DİSK: İşsizlik salgının ilk aylarından daha kötü durumda
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), "İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Nisan 2021 Raporu"nu yayımlandı.
İşsizliğin salgının ilk aylarından daha kötü durumda olduğuna dikkat çeken DİSK'in raporuna göre, Çalışma çağındaki 63,5 milyon kişinin sadece 18,8 milyonu kayıtlı tam zamanlı çalışıyor ve her 100 kadının sadece 16'sı kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda.
DİSK, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) yeni kullanmaya başladığı metodolojiye göre hazırladığı ve bugün açıkladığı Nisan 2021 dönemine ait Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçlarının sınırlı bir kapsama sahip olduğuna dikkat çekti.
TIKLAYIN - TÜİK'e göre resmi işsiz sayısı 4 milyon 511 bin
"Geniş tanımlı işsizlik yüzde 27,4"
TÜİK'in yüzde 13,9 olarak açıkladığı mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranının dar tanımlı olduğunu ifade eden DİSK, geniş tanımlı işsizlik oranının yüzde 27,4 olduğunu açıkladı.
Dar ve geniş işsizlik arasındaki farkın 13,5 puana yükseldiğine dikkat çekilen raporda, "Dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedeni salgın dönemindeki işten çıkarma yasağının dar tanımlı işsizliği sınırlı düzeyde tutmuş olması ve işbaşında olunan sürenin azalmasıdır. Böylece dar tanımlı işsizlik sınırlı kalırken geniş tanımlı işsizlik fırlamıştır" denildi.
"Geniş tanımlı işsiz sayısı 9 milyon 837 bin"
Raporu hazırlarken "Kayıtlı ve Tam Zamanlı İstihdam (KATİ)" başlıklı yeni alternatif bir istihdam hesaplaması kullandıklarını belirten DİSK, "TÜİK verilerinden hareketle yaptığımız hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Nisan 2021'de 9 milyon 837 bin olarak gerçekleşti. Nisan 2020'de 9 milyon 187 bin mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı son bir yılda 650 bin kişi arttı" dedi. TÜİK ise resmi işsiz sayısını 4 milyon 511 bin olarak açıklamıştı.
"Tüm işsizlik türlerinde kadın işsizliği zirvede"
Geniş tanımlı işsizliğin kadınlarda yüzde 33,4 olduğuna yer verilen raporda, tüm işsizlik türlerinde kadın işsizliğinin çok daha yüksek olduğuna dikkat çekiliyor.
*Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır" diyen DİSK raporda işsizlikle mücadele için önerilerini ise şöyle sıralıyor:
*İşten çıkarmalar COVID-19 süresince kesin olarak yasaklanmalı.
*İş Yasası'nın 25/2 Maddesi yeniden düzenlenmeli ve keyfi işten çıkarmalar sona ermelidir.
*İşsizlik sigortası ödeneğinden yararlanma koşulları ve ödenek miktarı iyileştirilmelidir.
*COVID-19 koşullarında İşsizlik Sigortası Fonu ödeneklerinden yararlanmada ön koşul aranmamalıdır.
*İşsizlik Sigortası Fonu'nun amaç dışı kullanımına son verilmelidir. Fon'dan işverenlere dönük teşvik ve destekler sona erdirilmelidir.
*"Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması" ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
*İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
*İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
*Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
*Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.
*Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) "insana yaraşır iş yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
*Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır. (KÖ)