AKADEMİSYEN YARGILAMALARI
Bir Akademisyene 2 Yıl 1 Ay Hapis Cezası
Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın
Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde devam etti.
Bugün 24. Ağır Ceza Mahkemesi'nde Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Funda Şenol Cantek ve Sakarya Üniversitesi'nden Arş. Gör Serkan Taşkent'in birinci, MSGSÜ'den Prof. Dr. Şükrü Aslan'ın üçüncü; 25. ACM'de Sabancı Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ayşe Gül Altınay'ın dördüncü ve 36. ACM'de Bilgi Üniversitesi'nden Dr. Begüm Başdaş'ın üçüncü duruşmaları görüldü.
25. Ağır Ceza Mahkemesi'nde (ACM) duruşması görülen Ayşe Gül Altınay oy çokluğuyla alınan kararda "örgüte üye olmamakla birlikte bilerek ve isteyerek yardım etme" suçlamasıyla 2 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldı. Üye hakimlerden biri karara muhalefet şerhi düşerek "sanığın TMK 7/2'ye göre cezalandırılmasını düşündüğümden karara muhalifim" dedi.
24. ACM'de Funda Şenol Cantek'in duruşmasında mahkemenin yetkisizliğine karar verilerek dosya Ankara Nöbetçi ACM'ye gönderildi. Aynı mahkemedeki diğer iki dosyada ise Türk Ceza Kanunu (TCK) 301. maddesi uyarınca Adalet Bakanlığı'ndan izin alınmasına karar verdi. Kovuşturma izni verilip verilmeyeceği hususunun beklenmesi için açılan kamu davasının durdurulmasına hükmederek dosyayı Adalet Bakanlığı'na gönderdi.
Esasları bu şekilde kapatan mahkeme, dosyalar Adalet Bakanlığı'ndan döndükten sonra yeniden esasa kaydı ile kovuşturmaya devam edilmesine karar verdi.
24. ACM
Mahkeme başkanı: Ramazan Balcı - Üyeler: Çağlayan Özbay, Merve Burçak Baltacı - Savcı: Erdem Kocaoğlu.
1. duruşma
Funda Şenol Cantek’in hazır bulunduğu duruşmada savcı, sanığın “Ankara’da ikamet ettiği ve orada görev yaptığı, söz konusu eylemin Ankara’da gerçekleştiği” gerekçesiyle dosya hakkında mahkemenin yetkisizliğine karar verilmesini istedi.
Avukat Meryem Kavak, iddia makamının mütalaasını katılmadığını belirterek yargılamanın İstanbul’da devam etmesini talep etti.
Heyet, mahkemenin yetkisizliğine karar vererek dosyanın Ankara Nöbetçi ACM’ye gönderilmesine hükmetti.
2. duruşma
Avukat Elif Yar’ın duruşma öncesinde mahkemeye sunduğu dilekçede yargılamanın İstanbul’da devam etmesine ilişkin talepte bulunduğu görüldü.
Duruşma salonunda hazır bulunan Serkan Taşkent savunmasında “Suçlamaları kabul etmiyorum. Tamamen barış talebiyle imzaladım. Savcılıkta verdiğim ifadeyi tekrarlıyorum” dedi.
Duruşma savcısı, TCK 301. maddesi uyarınca soruşturma izni alınması için dosyanın Adalet Bakanlığı’na gönderilmesini talep etti. Avukat Yar mütalaaya katılmadığını, derhal beraat kararı için gerekli koşulların oluştuğunu söyledi. Talebin kabul edilmemesi halinde durma kararı verilmesini istedi.
|
TCK 301 Türklüğü, Cumhuriyeti veya Türkiye Büyük Millet Meclisini alenen aşağılayan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini, Devletin yargı organlarını, askerî veya emniyet teşkilatını alenen aşağılayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Türklüğü aşağılamanın yabancı bir ülkede bir Türk vatandaşı tarafından işlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte bir oranında artırılır. Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz. |
Mahkeme, TCK 301 uyarınca Adalet Bakanlığı’ndan soruşturma izni istenmesine karar verdi. İzin talebine yanıt gelene kadar yargılamayı durduran mahkeme, dosya esasını da bu şekilde kapattı.
3. duruşma
Şükrü Aslan yazılı ve sözlü savunmasını mahkemeye sundu.
TIKLAYIN - Şükrü Aslan’ın Beyanı
Ardından söz alan avukat Emel Ataktürk, Anayasa Mahkemesi’nin Ayşe Çelik hakkında verdiği “hak ihlali” kararını mahkemeye ibraz ederek “Bize göre bu karar bağlayıcıdır ve bu doğrultuda müvekkili hakkında da beraat kararı verilmesi gerekir” dedi.
