Gemi Mühendisleri: Filika Testinin İnsansız Yapılması Yönetmeliğe Alınsın

Türk Mühendis ve Mimarlar Odası Birliği'ne (TMMOB) bağlı Gemi Mühendisleri Odası (GMO) dün düzenlediği basın toplantısında, Gisan Tersanesi'nde üç işçinin ölümüyle sonuçlanan filika kazasına (12 Ağustos) ilişkin olarak hazırladığı "Free-Fall Filika Serbest Düşme Testi Kaza İnceleme Raporu"nu sundu.

"Amaç, kazanın nedenlerini ve alınacak önlemleri belirlemek"

GMO İş Sağlığı ve Güvenliği Komisyonu tarafından hazırlanan raporda, amacın, kazanın sorumlularını tespit etmek değil, kazanın nedenlerini ve gelecekte alınacak önlemleri belirlemek olduğu söyleniyor.

Ağırlıklı olarak teknik bilgilerin yer aldığı 16 sayfalık raporda 'kazanın' gerçekleşmesi şöyle anlatılıyor:

"Hareketin başlamasından çok kısa bir süre sonra, filikanın kıç tarafındaki kord nozullu dümen topuğu bağlantısı, deniz bağı kelepçesine çarparak kelepçenin eğilmesine neden olmuş ve filikanın kıç tarafı, çarpmanın etkisiyle yükselerek kelepçenin üzerinden geçmiştir ve bu çarpma filikanın düşme açısını değiştirmiştir.

Normal koşullarda yatayla 35-40 derece arasında bir açıyla düşmesi ve karinasının baş tarafından suya girmesi beklenen filika, vurmanın etkisi ile su ile 120 derece açı yapacak şekilde suya çarpmıştır. Bu çarpmanın etkisi ile sert biçimde dönen filikanın kıç bölümünde kırık ve yırtıklar oluşmuş ve aynı zamanda filika ön ve iskele yan camı ile giriş kapısı camı dağılmıştır.

Oluşan kırık ve yırtıklar ile dağılan camlar nedeniyle açılan boşluklardan giren deniz suyu sonucunda filika yan yatmış ve her koşulda kendisini düzeltmesi gerektiği halde bu pozisyonda yüzer halde kalmıştır. Sonuç olarak, çarpmanın ve/veya deniz suyu dolmasının etkisi ile 3 kişi hayatını kaybetmiş, 12 kişi de yaralanmıştır."

Filika testi dört aşamalı yapılmalı

Raporda, test sırasında insan kullanılmasına ilişkin olarak yer alan Birleşmiş Milletler Uluslararası Denizcilik Örgütü Deniz Güvenliği Örgütü, testin, ilk aşamada, filikanın ortalama 75 kg ağırlıklarla tam yüklü olarak, sonrasında gerekli teçhizat ve iniş için gerekli en az sayıda mürettebat ile yüklü biçimde, üçüncü olarak gerekli teçhizat ile yüklü ve toplam personelin yarısı filika baş tarafına yerleştirilmiş olarak ve son olarak gerekli teçhizat ile yüklü ve toplam personelin yarısı filika kıç tarafına yerleştirilmiş şekilde olmak üzere dört aşamada uygulanmasını tavsiye ediyor.

"İnsansız test için düzenek imal edilmeli"

GMO, testin insansız yapılabilme imkanlarını değerlendirmesinin ardından son olarak, benzer kazaların yaşanmaması adına "Sadece testler sırasında kullanılmak üzere, botun insansız olarak suya atılabilmesine olanak sağlayan bir geçici düzeneğin de imal edilmesi; filika üreticilerinden talep edilebilir ve bu husus bilahare bir yönetmelik ile zorunlu hale getirilebilir" diyor.(CU/EZÖ)