ilişkin esas ve usulleri düzenlemeyi” amaçlayan yasanın 16. maddesinde yer alan “gizlilik dereceli bilgiler” kavramının yasanın amacının sakatlanmasına neden olabileceğini vurguladı.

Bürokratların keyfi yorumlarla istedikleri bilgi ve belgelerin üzerine “gizli” damga ve kaşesini basabildiklerini belirten Özkan, devlet kurumlarından talep ettiği “gizli mutabakat belgeleri”, “gizli bakanlar kurulu kararnamesi” ve “ABD ile imzalanan 8.5 milyar dolarlık kredi sözleşmesi”nin anayasa ihlal edilerek açıklanmadığını söyledi.

Özkan’ın dilekçesinde şu ifadeler yer aldı:

24/10/03

Başbakanlık

Ankara

TBMM tarafından 9/10/2003 günü kabul edilen 4982 nolu BİLGİ EDİNME HAKKI KANUNU, 24/10/2003 gün ve 25269 no lu Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Yasa 6 ay sonra yürürlüğe girecektir.

Yasanın amacı, demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak kişilerin bilgi edinme haklarının kullanımlarına ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.

Yasanın 16. maddesinde, “devlet sırrına ilişkin bilgi ve belgeler” başlığı altında kamu yöneticilerinin yorumuna açık olan “gizlilik dereceli bilgiler” kavramı, uygulamada yasanın amacının sakatlanmasına zemin sağlayabilir. Aynı şekilde 17, 18, 19. maddelerle getirilen istisnalar, temel amaç maddesini zedelememelidir.

Bugün uygulamada, bürokratlar, “önce devlet, sonra yurttaş” temel politikası ile keyfi yorumlarla istedikleri bilgi ve belgelerin üzerine “GİZLİ” damga ve kaşesini basmaktadırlar. Örneğin, hukukçu bir yurttaş sıfatıyla, kamuoyunu ve yurttaşları yakından ilgilendiren “Irak'a asker gönderme ve işgalci ABD'ye destek” konusunda bugüne kadar başvurduğum devletin yetkili kurumlarından talep ettiğim;

1) ABD ile imzalanan 8/2/03 günlü GİZLİ MUTABAKAT BELGESİ,

2) 23/06/03 günlü GİZLİ BAKANLAR KURULU KARARNAMESİ

3) Son olarak Dubai'de ABD ile imzalanan 8.5 Milyar Dolarlık KREDİ SÖZLEŞMESİ,

Anayasanın 74.maddesindeki DİLEKÇE HAKKI çiğnenmek suretiyle yurttaşlara açıklanmamıştır. ABD'nin Irak'a saldırısı ve işgali sürecinde ABD'nin psikolojik propaganda mekanizmasına dönüşen ÇOK SATAN BÜYÜK BASIN ise bu belgeleri elde etmekte ve ABD'nin amaçları doğrultusunda kullanmaktadır.

6 ay sonra sayın makamınıza 4982 no lu yasa uyarınca başvurulduğu zaman, yine “GİZLİLİK” engeli karşımıza çıkarılacak mıdır?

Bu bakımdan, gerçekten önemli bir demokratik hukuk devleti reformu sayılabilecek Bilgi Edinme Hakkı Kanununun uygulanmasında yurttaşı devlete tercih eden ve hak ve hukukunu koruyan bir anlayışın hayata geçirilmesi gerekmektedir.

Yasanın uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin, uygar bir hukuk devletine yakışan biçimde hazırlanmasını ve öncelikle sivil toplum kurumlarından görüş alınmasını arz ve talep ederim. Saygılarımla.

Noyan Özkan

Hukukçu

1378 Sokak, 4/1,

No:107, Alsancak,

İzmir (BB)