DTP, demokratikleşmenin önündeki en büyük engel olan mevcut anayasanın, seçimlere giderken, hiç değilse, seçimlere ve siyasi partilere ilişkin hükümlerinin değiştirilmesi gerektiğini belirtti; buna bağlı olarak "2820 Sayılı Siyasi Partiler Kanunu", "298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmek Kütükleri Hakkındaki Kanun" ve "2839 Sayılı Milletvekili Seçimleri Kanunu"nda yer alan antidemokratik hükümler ayıklanmasını istedi.
DTP talepleri arasında düşünce suçu kapsamında ceza alanların siyasi partilere üyeliklerini engelleyen düzenlemelerin kaldırılması, eşbaşkanlık sistemine olanak tanınması, siyasi partilerin tüm organlarına yüzde 30 cinsiyet kotası getirilmesi, siyasi partilerin tüzük program gibi metinlerinde ve propaganda yaparken Türkçe'nin yanında Kürtçe ve başka dillerin kullanılmasına olanak sağlanması, seçimlerde uygulanan genel baraj sisteminin kaldırılması yer alıyor.
Antidemokratik yasaların yürürlükte kalması için iktidar ve muhalefet uyum içinde
DTP, "12 Eylül Anayasası ve Anayasa mantığı ile düzenlenmiş antidemokratik kimi yasaların yürürlülükte kalması için iktidar ve muhalefetin tam bir uyum içinde olduklarını ibretle izlemekteyiz" dedi.
Avrupa Birliği Kopenhag Siyasi Kriterlerine uygun yasal düzenlemeler yapma konusunda iktidarın çabalarını yetersiz bulduğunu dile getiren DTP, Türkiye'nin imzacısı bulunduğu evrensel hukuk ve insan hakları sözleşmelerinin iç hukuka yansıtılması zorunluluğunun göz ardı edildiğine dikkat çekti.
DTP, ardılı olduğunu ifade ettiği Halkın Emek Partisi (HEP, Demokrasi Partisi (DEP), Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) ve Demokratik Halk Partisi (DEHAP) gibi "resmi söylemi ve ezberi bozan ve Kürt halkının sözcülüğünü yapan bir parti" olduğunu söyledi; antidemokratik yasalar nedeniyle partilerinin kapatıldığını ve parlamentoda temsillerinin engellendiğini savundu.
DTP, 2007'de yapılacak genel seçim öncesi demokrasi güçlerinin; eşit, özgür, katılımcı, demokratik bir seçimin hukuksal altyapısının düzenlenmesi beklentisi içinde olduğunu belirtti ve üç kanunda değiştirilmesinde zorunluluk ve aciliyet gördüğü noktalara dair önerilerini şöyle sıralıyor:
Siyasi Partiler Kanunu;
* Düşünce suçu kapsamında ceza alanların siyasi partilere üyelikleri engellenmektedir. Düşünce suçu kavramı tüm hukuk sisteminden çıkarılmalı.
* Siyasi partilerin kuruluş sürecinde; il, ilçe ve belde teşkilatlarının oluşturulmasında kolaylaştırıcı hükümler getirilmeli.
* Siyasi parti genel başkanlarının sulta kurmalarını engelleyen hükümler getirilmeli. Genel Başkanlık seçimlerinde tek dereceli seçim zorunluluğu kaldırılmalı, eşbaşkanlık sistemine olanak tanınmalı.
* Siyasi partilerin genel merkez, il ve ilçe teşkilatları arasındaki katı hiyerarşik yapı, demokratik merkeziyetçilik esasına göre yeniden düzenlenmeli.
* TBMM'deki siyasi parti grupları en az 10 milletvekilinden oluşabilmeli.
* Parti içi seçme ve seçilme hakkı; düzenli aidat ödeme, parti içi eğitim süreçlerine katılma ve üyelikte belli bir sürenin geçmesi koşuluna bağlanmalı.
* Siyasi partilerin seçimlere katılma koşulları kolaylaştırılmalı.
* Tek tip parti tüzüğü öngören sınırlayıcı, kısıtlayıcı anlayıştan vazgeçilerek, parti kurucularının ve organların inisiyatiflerinin genişletilmesi sağlanmalı.
* Seçime katılmaya hak kazanan her siyasi partiye eşit miktarda hazine yardımı yapılmalı, ayrıca her partiye aldığı oy oranında ek bir hazine yardımı yapılmalı.
* Siyasi partilerle ilgili yasaklar bölümü tek tip parti anlayışıyla düzenlenmiştir. Resmi görüşü savunma zorunluluğu getiren maddelerin yasadan çıkarılması gerekiyor.
* Şiddete başvurmadığı veya şiddeti teşvik etmediği sürece siyasi partilerin; program, tüzük ve ileri sürdüğü düşünceler nedeniyle kapatılmasının engellenmesi gerekiyor.
* Siyasi partilerin her aşamadaki yönetim kademesinde cins kotası uygulaması zorunlu kılınmalıdır. Bu kota en az yüzde 30 olarak belirlenmeli.
* Siyasi partilerin; program, tüzük ve diğer dokümanlarının Türkçe hazırlanması yanında, Kürtçe ve başka dillerle de hazırlanmasına olanak tanınmalı.
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun
* Seçimlere katılmaya hak kazanmış her siyasi partinin; sandık kurulları, ilçe ve il seçim kurullarında temsilci bulundurma hakkı sağlanmalı.
* Seçmen kütüklerinin bilgisayar ortamında hazırlanarak internet üzerinden siyasi parti ve kamuoyu denetimine açık hale getirilmesi gerekli.
* Mükerrer seçmen kayıtlarının önü alınmalı.
* Mektupla veya kapalı zarf usulüyle vekalet yoluyla oy kullanımına olanak sağlanmalı.
* Seçimlere katılan siyasi partilerin radyo ve TV ile propaganda süreleri arasındaki eşitsizlik giderilmeli, eşit süre kullanmaları sağlanmalı.
* Birleşik oy pusulasında bağımsız adayların siyasi parti amblemi boyutunda fotoğraflarının yer alması sağlanmalı.
* Yüksek Seçim Kurulu kararlarına itiraz edilebilecek bir merci belirlenmeli.
* Seçim propagandasında her türlü düşüncenin açıkça ifade edilmesine olanak sağlayan düzenleme yapılmalı.
* Seçim propagandasında Türkçe'nin yanında Kürtçe'nin kullanılması yasak kapsamından çıkarılmalı.
Milletvekili Seçimi Kanunu
* Milletvekili seçilebilme yaşı seçmen olabilme yaşı ile eşitlenmeli.
* Hangi suçtan ceza almış olurlarsa olsun, ceza süresini bihakkın tamamlanmış bulunan her vatandaş seçme ve seçilme hakkıyla siyasi partilere kurucu ve üye olabilme hakkını kullanabilmeli, kamu hizmetinden men edilmemeli.
* Siyasi parti aday listelerinde cins kotası uygulaması en az yüzde 30 olarak zorunlu kılınmalı.
* Siyasi partilerin ittifak kurarak seçimlere katılmasına olanak sağlanmalı.
* Seçimlere katılamayan veya seçimlerden çekilen siyasi partilerin bir başka siyasi partiyi destekleme önündeki yasal engel kaldırılmalı.
* Bölünmüş seçim çevreleri uygulaması kapsamına giren il sayısı arttırılmalı.
* Seçimlerde uygulanan genel baraj kaldırılarak nispi temsile dayalı d'hont sistemi uygulanmalı. (KÖ)