Blair, Straw ve Hoona UCM Yolu

İngiltere Başbakanı Tony Blair, Dışişleri Bakanı Jack Straw ve Savunma Bakanı Geoff Hoon'un, Lahey'deki Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde yargılanmaları gündemde.

Savaşa Karşı Yasal Eylem adlı bir kuruluş, Blair, Straw ve Hoon'un, savaş suçu işledikleri gerekçesiyle yargılanmalarını istiyor.

Muhafazakar parti için fırsat

BBC Türkiye Masası'nın haberine göre, Kuruluşun mahkemeye başvuru gerekçesi, İngiltere hükümetinin, kasıtlı ve yasa dışı olarak, sivillerin ölümüne yol açacağını bildiği bir savaşa katılması.

Peki Irak savaşı niçin, neredeyse üzerinden bir yıl geçtikten sonra bile, İngiltere'de hala tartışmalı bir konu?

İngiltere'nin Irak savaşına katılma kararı, ülkede birçok kişiyi mutsuz etmişti. Fakat savaş sona erdi ve kazanıldı. Şimdi tartışılan konu, Irak'ın yeniden yapılandırılması.

Ancak Londra'da siyasetçiler hâlâ, hükümetin savaşa katılma kararını tartışıyor. Bunun bir nedeni, geçmişte savaşa karşı çıkanların hala yaşananlardan duyduğu üzüntü. Ancak tartışmaların bir nedeni daha var. Savaşa destek veren ana muhalefetteki Muhafazakar Parti, tartışmaları, hükümete, özellikle de Başbakan Tony Blair'e saldırmak için iyi bir fırsat olarak görüyor. Şimdi tartışmaların odağınaysa, savaşın meşruiyeti yerleşti.

Savaş meşru değilse mahkeme var

Bir ülkenin diğerini işgal etmeye, bombalamaya, onun vatandaşlarını öldürmeye hazır olduğu bir dönemde, savaşın meşruiyetini tartışmak başta tuhaf görünebilir. Ancak günümüzde, eğer savaş meşru değilse, İngiliz askerlerini savaş suçu işledikleri gerekçesiyle yargılayabilecek uluslararası bir ceza mahkemesi var.

İngiltere Başbakanı, savaş kararı hakkında tereddüdü olanları ikna etmek için, hükümetin hukuk danışmanı Lord Goldsmith'in görüşünü almıştı. Goldsmith de, yeni bir Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararı olmasa da, savaşın meşru olduğunu söylemişti.

Bu kararın gerekçesiyse, Irak'ın daha önceki BM kararlarını ihlal etmesiydi. Ancak şimdi Goldsmith'in, bu hükme varmadan önce tereddüt içinde olduğu yönünde iddialar var.

İddialara göre, Goldsmith bu hükme varırken, en az bir hükümet uzmanının, aksi yönde tavsiyesine karşı çıkmış. Bu uzmansa kendisine, savaşın meşru olması için, BM Güvenlik Konseyi'nin, ikinci bir kararına ihtiyaç duyulduğunu söylemiş.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde yargılanması istenenler arasında Lord Golsmith de bulunuyor. (EÖ/BB)