Duruşma savcısı, TCK 301 izni istenmesi yönündeki mütalaasını tekrarladı.
Mahkeme, TCK 301. maddesi uyarınca Adalet Bakanlığı’ndan izin istenmesine, yargılamanın bu süre içinde durmasına, esasın da bu şekilde kapatılmasına hükmetti.
36. ACM
Begüm Başdaş yurtdışında avukatı ise sağlık mazereti nedeniyle raporlu olduğu için duruşmaya katılamadı.
Avukatın mazeretini kabul eden mahkeme duruşmayı 24 Eylül’e bıraktı.
25. ACM
Mahkeme başkanı: Selami Yılmaz - Üyeler: Beyhan Acar, Buket Özkoyuncu - Savcı: Mehmet İlker Durmaz.
Duruşma savcısı sanığın Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2 maddesi uyarınca cezalandırılmasını istediği mütalaasını tekrarladı.
Terörle Mücadele Kanunu 7/2Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur. |
Altınay esasa karşı savunmasını yaptı.
TIKLAYIN - Ayşe Gül Altınay'ın Esas Hakkında Mütalaaya İlişkin Beyanı
Ardından avukat Fikret İlkiz, Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin TMK 7/2 maddesi yönünden bozduğu mahkumiyet kararlarından örnekler sundu. AİHM ve AYM’nin de aynı kapsamda verdiği mahkumiyet bozma kararlarını mahkemeye sunan İlkiz, iddianamede ve mütalaada atıf yapılan kararların yanlış yorumlandığını söyledi. Müvekkilinin beraatine karar verilmesini istedi.
2 yıl 1 ay
Verilen aranın ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti, Altınay'ı 2 yıl 1 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi:
"... bildiriye imza atmak şeklindeki eylemin örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme şeklinde sübuta erdiği anlaşılmakla, sanığın eylemine uyan TCK'nın 314/3 ve 220/7 maddesinin 1. cümlesi delaletiyle suçun işleniş biçimi dikkate alınarak alt sınırdan uzaklaştırmayı gerektirecek bir unsur bulunmaması nedeniyle TCK'nın 314/2 maddesi gereğince takdiren alt sınırdan ceza tayini ile sanığın 5 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına; sanığın eylemi bilerek ve isteyerek örgüte yardım şeklinde olduğundan TCK'nın 220/7 maddesi 2. cümlesi gereğince yardımın niteliği de dikkate alınarak cezasından takdiren en üst sınırdan 2/3 oranında indirim yapılarak sanığın 1 Yıl 8 Ay hapis cezası ile cezalandırılmasına; sanığın eyleminin 3713 Sayılı Kanunun 3. maddesinde sayılan terör suçu olduğu anlaşılmakla 3713 Sayılı Kanunun 5/1 maddesi gereğince cezasında yarı oranında artırım yapılarak sanığın 1 Yıl 18 Ay hapis cezası ile cezalandırılmasına; sanığın duruşmada gözlenen tutum ve davranışları lehine değerlendirilerek cezasından TCK'nın 62 maddesi gereğince takdiren 1/6 oranında indirim yapılmasına ve sanığın 1 Yıl 13 Ay hapis cezası ile cezalandırılmasına" karar verdi.
|
TCK 220/7 Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, örgüt üyesi olarak cezalandırılır. Örgüt üyeliğinden dolayı verilecek olan ceza, yapılan yardımın niteliğine göre üçte birine kadar indirilebilir. TCK 314/2 TCK madde 220/7’ye göre suçlanan kişiye verilecek cezayı kapsayan maddedir. Buna göre, örgüte üye olanlara, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir. TMK 5/1 Bu maddeye göre, yukarıda tanımlanan suçtan ceza alan kişiye verilen ceza yarıda bir oranında arttırılır. |
Ertelenmeyen mahkumiyet kararı sanık ve avukatlarının itirazı yoluyla İstinaf Mahkemesi'ne taşınacak.
Muhalefet şerhi
Mahkemenin oy çokluğuyla verdiği karara, üye hakimlerden Buket Özkoyuncu şu ifadelerle muhalefet şerhi düştü:
"Sanığın eyleminin PKK/KCK terör örgütü propagandası yapma suçunu oluşturduğu ve 3713 sayılı yasanın 7/2 maddesi gereğince cezalandırılması gerektiği kanaatinde olduğumdan sayın çoğunluğun görüşüne muhalifim."
