"Enerji ve maden torba yasa teklifi geri çekilsin"

Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Süheyla Doğan, İstihdam Paketi görüşmelerinden sonra TBMM Genel Kurulu’na getirilmesi beklenen Elektrik Enerjisi Kanunu ve Bazı Diğer Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne ilişkin açıklama yaptı.

Söz konusu teklifin maden şirketlerine, 21 dağıtım şirketine, YEKDEM’den faydalanan 881 enerji üretim tesisi sahibine, 1722 enerji üretim tesisine ve çok sayıda maden şirketine çeşitli imtiyaz ve avantajlar sağladığına değinen Doğan, teklifin hazırlık aşamasında meslek odalarının ve ekoloji örgütlerinin görüşünün alınmadığına dikkat çekti.

TIKLAYIN - "Halkı değil maden şirketlerini düşünen teklifi geri çekin"

Teklifte hangi düzenlemeler var?

Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Doğan, teklifle beraber getirilmek istenen düzenlemeleri şöyle aktardı:

• Maden şirketlerinin ruhsat alanı dışında da tesis kurmaları sağlanıyor.
• Maden şirketlerinden çeşitli işlemlerinde istenen “borcu yoktur” yazısı istenmeyerek, kamu alacaklarının takibinden vazgeçiliyor.
• Havaya bir sürü kimyasal ve zehirli gaz salan, atık lastiklerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan ürünleri, orman ürünlerini ve çöpü yakarak elde edilen enerji “yenilenebilir” sayılıyor ve teşvik ediliyor. Biyokütle santrallarının önü daha da açılıyor. 
• Bugüne kadar güç sınırı olmaması nedeniyle sayısı oldukça fazla şirkete destek sağladığı bilinen ve şirketlere sermaye aktaran “Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destek Mekanizması (YEKDEM)” kapsamı daha da fazla genişletiliyor.  YEKDEM ile Karadeniz derelerinde ekolojik yıkımlara ve sel felaketlerine neden olan HES’lerin sayısının artışına neden olunuyor.
• Cumhurbaşkanı izni ile, BOTAŞ, TPAO gibi kurumlar tarafından daha önce yurtdışında kurulmuş olan şirketlere, T.C. Kanunlarından muaf olmak üzere, yurtdışına yönelik çalışmak amacıyla, her türlü denetimden uzak, yurt içinde de enerji şirketleri kurmaları sağlanıyor. 
• Enerji üretim tesisleri için gereken taşınmazlar daha önce Maliye Bakanlığı tarafından kamulaştırılırken ve kamu yararı kararı alınması gerekirken yetki EPDK’ya veriliyor, kamu yararı kararı olmaksızın istimlak olanağı sağlanıyor ve halkın, köylünün topraklarının sermayeye peşkeş çekilmesi süreci daha da hızlandırılıyor. 
• Dağıtım şirketlerine çeşitli kolaylıklar sağlanarak daha fazla kar elde etmeleri sağlanıyor.
• Ülkenin her yerinde köylüleri ve halkı canından bezdiren, ekolojik yıkımlara yol açan, havayı, su kaynaklarını ve tarım alanlarını kirleten ve HES’ler, JES’ler ve RES’lere YEKDEM destekleri devam ettiriliyor. 
• Jeotermal alanların ihale bedellerinin taksitlendirilmesi sağlanarak JES’lerin sayıca daha fazla artmasının önü açılıyor.

“Teklifte ekolojik yıkım var”

“Doğa ve yaşamı savunmaktan yana olan tüm siyasi partileri, demokratik kitle örgütlerini, ekoloji örgütlerini ve halkımızı bu yasa teklifine tümden karşı çıkmaya çağırıyoruz” diyen Doğan, sözlerini şöyle noktaladı:

“Bir kez daha yineliyoruz, kanun teklifinde halk yok, enerji demokrasisi yok, enerji tasarrufu yok, enerji verimliliği yok, enerji kooperatiflerine teşvik yok, ekolojik duyarlılık yok. Teklifte, enerji ve maden şirketlerine daha fazla destek, daha fazla kıyak, kamu denetiminin ortadan kaldırılması, tüm yetkilerin Cumhurbaşkanı’nda toplanması, karın şirketlere, zararın halka yıkılması ve ekolojik yıkım var. 

“Sermayeden değil, halktan yana, ekolojik dengeyi gözeten enerji ve maden politikası! Torba yasa teklifini geri çekin!”

Teklife yeni madde eklendi

5 Ekim’de Meclis’e götürülen torba yasa teklifindeki Madencilik Kanunu’nda değişiklik öngören Madde-3 ve Madde-5’e gelen eleştiriler üzerine komisyon bu eleştirileri dikkate almak zorunda kaldı ve söz konusu maddeleri revize etti. 46 maddelik teklif 4 Kasım'da TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda kabul edildi.

TIKLAYIN - Maden şirketlerinin önündeki yasal engeller kalkıyor

Ancak, “Ruhsat Sahası Dışında Geçici Tesis Kurulması” başlığı altında teklife yeni bir madde eklendi (madde 6). Buna göre, maden şirketlerine ruhsat alanının çeşitli nedenlerle uygun olmaması, özel mülkiyet izinlerinin alınamaması durumlarında ruhsat sahası dışında geçici tesis kurmalarına izin verilebilecek. Yani ruhsatsız alanlar madenciliğe açık hale getirilecek. (TP)