Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP) Dönem Sözcüsü Avukat Arif Ali Cangı, "Meclis yeni bir sürpriz yapmazsa, 'çevreyi kirletme' yarından itibaren artık hapis cezasını gerektiren bir suçtur" dedi.
Cangı: Savcılar haberleri ihbar kabul etmeli; akademiden destek almalı
Cangı, cumhuriyet savcılarının yarından itibaren basında yer alan çevrenin kirletilmesiyle ilgili haberleri ihbar kabul etmeleri gerektiğini söyledi; savcıların ve ceza mahkemelerinin de üniversitelerin halk sağlığı, çevre mühendisliği ve diğer mühendislik fakültelerinden bilimsel destek almaya gereksinim duyacaklarına dikkat çekti.
İki yıldır bekleyen maddeler
TCK'nin çevreyi kirletme suçlarına hapis cezası getiren 181. ve 182. maddeleri, iki yıldır yürürlüğe girmeyi bekliyor. Yasanın metni Resmi Gazete'de 12 Ekim 2004'te yayınlanmış, ancak bu iki maddenin yürürlüğe girmesi iki yıl ertelenmişti.
Çevre ve Orman bakanı Osman Pepe, o dönemde "yasanın yürürlüğe girmesi halinde içinde CHP'lilerin de olduğu 3.200 belediye başkanının ertesi gün cezaevine gireceğini" söylemiş, "Avrupa Birliği, Türkiye'ye çevre fonundan gerekli desteği yapsın, biz de çevre ile ilgili gerekli fizibilite ve altyapı çalışmalarını 2 yıl içinde tamamlayalım" demişti.
Çevreyi kasten kirletene altı aydan iki yıla hapis cezası
181. madde, "çevrenin çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıkları toprağa, suya veya havaya kasten verilmesi" için altı aydan iki yıla kadar hapis, aynı suçun kazara işlenmesini düzenleyen 182. madde de iki aydan bir yıla kadar hapis cezası öngörüyor.
Yasa maddelerinin tam metni şöyle:
Çevrenin kasten kirletilmesi
Madde 181
(1) İlgili kanunlarla belirlenen teknik usullere aykırı olarak ve çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıkları toprağa, suya veya havaya kasten veren kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Atık veya artıkları izinsiz olarak ülkeye sokan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Atık veya artıkların toprakta, suda veya havada kalıcı özellik göstermesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza iki katı kadar artırılır.
(4) Bir ve ikinci fıkralarda tanımlanan fiillerin, insan veya hayvanlar açısından tedavisi zor hastalıkların ortaya çıkmasına, üreme yeteneğinin körelmesine, hayvanların veya bitkilerin doğal özelliklerini değiştirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atık veya artıklarla ilgili olarak işlenmesi halinde, beş yıldan az olmamak üzere hapis cezasına ve bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.
(5) Bu maddenin iki, üç ve dördüncü fıkrasındaki fiillerden dolayı tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Çevrenin taksirle kirletilmesi
Madde 182
(1) Çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıkların toprağa, suya veya havaya verilmesine taksirle neden olan kişi, adli para cezası ile cezalandırılır. Bu atık veya artıkların, toprakta, suda veya havada kalıcı etki bırakması halinde, iki aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) İnsan veya hayvanlar açısından tedavisi zor hastalıkların ortaya çıkmasına, üreme yeteneğinin körelmesine, hayvanların veya bitkilerin doğal özelliklerini değiştirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atık veya artıkların toprağa, suya veya havaya taksirle verilmesine neden olan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (TK)