Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV), hazırladığı bir raporla imam hatip liseleriyle ilgili tartışmalara toplumun tüm kesimlerinin mutabık kalacağı bir çözüm bulmak için zemin arıyor. "İmam Hatip Liseleri - Efsaneler ve Gerçekler" başlıklı rapor, tartışmaların ideolojik ve siyasi niteliği nedeniyle kamuoyunun bu okullarla ilgili yanlış ya da eksik bilgilendirildiği varsayımından yola çıkıyor ve kapsamlı bir saha araştırmasıyla gerçekleri gün yüzüne çıkarmayı amaçlıyor.
Gazeteci-yazar Ruşen Çakır, İrfan Bozan ve Balkan Talu tarafından TESEV için hazırlanan raporda, din, türban, YÖK Yasası, meslek liseleri katsayısı gibi tartışma konularına yanıt aranıyor.
İmam hatip liselerinin genel bir fotoğrafının yer aldığı raporda, bu okullarda okuyanların devlete, dine, topluma bakışıyla, devletin ve toplumun bu öğrencilere bakışı ele alınıyor.
Katsayı
Araştırmada, imam hatiplerdeki öğretmen, öğrenci, idareci ve velilerin üniversite sınavında uygulanan katsayı ayırımcılığını adaletsizlik olarak gördükleri ortaya konuyor ve bunun bir an önce giderilmesi gerektiğine dikkat çekiliyor.
Başvurularda düşüş
Rapora göre, üniversite şansı düşük olduğu için imam hatip liselerine çok az başvuru oluyor. Bir çok imam hatip lisesi, kapasitesinin altında öğrenciye sahip.
Başarısızların tercihi
Araştırma sonucuna göre, aileler başarılı çocuklarını düz liseye, başarısız çocuklarını da imam hatip liselerine gönderiyor. Bu durum okulların kalitesini olumsuz etkiliyor.
Kız öğrenciler ve başörtüsü
Özellikle Anadolu'da bir çok yerde başörtüsü yasağına göz yumulması, kız öğrencilerin bu okulları tercih etmesinde önemli rol oynuyor. Öğretmen ve idarecilere göre, kızlar daha başarılı ve bu durum kızların kent kökenli olmalarından kaynaklanıyor.
Statü karmaşası
İdarecilere göre, imam hatip liseleri meslek liseleri statüsünde ancak, bu okullara imam ya da hatip olmak için gelen öğrenci neredeyse yok.
İHL'ye gitme gerekçesi
Dini bilgileri almanın yanı sıra, velilerin çocuklarının daha ahlaklı olacağı düşüncesi de imam hatip liselerinin tercih edilmesinde en büyük etkenlerden biri.
İHL'lerin toplum algısı
Normal liselerde fuhuş, içki, sigara ve uyuşturucunun alıp başını gittiği, ancak buna karşın imam hatip liseleri bir nevi "kurtarılmış bölge" olarak tanımlanıyor.
Toplum ve devletin İHL'ye ilgisi
Araştırmaya göre, genel kanı, toplum ve devletin eskisi kadar imam hatip liselerine sahip çıkmadığı yönünde. Öğrenciler büyük ölçüde yalnız bırakıldıklarını düşünüyorlar.
Öneriler
TESEV, raporun sonunda 20 maddelik bir öneriler bölümüyle imam hatip liseleriyle ilgili tartışmalara toplumun tüm kesimlerinin mutabık kalacağı bir çözüm bulmak için zemin de arıyor. Buna göre, söz konusu zemin için gözönünde tutulması önerilen olguların belli başlıları şunlar:
* İmam hatip liseleri mümkün olduğu kadar politik tartışma ve çekişme malzemesi yapılmamalı.
* "28 Şubat sürecinin rövanşını alma" veya "AKP hükümetini köşeye sıkıştırma" gibi yaklaşımlardan uzak durulmalı.
* Toplumun din öğretimi talebine de, laiklikle ilgili kaygılarına da duyarsız kalınmamalı. (YS/)