Cezaevinde Rehabilite Olan Mahkum Az

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aytül Çorapçıoğlu, Halk Sağlığı Anabilim Dalı ile İzmit Cezaevi'nde yaptıkları araştırmanın sonuçlarını açıkladı.

Suçun, “hukuka aykırı ve yasaca cezalandırılan eylem” olarak tanımlandığını belirten Çorapçıoğlu, kişiyi suça iten psiko-sosyal risk faktörlerinin başında aile yaşamının olmayışı, düşük ekonomik düzey, işsizlik, eğitimsizlik ve madde bağımlılığının geldiğini söyledi.

Mahkumlar arasında tekrar suç işleme oranı, yüzde 41.5

Suç işlemeye yol açan etkenlerin doğru olarak belirlenebilmesi halinde suça engel olmanın mümkün olabileceğini savunan Çorapçıoğlu, İzmit Kapalı Cezaevi'nde araştırmada elde edilen bulguları şöyle açıkladı:

* Cezaevindeki 438 mahkumdan 302'si (yüzde 68.9'u) ankete yanıt verdi. Çalışmaya alınan mahkumların yaklaşık yüzde 90'ı erkekti.

* Kadınların yaş ortalaması 28, erkeklerin ise yüzde 33.

* Mahkumların yarısı bekardı ve yalnızca beşte biri lise ve üstü düzeyde eğitim almıştı.

* Hapishaneye girdiği dönemde her beş kişiden birinin işsiz olduğu, aile özelliği açısından da yarısının geniş aileden, diğer yarısının da çekirdek aileden geldiği belirlendi ve çoğunluğu kent kökenliydi.

* Araştırmanın yapıldığı mahkumlar arasında tekrar suç işleme oranı yüzde 41.5 olduğu saptandı.

* Suç tekrarı olan 117 mahkum arasından 113'ünün geçmişte işlediği suçlarda ilk sırayı hırsızlık alırken, sonradan işlenen suçlarda şiddete yönelik suçlar, cinayet ön plana çıkıyor. İlk suçlarda yaralama ikinci, cinayet üçüncü sırada bulunuyor.

Eğitimsizlik, alkol, kontrolsüz öfke

Doç. Dr. Çorapçıoğlu, mahkumların tekrar suç işlemelerine neden olan etkenlerin başında işsizlik, ilköğretim düzeyinde eğitim, alkol ve madde etkisi, diğer mahkumlarla anlaşmazlığın geldiğine işaret ederek, şunları kaydetti:

* Araştırmada, polisle tartışma çıkardığını söyleyen mahkumların tekrar suç işleme olasılığı diğer mahkumlara oranla 4 kat daha fazla olarak bulunmuştur.

* Alkol ve madde etkisi altında suç işleyenlerde yeniden suç işleme riskinin sırasıyla 3.3 kat yüksek olduğu görülmektedir.

* Bunun yanı sıra öfkesini yatıştırmak amacıyla alkol ve madde kullanan kişilerin yeniden suç işleme riski de artmaktadır.

* Toplumun yararı için alkol ve madde kullanan suçluların, cezaevinde iken rehabilitasyonu ve bilinçlendirilmeleri gerekmektedir.

* Suç tekrarı olan mahkumların ortalama sürekli öfke puanı, suç tekrarı olmayan mahkumlara göre anlamlı derecede yüksek çıktı.

* Bu mahkumların öfkelerini tanımaları ve denetlemeleri sağlanabilirse, yeni suç işleme olasılıklarının azaltılması mümkün olabilir. (BB)