Denetleme Üyesi Ceza Kestiremedi, Suç Duyurusunda Bulundu

Kamuya açık alanlar, binalar ve toplu taşıma araçlarının engelliler için erişilebilir hale gelmesini zorunlu kılan Engelli Yasası’nın süresi doldu. Farklı illerden engelliler belediyeler hakkında engelleri kaldırmadıkları için suç duyuruları yapmaya başladı.

Onlardan biri de Isparta Yalvaç’ta yaşayan 27 yaşındaki Çağlar Özyiğit. Özyiğit'in durumunu ilginç kılan ise kendisinin Isparta’da erişilebilirliği denetlemeden sorumlu Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Kurulu’nun yedi üyesinden biri olması. Özyiğit, Türkiye Sakatlar Derneği Yalvaç Şube Başkanı ayrıca Engelsiz Hayat Dayanışma Derneği üyesi.

Özyiğit durumu şöyle açıklıyor:

“2013’te kurul oluşturulduğundan beri Yalvaç’ta adliye, belediye, hastane, okul her yeri denetledik, eksikleri tespit ettik. Ancak hiçbir yere ceza kesilmedi, hepsinin cezası ertelendi. Kurul Başkanı olan Vali yardımcısı ‘süre dolsun öyle’ dedi. Biz kurulda iki engelli olduğumuz için karara etki edemedik. Zaten ne zaman toplantı yapalım desek sürekli diğer 5 kişinin işi çıkıyor. Aradan geçen zamanda hiçbir engel kalkmadı. İşte süre doldu, biz de suç duyurusunda bulunuyoruz.”

Adliyede bile suç duyurusunu kendi yapamadı

Özyiğit, Adliye’ye dün suç duyurusuna gittiklerinde dahi asansör çalışmadığı için yukarı çıkamadığını, suç duyurusunu annesi aracılığıyla savcılığa iletebildiğini söyledi.

Anne Gülgün Özyiğit, suç duyurusunda bulunurken savcıya Adliye’deki rampanın TSE standartlarına uymadığını, asansörün çalışmadığını ve akülü araçları alacak kadar büyük olmadığını söylediğini aktardı.

“Savcıya Adliye hakkında da suç duyurusunda bulunacağımızı söyledik. Kendisi bize ‘Ödenek yok. Siz getirin malzemeleri biz yapalım’ dedi. Böyle bir yanıt olabilir mi? Ödeneği bulmak onların sorumluluğu.”

Çağlar Özyiğit, denetimler sırasında da tüm kurumların “ödenek yok” gerekçesi sunarak gerekli düzenlemeleri yapmaktan kaçındığını belirtti.

“Isparta’da durum, Yalvaç kadar kötü değil. Yalvaç’ta hiçbir otobüs erişilebilir değil. Mesela dün elektrikleri kesildi. Kas hastasıyım ve solunum cihazım var. Evdeki güç kaynağı da bitti. Hastaneye gitmemiz için otobüs bulamadık. Taksiler zaten almıyor. Yolda giderken aracımın aküsü de bitti. Peki ne yapacağız? Bütün kurumlar ‘ödenek’ gerekçesini sunuyor. Biz bunu kabul etmiyoruz."

Ne olmuştu?

Türkiye’de erişilebilirlikle ilgili en önemli yasa Temmuz 2005’te Engelliler Kanunu adı altında yürürlüğe girdi. 

Yasaya göre kamuya açık alanlar, binalar ve toplu taşıma araçlarının engelliler için yedi yıl içinde erişilebilir hale gelmesi gerekiyordu. Ancak denetime dair hiçbir düzenleme yapılmadığı için yasanın öngördüğü sürenin dolmasına birkaç gün kala yani Temmuz 2012’de yasanın süresi üç yıl daha uzatıldı. 7 Temmuz 2015'te süre doldu. 

Sürenin uzatılmasıyla birlikte yasanın uygulanabilirliğini denetlemek için 2013 temmuz ayında her ilde Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Kurulları oluşturulmasına karar verildi.

Yedi kişiden oluşan kurulların beşi kamudan (vali/vali yardımcısı, bakanlıklarda çalışan mimar/ mühendis/ şehir plancısı/peyzaj mimarı/inşaat teknikeri) ikisi ise sivil toplum örgütlerinden oluşuyor. Bu kurullar şikayet üzerine ya da resen denetim yapacak ve ceza kesecekti.

Ancak bianet’in gündeme getirdiği gibi aradan geçen zamanda ilgili denetleme kurullarının hiçbir özel ve kamu kurumuna ceza kesmediği ortaya çıkmıştı. Kurullar ceza yerine 1,5 yılda sadece 4370 yere ceza erteleme kararı vermiş

Engelsiz Hayat Dayanışma Derneği, sürenin dolduğu 7 Temmuz'dan itibaren hem dernek adına hem de bireysel olarak farklı illerde belediyeler hakkında suç duyurusu kampanyası başlattı. (NV)