Eğitim, Araştırma ve Savunuculuk Bir Arada
2005 yılı sonu itibariyle, 59 öğrenciye Kadın Çalışmaları Yüksek Lisans derecesi verilmiştir. Kurulusundan bu yana sırasıyla Prof. Dr. Ayşe Feride Acar, Prof. Dr. Yakın Ertürk anabilim dalı başkanlığı yaptılar.
Şu anda anabilim dalının başında Doç. Dr. Demet Varoğlu bulunuyor. Anabilim dalı kadrosu öğretim üyeleri Prof. Dr. Ayşe Ayata, Prof. Dr. Ayşe Feride Acar, Prof. Dr. Mehmet Ecevit, Prof. Dr. İsenbike Togan, Prof. Dr. Olcay İmamoğlu, Prof. Dr. Yakın Ertürk, Prof. Dr. Yıldız Ecevit, Doç. Dr. Ayşe Saktanber, Doç. Dr. Ayşe Gündüz Hoşgör, Doç Dr. Demet Varoğlu, Yrd. Doç Dr. Canan Aslan'dan ve araştırma görevlileri Aslı Çoban, Ayşe Gönüllü ve Şenay Eray'dan oluşuyor.
İki yıllık disiplinlerarası Yüksek Lisans programı olan ODTÜ Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı, feminist bir yaklaşımla bilgi, toplum ve cinsiyet konularını irdeleyerek, özellikle Türkiye'de kadınların toplumsal konumuna ve kadın-erkek eşitsizliği konusuna bir çözümleme getirmeyi hedefler.
Bu bağlamda, program eğitim, araştırma ve savunuculuk misyonlarına sahip olup belli başlı beş amacı bulunuyor. Bunlar:
* Toplumsal cinsiyet rolleri ve kadın çalışmaları alanında yapılan eğitim ve araştırmaların gelişmesine kuramsal ve ampirik düzlemlerde katkıda bulunmak;
Bu amaç doğrultusunda Bölümümüz lisansüstü programının gelişerek devamı kadar çeşitli araştırma süreçleri içerisinde bulunmaya da özen gösteriyor..
Araştırma faaliyeti yürütmekte olan kişi ve kurumlar ulusal ve uluslararası düzeyde ile işbirliği yapıyor. Konferans düzenlenmesi, araştırma ve uygulama projesi oluşturma ve yürütme konularında yardımcı olmak üzere bir başvuru adresi olarak çalışıyor.
Bunun dışında öğretim üyeleri, asistan ve öğrencileri diğer kurum ve kuruluşların (sivil toplum örgütleri, uluslararası örgütler) ile birlikte çeşitli araştırma projelerinde yer alıyor.
* Toplumsal cinsiyet kavramına ve özellikle de kadınların toplumsal konumu ve sorunlarına ve kadın çalışmaları alanına duyarlı ve bilgili toplumsal kesimler oluşturmak;
Bölümümüz, gençlik, sivil toplum çeşitli kadın kesimleri, kamu örgütlerinde ve sosyal sorumluluk çerçevesi içerisinde özel girişimlerde toplumsal cinsiyet bilinci ve bu alanda bilgi birikimi yaratılmasına yönelik kampanyalara destek verilmesi, kamuya yönelik eğitimlerin örgütlenmesi ve bu konularda çalışan sivil toplum örgütleri ile işbirliği içerisinde olunmasına çalışıyor.
* Kadınların güçlenmesine ve kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasına yönelik genel bilinç ve zihniyet dönüşümü sürecine katkı sağlamak;
Mezuniyet sonrası bürokrasi, iş yaşamı ve toplumsal yaşantının diğer alanlarında yer alacak olan öğrencilerinin donanımının geliştirilmesi Bölümümüzün temel hedefleri arasındadır. Toplumsal cinsiyet ilişkilerinin eşitlik esasında dönüştürülmesine yönelik çalışan sivil toplum örgütlerine de çeşitli destekler veriyor.
* Toplumsal ve akademik çevrelerde, özellikle Üniversitemizde, toplumsal cinsiyet rolleri ve kadın-erkek eşitliği alanında eleştirel bir bakış açısının yaratılması yönünde kurumsal politika yönelimli çalışmalar yürütmek;
Bu noktada seminer, konferans, forum ve atölyelerin organize edilmesi çalışmalarını yürütüyor. Üniversitede eşitlik yönelimli kurumsal politikaların oluşturulması yönünde aktif çaba içerisindedir.
* Toplumsal cinsiyet konularında uluslararası gelişmeleri izlemek, bu alandaki birikimleri kullanmak ve onlara katkıda bulunmak.
Üniversitemiz uluslararası akademik birikimin programlarında yer almasına dönük bir hassasiyet içerisindedir. Uluslararası akademik üretimi takip etmek ve bu düzeyde üretimde bulunmak becerisini toplumsal cinsiyet ile ilgili konularda sivil toplum alanında da pratik sonuçlara aktarmaya çalışıyor.
Toplumsal değişim sürecine katkıda bulunmak
Özünde toplumsal değişim sürecine katkıda bulunmak gibi bir misyonu olan kadın çalışmaları programının bu amaca ulaşması üç boyutlu bir hedefe doğru yönelmesini gerekli kılıyor.
Bu hedef bilgi / teori (akademik kurumlar), uygulama eylem (kadın hareketleri ve sivil toplum kuruluşları) ve siyasa oluşumu (yerel, ulusal ve uluslararası karar verme odakları) alanlarını kapsıyor.
Buna göre, ODTÜ Kadın Çalışmaları Programı kapsamında yürütülecek olan eğitim ve araştırma faaliyetleri bir yandan bu alandaki birikimi uygulama ve siyasa oluşumundaki doğurguları (implications) itibariyle sorgulayacak, diğer yandan da geniş kapsamlı üretim faaliyet alanları arasında bir dönüt (feedback) sistemi oluşturarak değişim sürecinin edilgen bir parçası olacaktır.
Böyle bir vizyon içinde düşünüldüğünde ODTÜ Kadın Çalışmaları Programı ileride de yüksek bilimsel düzeyi hedefleyen bir uzmanlık alanı olmayı sürdüreceği gibi aynı zamanda toplumsal cinsiyet ve kadın-erkek eşitliği konularındaki vazgeçilmez duyarlılığı gerek üniversite içi gerekse üniversite dışı kurumlara yaymak yönünde kendini bir referans noktası haline getirecektir. (DV/FK)