Komisyonun hazırladığı ve dün Birleşmiş Milletler'de (BM) sunulan rapor iç savaş sırasında binlerce çocuğun katledildiğini, tecavüze uğradığını ve seks kölesi olmaya zorlandığını belirtiyor.
Raporda, çocuklarda madde bağımlılığı geliştirilerek savaşmaya ve öldürmeye zorlandıkları belirtiliyor.
Rapor bir ilk
Şiddet sona erdiğinde ve "Gerçek ve Uzlaşma Komisyonu" kurulduğunda çocuklarında komisyona katılması istendi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) da yardımıyla komisyon raporunun çocukların da anlayabileceği bir versiyonu hazırlandı.
UNICEF Direktörü Carol Bellamy, bu raporun bir ilk olduğunu söylüyor:
"Daha önce çeşitli kereler çeşitli ülkelerde benzer komisyonlar kuruldu. Bu komisyonların bazıları çocuklarla ilgili konulara el attı ama daha önce hiçbir raporda olayların mağduru olarak çocuklara odaklanmadı ve onların uzlaşma sürecindeki rollerinden bahsetmedi".
Çocuklar raporun hazırlanma sürecinin resimleri çizmekten barışı oluşturmak için öneriler getirmeye kadar, tamamına katıldılar.
Hazırlık sürecinde hem mağdur hem de tanık olarak çocukların korunmasına özen gösterildi.
Rapor, çocukların sivil toplum liderleri ve hükümetle birlikte barış için çalışacakları bir hareket planını da içeriyor.
"Barış ve insan hakları kültürünü yaratmak"
Raporun sonuç kısmının çocuklarla ilgili bölümünde yer alan ve çocuklar tarafından BM'ye sunulan bazı maddeler şöyle:
* Çocukların silahlı gruplarda ve orduda istihdam edilmesine son verilmesini istiyoruz. Hükümete BM Çocuk Hakları sözleşmesine Opsiyonel Protokolü imzaladığı için teşekkür ediyoruz ama uygulamanın izlenmesinin önemine dikkat çekmek istiyoruz.
* Şiddetin mağduru ya da faili olan çocuklar için destek istiyoruz. Özellikle de çocukların aileleri ile yeniden bütünleşmesinin sağlanması; çocuklara psikolojik destek sağlanması ve madde bağımlılığı konusunda rehabilitasyon programları oluşturulmasını istiyoruz.
* Savaştan etkilenen çocuklara verilecek destek çok daha pragmatik de olmalı: Kaliteli eğitim, sağlık, yeterli beslenmeye ulaşımın sağlanması gerekli. Çocuk işçiliği ve cinsel sömürü engellenmeli ve oyun alanları yaratılmalı.
* Çocuklarla ilgili kurumların her anlamda desteklenerek, özellikle çocuklarla ilgili politikalar oluşturulurken çocukların toplum hayatına katılımının sağlanmasını istiyoruz.
*İnsan haklarına saygılı bir kültürün oluşması için eğitimin bu ilkeye göre yapılandırılmasını ve barış, demokrasi ve insan haklarının gelişimini sağlayacak eğitim materyallerinin yaratılmasını istiyoruz. (EÜ/BB)