Buenos Aireste Galiçya Gaydası

Sonbaharın son hafta sonunda Arjantin başkentindeki Palermo parkının Rosedal'e (Gül Bahçesi) yakın bir tarafındayız. Yerler ve heykellerin etrafı, ölü yapraklarla kaplı. Hava puslu ve yağmur çiseliyor. Kelt müzikleri yapan Xeito Novo topluluğu var sahnede. Galiçya kökenli birkaç yüz Arjantinli, ellerindeki İspanya Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) bayraklarını müziğin temposuna göre sallıyor. Gayda sesleri birazdan dinecek ve az ilerideki dev ekrandan, PSOE üyesi İspanya başbakanı Jose Luis Rodríguez Zapatero'nun konuşması canlı olarak yansıtılacak. Sonrasındaysa Galiçya başkanlığına aday parti arkadaşı, Perez Touriño çıkacak kürsüye. "Franco faşizminden kaçanlara kucak açan toprakların tarihinde ilk defa", bir törende Galiçya ulusal marşı okunacak.

Arjantin'de İspanyol sosyalistleri

125 yaşını geride bırakan PSOE, Arjantin'de örgütlenmeye, 12 yıl önce, Buenos Aires Sosyalistler Topluluğu'nu oluşturarak başlamıştı. Zapatero'nun başbakanlık görevini üstlendiği 2004 yılı nisan ayı ise partinin Arjantin'deki varlığı açısından önemli bir dönüm noktası oldu. PSOE örgütlenme ve koordinasyon sekreteri Jose Blanco aynı yılın eylül ayında Buenos Aires'i ziyaret ederek, Arjantin içişleri bakanı Anibal Fernandez'in yanı sıra bu ülkedeki İspanya Yurttaşları Konseyi, Galiçya İşverenler Derneği, Galiçyalılar Evi, Galiçya Merkezi ve Buenos Aires Sosyalistler Topluluğu üyeleriyle bir araya geldi.

Birkaç ay sonrasındaysa Buenos Aires'in en işlek noktalarından birine, başkanlık sarayı olarak kullanılan Casa Rosada ile Kongre binasını birbirine bağlayan Mayo bulvarı üzerindeki 1127 numaralı binanın giriş katına, PSOE irtibat bürosu açıldı. Bu, yalnızca sembolik anlam taşıyan bir girişim değil ve nitekim bugünlerde Mayo bulvarı çevresindeki farklı binalara da Galiçya başkanlığı seçimlerindeki PSOE adayı Touriño'nun resimleri asılmış durumda: Seçim sonuçlarında, Buenos Aires'ten verilecek oyların da etkisi olacak.

Arjantin'deki ulusal istatistik enstitüsü INDEC'in verilerine göre, 1980 yılında ülkede yaşayan 1 milyon 900 bin göçmenden 373 bini İspanya kökenliydi. 1990 yılındaysa ülkedeki 1 milyon 600 bin göçmenden 224 bini. Yine aynı tarihte Avrupa doğumlu 432 bin göçmenden 134 bini dünyaya gözlerini İspanya'da açmıştı. Ancak bir de bunun dışında İspanya yurttaşlığından ayrılarak Arjantin uyruğuna geçmiş geniş bir kesim var ki, iki ülke arası son dönem ilişkilerde bunların sorunları önemli bir yer tutuyor. Zapatero hükümetinin İber-Amerika ülkeleri özel diplomatik elçisi Miguel Cortizo, geçen aylarda, yalnızca Arjantin kimliği taşıyan üçüncü kuşak İspanya kökenlilerin ata topraklarında yaşama ve çalışmalarını kolaylaştıracak yeni bir düzenleme yapılacağını belirtmişti.

Franco döneminin bilançosu Arjantin arşivlerinde

Arjantin arşivlerinin incelenmesi ise PSOE yönetiminin teşvik ettiği bir diğer çalışma. Franco faşizmi yıllarında (1939-1975) İspanya kökenli pek çok muhalif ülkesinden ayrılmak zorunda kalarak Londra, Paris, Toulouse, New York, Mexico City ve Buenos Aires'e sığınmıştı. Arjantin arşivleri, Franco döneminin bilançosunun ortaya konabilmesi için incelenmesi gerekli önemli bir kaynak olmak özelliği taşıyor. (GÇ/TK)