Fransaya Yayın, Türkiyeye Yargı Eleştirisi
Komisyonun "Azınlıklara karşı yayınlar cezasız kalırken bölücülük söylemlerini yasaklayan yasa, kötüye kullanılıyor" eleştirisine karşılık Türkiye hükümeti, "Basında gözlenen bazı özel örnekler dışında, konunun çok genel bir değerlendirme ile rapora dahil edilmesi yanlış kanaatlere yol açar" yanıtı verdi.
ECRI, Fransa'ya ilişkin raporunda ise, Fransa Görsel İşitsel Üst Kurulu'nun (SCA) "kültürel çeşitlilik ve göçmenlerin durumunun medyada daha iyi yansıtılması için kısa ve orta vadeli hedefler koymasını" olumlu bulmakla birlikte, hükümetten bu adımları somutlaştırmasını istedi.
Avusturya, Makedonya ve Bosna-Hersek'te din özgürlüğünün durumunu da ele alan raporda, Türkiye'de kin ve düşmanlığa dair yayınların susturulmasına, yazıların da yasaklanmasına daha ziyade "bölücülük" ve aşırı fikirler" söz konusu olduğunda başvurulduğunu, yasaların azınlık gruplarına yönelik kindar söylemlere karşı yeterince kullanılmadığına dikkat çekti.
Fransa'ya "Yahudi düşmanlığı mücadelesi eksik"
Rapora göre, Fransa'da daha çok İnternet ve uydu aracılığıyla yayın yapan televizyonlarda ırkçı ve Yahudi düşmanlığın yayımı, endişe verici bir sorun olmayı sürdürüyor.
ECRI, Fransa'da 21 Haziran 2004'te yürürlüğe giren ve Internet servis sağlayıcıları ile alan sağlayıcılarını yabancı, Yahudi ve İslam düşmanı yayınlarla mücadeleye ortak eden yasanın bir ölçüde başarıya ulaştığını belirtti. Ancak rapora göre, Yahudi düşmanı yayın yapan Arap uydu televizyonlarıyla, yayınların ülkeyi aşan boyutları nedeniyle yeterince müdahale edilemedi.
ECRI, 9 Temmuz 2004'te yürürlüğe giren ve televizyon yayınlarının "ırkçı nefrete dayalı yayın" nedeniyle yasaklanmasına imkan veren yasayı memnuniyetle karşıladı ve Fransa yetkililerini bu suçlarla mücadelede diğer ülkelerle işbirliğini artırmaya çağırdı.
"Hoşgörüsüz yayınları cezalandırın"
Komisyonun Türkiye ile ilgili üçüncü izleme raporunda ise, Türkiye'deki yasal reformların Türkçe dışındaki dillerde yazılı yayınlarla İnternet yayıncılığını geliştirdiğine işaret edildi.
Türkçe dışı dillerde yayına ilk etapta kamu yayınları sonraki etapta ise özel yayın kuruluşları için izin çıktığını kaydeden Komisyon raporunda, "Birçok kaynağın da belirttiği gibi, azınlık gruplarına yönelik kimi hoşgörüsüz yayınların cezasız kalması üzüntü ile karşılanmıştır" denildi.
Komisyon, diğer yandan "Devletin bölünmezliğini hedef alan söylemleri yasaklayan yasa, kötüye kullanılıyor" eleştirisi de yaptı.
ECRI, Türkiye hükümetine de, medya profesyonelleri ve onların örgütlerini ırkçılığın ve hoşgörüsüzlüğün tehlikeleri konusunda duyarlılaştırması konusunda tavsiyede bulundu.
Komisyon, yetkililere ırkçı yazıların sorumlularını cezalandırmaları çağrısı yaptı. (EÖ/BB)