Çocuklar Ölüyor; BM Müdahelede Kararsız

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), yeni yayımladığı raporda, 21 yıldır iç savaşın yaşandığı Sudan'da doğan bir kız çocuğunun hamilelik ya da doğum sırasında yaşamını yitirme şansının ilkokulu bitirme olasılığından fazla olduğunu söyledi.

Öte yandan, Sudan'ın batısında yer alan Darfur bölgesinde süregiden çatışmalar yüzünden binlerce insan yaşamını yitirdi; bir milyondan fazla insan evlerini terk etti.

Birleşmiş Milletler (BM), bölgeye barış gücü göndermek konusunda henüz bir karar alamadı. Evlerini terk eden mültecilere yardım etmesi beklenen BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) de bağışçı ülkeler yükümlülüklerini yerine getirmediği için kaynak yetersizliği ile boğuşuyor.

En çok çocuklar ve kadınlar etkileniyor

UNICEF'in yeni yayınladığı rapora göre, Sudan'da her dokuz kadından biri hamilelik ya da doğum sırasında ölürken, yüz kızdan sadece biti ilkokulu bitirebiliyor. 7.5 milyonluk bir nüfusa sahip olan Sudan'ın güneyinde her yıl yalnızca 500 kız ve 2000 erkek çocuk ilkokulu bitirebiliyor. Bu, dünya üzerindeki en düşük oran.

UNICEF, 7.5 milyon kişinin yaşadığı ülkede, geçtiğimiz yıl beş yaşın altındaki yaklaşık 95 bin çocuğun önlenebilir hastalıklar yüzünden yaşamını yitirdiğini tahmin ediyor. Toplam nüfusu bir milyara yaklaşan, dünyanın en gelişmiş 31 ülkesinde bu rakam 76 bin.

AIDS, beslenme yetersizliği, temiz içme suyu olanakları ve sağlık hizmetleri açısından da Sudan dünyanın en kötü ülkeleri arasında yer alıyor.

BM müdahale etmiyor

Hükümet ve Sudan Halk Kurtuluş Hareketi/Ordusu (SPLM/A) arasında 21 yıldır süren iç savaş bu günlerde barış görüşmeleri yüzünden duraklamış olsa da, ülkenin batısında yer alan Darfur bölgesinde çatışmalar devam ediyor.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne göre, Çad sınırında yer alan Darfur bölgesindeki çatışmalarda binlerce kişi yaşamını yitirdi; bir milyondan fazla insan da evlerini terk etmek zorunda kaldı.

UNHCR Direktörü Ruud Lubbers, geçtiğimiz yıl başlayan çatışmalar yüzünden en az 150 bin kişinin Çad'a kaçtığını; bir o kadar insanın da ilaç, yiyecek ve barınak yardımı yapmanın çok zor olduğu çöl bölgelerine sığındığını söylüyor.

Lubbers, UNHCR'nin mali sıkıntı yaşadığını ve bağışçı ülkelerin yükümlülüklerini yerine getirmediğini de ekliyor. Lubbers, "Ceplerimiz boşaldı; gerekli yardımları yapamıyoruz" diyor.

BM Genel Sekreteri Kofi Annan da, geçtiğimiz günlerde Afrika'nın yüzölçümü olarak en büyük ülkesi olan Sudan'a barış gücü göndermenin zorluklarını vurgulayan bir açıklama yaptı.

Annan, BM Güvenlik Konseyi için hazırlanan bir rapordan bahsederken, Sudan'a barış gücü göndermenin çok fazla para gerektirdiğini ve kötü altyapı nedeniyle birliklerin çok zor şartlarda çalışması gerekeceğini söyledi.(EÜ/BB)

* Bu yazıyı Erhan Üstündağ BBC, UNICEF ve UNHCR'nin web sitelerinden derledi ve Türkçeleştirdi.