"Dizi, film çevirilerinin kalitesizliği sadece çevirmene ait değildir"

Fotoğraf: pixabay

Çevirmenler Meslek Birliği (ÇEVBİR), sosyal medyada, çeşitli TV kanalları ve dijital platformlarda yayınlanan dizi ve filmlerin altyazı ve seslendirme çevirileri hakkında şikâyetler, hatta ithamlarla karşılaştıklarını belirterek br açıklama yayınladı.

Söz konusu şikâyet ve ithamların doğrudan çevirmenlere yöneltildiğini, bunun ardında ise alana ve özellikle alandaki büyük emek sömürüsüne dair bilgi eksikliği olduğunu vurgulayan ÇEVBİR'in açıklaması şöyle:

"Kötü iş, iyi işten daha çok konuşuluyor"

"Her alanda olduğu gibi çeviri alanında da 'kötü' olarak değerlendirilen işler, 'iyi' olarak değerlendirilenlerden daha fazla konuşuluyor, eleştiriliyor. Bunun farkındayız. Eleştirinin, gelişimi ve değişimi beraberinde getirdiğine inanıyoruz ancak eleştirinin bitip şikâyet ve ithamların başladığı noktada, kimi zaman ekranlarınızda izlediğiniz dizi ya da filmlerin çevirisinden yakındığınızda, bu çevirileri kalitesiz bulduğunuzda, sorumluluğun sadece çevirmene ait olmadığını hatırlayın istiyoruz.

"Altyazı ve seslendirme çevirmenlerinin icra ettiği meslek, dünyanın birçok ülkesinde el üstünde tutulan bir alanken Türkiye'de işverenler, yerli platformlar, yerli kanallar ve yabancı platformlar için çeviri hizmetini üstlenen aracı kurumlar tarafından meslektaşlarımıza 'ucuz işgücü' gözüyle bakılarak çok düşük ücretler ve kabul edilemeyecek sözleşme koşulları dayatılıyor.

"Çevirmenlerin hakları gasp ediliyor"

"Çevirmenlerin 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında işlenme eser sahipliğinden doğan mali ve manevi hakları gasp ediliyor. Bunun yanı sıra bilgi birikimi, araştırma ve yaratıcı emek gerektiren çeviri süreci, akıl almaz teslim tarihleriyle sıkıştırılıyor. Mesleğimizin bu şekilde değersizleştirilmesi, yetkin çevirmenlerin meslekten uzaklaşması ve gerek dijital platformlarda gerek TV kanallarında karşılaştığınız çevirilerin, ne yazık ki, yer yer "kötü" olması sonucunu doğurabiliyor.

"Biz ÇEVBİR olarak, ÇEVBİR çatısı altındaki altyazı-seslendirme çevirmenleri olarak, bu durumla mücadele ediyoruz ve etmeye devam edeceğiz. Yukarıda anılan tüm kurumların çevirmen ücretlerinde ulaşması gereken asgari seviyeyi, ÇEVBİR olarak kamuoyuna duyurduğumuz ve ilgili kurumlarla paylaştığımız tarifelerde detayıyla belirttik. Ayrıca etik ilkeler ışığında hem işverenlerin hem çevirmenlerin haklarını koruyan tip sözleşmeler ÇEVBİR tarafından hazırlanarak ilgili kurumlar ve kamuoyuyla paylaşıldı.

"İzleyicilerden destek bekliyoruz"

"Başka birçok alan gibi bu alanda da olumlu yönde adımların atılabilmesi için ilgili tarafların işbirliği içinde hareket etmesi gerekiyor. Bunun için örgütsüz meslektaşlarımız ve izleyicilerden destek bekliyoruz. Özellikle izleyicilerden dileğimiz, tepkilerini hangi koşullarda çalıştığı bilinmeyen bir meslektaşımıza yöneltmek yerine asıl sorumlu olan ve sahip oldukları ekonomik olanakları iyi çeviri dışında her şey için kullanabilen kanallara, platformlara ve aracı kuruluşlara yöneltmeleri."

(AÖ)