Çırak Çocuklar Depresyonda

Mersin Üniversitesi'nden öğretim görevlilerinin Mersin Çıraklık Eğitim Merkezi'ne (ÇEM) devam eden çocuklar üzerinde gerçekleştirdiği çalışma, aile ve işyerindeki olumsuzlukların çocukların depresyona girme riskini arttırdığını gösteriyor.

1. Sosyal Hizmetler Şurası'nda sunulan araştırmaya göre, ergenlerde depresyon görülme oranı yüzde 4-8 iken Mersin ÇEM'deki çocuklar arasında bu oran yüzde 18.6 olarak belirlendi.

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı ve Psikiyatri bölümlerinden Yrd. Doç. Dr. Seva Öner, Yrd. Doç. Dr. Resul Buğdaycı, Yrd. Doç. Dr. Tayyar Şaşmaz, Arş.Gör.Dr. A.Öner Kurt ve Yrd. Doç. Dr. Fevziye Toros'un araştırmasına 1152 çırak katıldı.

Araştırma, kızların, aile ve işyerinde şiddete maruz kalanların ve bağımlılık yapan madde kullanan çocukların daha yüksek oranda depresyona girdiğini söylüyor.

Araştırmaya katılan çocukların yaklaşık beşte biri işyerinde küfre ve alaya; 87 çocuk ise şiddete maruz kaldığını belirtti. Çocukları yüzde 10'u son bir yıl içinde intihara teşebbüs ettiğini söyledi.

Araştırmacılar çocuklarda görülen depresyonun intiharla sonuçlanma riskinin yetişkinlere göre daha fazla olduğunu ve Çıraklık Eğitim Merkezlerinde psikolojik danışmanlık verilmesi gerektiğini söylüyor.

Kesin çözümünse, Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin de öngördüğü gibi, çocuk işçiliğinin tamamen kaldırılması olduğunu belirtiyorlar.

Mersin'de 2002 yılında yapılan araştırmada elde edilen bazı bulgular şöyle:

* Çalışmaya katılan çocukların 960'ı (yüzde 83.3) erkek, 192'si (yüzde 16.7) kızdı.

* Çırakların yüzde 83.6'sının yaşı 19'un altındaydı. Yaş ortalamaları 17; araştırmaya katılanların yaş aralığı 14-24'tü.

* Çırakların 1029'u ilköğretim mezunuydu; 102'si ise açık liseye devam etmekteydi. 21 çocuk ise lise mezunuydu.

* Çırakların ailelerinin yüzde 62.6'sının aylık geliri asgari ücretin altındaydı.

* Araştırılan çırakların 90'ı Emekli Sandığı, 142'si Bağ-kur, 373'ü SSK, 116'sı ise yeşil kart güvencesi altındaydı. Ailelerin 431'ininse (yüzde 37.4) hiçbir sosyal güvencesi yoktu.

* Çırakların 214'ünde (yüzde 18.6) depresyon tespit edildi. Depresyon sıklığı erkek çıraklarda yüzde 26.6, kız çıraklarda yüzde 17.0'di.

* Son bir yıl içinde en az bir kez iş kazası geçiren çırakların sayısı 232'ydi (yüzde 20.1).

* 87 çırak işyerinde dayağa maruz kaldığını belirtti. İşyerinde dayağa maruz kalanların yüzde 34'ünde depresyon vakasına rastlanırken; maruz kalmayanlarda bu oran yüzde 17.3'tü.

* Çırakların 215'i işyerinde küfre ve alaya maruz kaldığını belirtti. Alay ve küfre maruz kalanların 61'inde (yüzde28.4) depresyona rastlandı.

* Çalışmaya katılan 1152 çırağın 527'si sigara kullandığını belirtti. Sigara kullananlarda depresyon görülme sıklığı kullanmayanlara göre iki kat daha fazla. Aynı durum alkol ya da uyuşturucu kullanmış olanlar için de geçerli.

* Ailesinde kavga ve geçimsizlik olduğunu söyleyen çıraklarda depresyon görülme sıklığı daha fazlaydı.

* 124 çocuk son bir yıl içinde intihar girişiminde bulunduğunu belirtti. İntihar girişiminde bulunanlarda depresyon anlamlı derecede daha yüksekti.(EÜ/YS)