Bursa Valiliği, Afganistanlı sığınmacı Tabriz Saifi’nin sağlık hizmetlerine erişim sağladığını iddia ederken, Türkiye İnsan Hakları Vakfı’ndan (TİHV) Bilal Yıldız, bu açıklamanın gerçeği yansıtmadığını ve kamuoyunun yanıltıldığını belirtti. Yıldız, Saifi’nin sağlık hakkının engellenmesiyle ilgili olarak Bursa Valiliği’ni çözüm üretmeye çağırdı.
Tabriz Saifi, Diyabet ve böbrek hastalığı nedeniyle haftada üç kez diyalize girmesi gereken ve görme kaybı yaşayan bir mülteci.
Ancak, Şubat 2025’te, Bursa Göç İdaresi Saifi’nin uluslararası koruma başvurusunu ikinci kez reddetti. Bu red kararı, Saifi’nin devlet hastanelerinde ücretsiz sağlık hizmetlerine erişimini sona erdirdi.
Bursa Valiliği, 19 Mart 2025 tarihinde yaptığı açıklamada Saifi’nin sağlık hizmetlerine erişim sağladığını öne sürdü. Ancak Bilal Yıldız, Saifi ailesinin sağlık hizmetlerine erişim sorunlarının daha da kötüleştiğini belirtti. Başlangıçta, Saifi’nin diyaliz tedavisi, hastaneye borçlandırılarak verildi. Ancak hastane daha sonra tedavi için ücret talep etti ve her seans için 6 bin TL ödeme yapılması gerektiğini bildirdi.
Haftada üç seans alması gereken Saifi ailesi, her hafta 18 bin TL ödeme yapmak zorunda kaldı, fakat bu masrafları karşılayamadıkları için tedaviye devam edilemedi.
Bilal Yıldız, Bursa Valiliği’nin yaptığı açıklamaları "yanıltıcı" olarak nitelendirerek, sağlık hizmetlerine erişimin engellenmesinin yaşam hakkı ihlali riski taşıdığını vurguladı.
Yıldız, Bursa Valiliği'ni Saifi’nin sağlık hakkını güvence altına almaya çağırdı ve gerçek çözümün sağlanması gerektiğini belirtti.
Saifi’nin diyaliz tedavisi hayati tehlike arz ediyor
Saifi, görme kaybı ve böbrek hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarıyla mücadele ediyor. Haftada üç kez diyalize girmesi gerekiyor. Ancak, tedaviye devam edememesi, hayatını tehdit ediyor. Ailenin avukatı Duygu İnegöllü, Saifi’nin diyalize girememesi durumunda hayatını kaybetme riski taşıdığını belirtti. İnegöllü, mevcut hukuki süreçlerin ardından sağlık hizmeti alma hakkının hala engellendiğini ve bu durumun acilen çözülmesi gerektiğini ifade etti.
Uluslararası Koruma Başvurusu ikinci kez reddedildi
Saifi ailesi, Afganistan’da asker olarak görev yaparken işkenceye uğradı ve Türkiye’ye sığındı. Yalova’da ikamet ettikleri dönemde, Yalova İl Göç İdaresi tarafından uluslararası koruma başvuruları reddedilmişti. Ancak, açtıkları dava sonucunda kimliklerini alarak uluslararası koruma statüsüne kavuştular ve Bursa’ya yerleştiler.
Fakat geçtiğimiz hafta, Bursa İl Göç İdaresi, mahkeme kararıyla verilen hakları hiçe sayarak aileye ait uluslararası koruma başvurularını ikinci kez reddetti ve kimliklerine el koyarak sağlık hizmetlerine erişimlerini engelledi.
“Saifi acil hasta değil kronik hasta”
Türkiye İnsan Hakları Vakfı’ndan Ümit Efe, Sosyal Hizmet Uzmanı Bilal Yıldız ve Avukat Duygu İnegöllü’den oluşan bir heyet, 18 Mart 2025 tarihinde Bursa’ya giderek Saifi’nin yaşadığı hak ihlalinin çözülmesi için görüşmelerde bulundu. Heyet, konunun takipçisi olmaya devam edeceğini belirtti ve Sağlık hizmetlerinin engellenmemesi gerektiğini ifade etti.
Bilal Yıldız, konuyla ilgili olarak şu açıklamada bulundu: "Yetkililer, kişinin acil sağlık hizmeti alabilmesi önünde bir engel çıkmayacağını söyleseler de, Saifi hala diyaliz tedavisi için ücretsiz hizmet alamıyor. Saifi, bir acil hasta değil, kronik hastadır. Diyaliz tedavisini düzenli almazsa acil hastaya dönüşecek ve hayatı riske girecek. Ayrıca, düzenli olarak plastik cerrahi ve kalp damar cerrahisine gitmesi gerekiyor. Sağlık hizmetlerine engel olunması halinde bu hizmetlere de erişimi engellenmiş olacak."
Yıldız, yetkililere çağrıda bulunarak, ailenin sağlık hakkını güvence altına alacak çözümün bir an önce bulunması gerektiğini vurguladı. Saifi ailesinin yönlendirildiği yeni hastanenin uzak olması ve servis hizmetinin sağlanmaması da sağlık hizmetlerine erişimi zorlaştırıyor. Bu nedenle, Yıldız, Bursa İl Göç İdaresi’nin Saifi’nin sağlığa erişimini derhal aktive etmesi gerektiğini belirtti.
TTB'den de çağrı: Sağlık hizmetlerine erişmeli
Bursa Tabip Odası İnsan Hakları Komisyonu yaptığı açıklamada, uluslararası koruma statüsü iptal edilen Afganistanlı Tebriz Saifi’nin sağlık hizmetlerine erişiminin büyük ölçüde aksadığına dikkat çekerek, yetkilileri sorumluluk almaya davet etti.
“Bu durum sadece Tebriz Saifi’nin veya mültecilerin değil, tüm insanlığın sorunudur” diye yapılan açıklamada, yetkililerin sağlık hakkına saygı göstermesi, bu hakkı koruması ve yerine getirmesi gerektiği vurgulandı.
Bursa Tabip Odası İnsan Hakları Komisyonu, Tebriz Saifi’nin sağlık hizmetlerine erişimi için sürecin takipçisi olacaklarını açıkladı.
Yetkililere çağrı yapan Bursa Tabip Odası, “İlgili kurumları, sağlık hakkının evrensel bir hak olduğunu hatırlayarak, Tebriz Saifi ve benzeri durumda olan göçmenlerin mağduriyetlerini gidermeye davet ediyoruz" dedi.
Af Örgütü de imza kampanyası başlatmıştı
Uluslararası Af Örgütü, gözleri görmeyen ve haftada üç kez böbrek diyalizine bağımlı olan Afgan sığınmacı Tabriz Saifi için acil eylem başlatarak, Göç İdaresi Başkanlığı’na hitaben yazılmış bir dilekçeyi imzaya açtı.
Dilekçeyle, Saifi’nin haftada üç kez ücretsiz olarak böbrek diyalizine girebilmesi ve ciddi sağlık durumu için gerekli diğer tüm tıbbi tedavi türlerine erişebilmesinin sağlanması çağrısında bulunuldu. Saifi'nin durumunu ilk olarak bianet gündeme getirmişti.
(EMK)