Ayşe Gül Altınay hakkında2001’den bu yana Sabancı Üniversitesi’nde antropoloji, kültürel çalışmalar ve toplumsal cinsiyet dersleri vermekte, 2016’dan bu yana da Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Merkezi (SU Gender) Direktörlüğünü yürütüyor. Kültürel Antropoloji doktorasını ve Kadın Çalışmaları Sertifikası’nı Duke Üniversitesi’den aldı. European Journal of Women’s Studies (Avrupa Kadın Çalışmaları Dergisi) Yayın Kurulu, Ruhr Üniversitesi-Bochum Uluslararası Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Marie Jahoda Kürsüsü, Columbia Üniversitesi Hafızayı Harekete Geçiren Kadınlar Çalışma Grubu ve (Andrea Petö ile) CEU – Sabancı Üniversitesi Ortak Akademik İnitisiyatifi: Toplumsal Cinsiyet, Savaş ve Hafıza Projesi çerçevesinde uluslararası işbirlikleri yürüttü. Sabancı Üniversitesi’nde Kültürel Çalışmalar Lisans ve Yüksek Lisans Programları, Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Doktora Programı, Gender Forum, SU Gender ve Cinsel Taciz Yönergesi ve Komitesi’nin kuruluş ve gelişim süreçlerinde aktif rol oynadı. Araştırmaları militarizm, milliyetçilik, kadına yönelik şiddet ve hafıza üzerine. Yayınlarından bazıları ise şöyle: Vatan, Millet, Kadınlar (İletişim, 2000, derleme), The Myth of the Military-Nation: Militarism, Gender and Education (Palgrave Macmillan, 2004), Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet (Punto, 2007, Yeşim Arat ile), Ebru: Kültürel Çeşitlilik Üzerine Yansımalar (Metis, 2007, derleme, Attila Durak ile), işte böyle güzelim... (Sel, 2008, Hülya Adak, Esin Düzel, Nilgün Bayraktar ile), Torunlar (Metis, 2009, Fethiye Çetin ile), Gendered Wars, Gendered Memories: Feminist Conversations on War, Genocide and Political Violence (Routledge, 2016, derleme, Andrea Petö ile) ve Women Mobilizing Memory (Columbia University Press, 2019, derleme, Maria Jose Contreras, Marianne Hirsch, Jean Howard, Banu Karaca ve Alisa Solomon ile). Yeşim Arat’la birlikte. |
Akademisyen yargılamaları hakkında10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu. Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı. 21 Mayıs 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 615 oldu. 136 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 18 akademisyen 1'er yıl 10'ar ay 15'er gün; 8 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 2 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay 22'şer gün; 17 akademisyen 2 yıl 3 ay; 6 akademisyen 2 yıl 6 ay; 5 akademisyene 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 193 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 35 kişinin cezası ertelenmedi193 kişi içerisinden 29 kişinin hapis cezası 2 yılın üstünde kaldığı için (CMK md. 286), 6 kişi ise hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmediği için toplamda 35 kişinin mahkumiyet kararı ertelenmedi. İtiraz yoluyla İstinaf Mahkemesi’ne giden mahkumiyet kararlarından cezası onanan Prof. Dr. Füsun Üstel 8 Mayıs'ta cezaevine girdi. Cezası ertelenmeyen akademisyenlerin isimleri şöyle: Ayşe Erzan, Özdemir Aktan, Nesrin Sungur Çakmak, Füsun Üstel, Büşra Ersanlı, Lütfiye Bozdağ, Şebnem Korur Fincancı, Özgür Müftüoğlu, Yonca Demir, Gençay Gürsoy, M.A., Alper Akyüz, Ahmet Bekmen, Nihan Aksakallı, Hülya Kirmanoğlu, İsmet Akça, Haydar Durak, İlkay Özkuralpli, Öznur Yaşar Diner, Remzi Orkun Güner, Esra Kaliber, Eda Aslı Şeran, Aysuda Kölemen, İlkay Yılmaz, Zeynep Tül Süalp, L.N., S.A., Gevher Gökçe, Çare Olgun Çalışkan, Nevin Zeynep Yelçe, Ali Kerem Saysel, Koray Çalışkan, S.I. Süreyya Topaloğlu, Ayşe Gül Altınay. TIKLAYIN - Akademisyen yargılamalarında cezalar Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor. Akademisyen yargılamaları haberlerinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz. Barış Akademisyenleri’nin beyanlarının tam metinlerine buradan ulaşabilirsiniz. |
(TP)