Demokratik Toplum Partisi (DTP) Van Milletvekili Fatma Kurtulan 19 Aralık 2000'de cezaevlerinde yürütülen ve onlarca kişinin ölümüyle sonuçlanan "Hayata Dönüş" operasyonlarını planlayanlar, yönetenler ve katılanlar hakkında Meclis araştırılması başlatılmasını istedi.
Anayasa’nın 98, Meclis İç Tüzüğü’nün 104 ve 105. maddelerine dayanarak bir komisyon kurulmasını isteyen Kurtulan, araştırma sonucunda sorumlular hakkında yargılama başlatılmasını talep etti.
Kurtulan araştırmanın yapılması için verdiği gerekçe metninde "F tipi cezaevlerini hayata geçirmek için yapılan operasyonlar katliam derecesine varmıştı" diyor ve operasyonun boyutlarına ait verileri şöyle sıralıyor:
Kurtulan gerekçesinde bu operasyon kapsamında, Bayrampaşa Cezaevinde "tutuklulara kötü muamele yaptıkları ve görevlerini kötüye kullandıkları" iddiasıyla 1460 kamu görevlisinin yargılandığı davayla ilgili, mahkeme 19 haziran 2008’de zamanaşımı tarihinin dolduğunu belirtmesi ve kamu davasının tüm sanıklarca ayrı ayrı düşürülmesi kararına da değiniyor.
"Geçmişimizle yüzleşmeden, toplumda büyük tahribatlar yaratan antidemokratik uygulamaların gerçek sorumlularını yargı önüne çıkarmadan, demokrasiyi geliştirme vaadiyle iktidar olan hükümetler, bunu bir iddia olmaktan öteye götürmeyecek. Gerçek faillerin yargılanmadığı, açılan davaların ise birer birer düşürülerek unutturulmaya çalışılan 'Hayata Dönüş Operasyonu' nun üzerine cesaretle ve kararlılıkla gidilmesi için bir araştırma komisyonu kurulması gereklidir."(EZÖ/EÜ)